راپچر ولو آسانسور هیدرولیک

راپچر ولو هیدرولیک چیست و چه کاربردی در آسانسورها دارد؟

آسانسورهای هیدرولیکی از تجهیزات حمل و نقل عمومی در ساختمان های کم ارتفاع می باشند. وقتی ماهیت بنا در چند طبقه خلاصه شده باشد، نصب آسانسورهای کابلی از نوع کششی چندان صرفه اقتصادی ندارد. در عین حال یک آسانسور کششی نیاز به تعریف فضاهای بسیار حجیم برای نصب چاه تا استقرار فلکه ها می باشد. اما وقتی فضا کم است و یا در تعداد محدود طبقه، قصد جابجایی کابین داریم، بهره ‌مندی از آسانسورهای هیدرولیکی انتخاب مناسب تری است. البته در این آسانسورها تمام ماهیت جابجایی کابین بر عهده فشار روغن در یک سیستم بسته هیدرولیکی می باشد. هر سیستم آسانسوری نیاز به تعریف تجهیزات ایمنی دارد و در آسانسورهای هیدرولیکی از راپچر ولو هیدرولیک برای تامین امنیت سیستم استفاده می شود.

ماهیت طراحی هر آسانسور هیدرولیکی در ایجاد تا هدایت فشار روغن است. در این سیستم بسته، روغن هیدرولیکی تحت تاثیر قدرت موتور پمپ هیدرولیکی و با هدایت در شیلنگ های ارتباطی برای جابجایی پیستون در سیلندرهایی بزرگ جثه به گردش در می آید. طبعا هر چه فشار و دبی روغن هیدرولیکی بالاتر باشد، بهتر می توانیم قدرت و سرعت بیشتری را در جابجایی کابین آسانسورهای هیدرولیکی تامین نماییم. اما در تولید سرعت برای حرکت کابین، محدودیت هایی تعریف شده است. یک کابین در آسانسورهای هیدرولیکی باید حرکتی نرم و روان با سرعت استاندارد و تعریف شده داشته باشد. پس باید اطمینان داشته باشیم که در هر لحظه از فعالیت، جریانی ثابت با فشار مشخصی از روغن در سیستم بسته هیدرولیکی جریان یافته است.

وظیفه تامین حرکت روان و جریان ثابت روغن در سیستم بر عهده موتور پمپ آسانسور هیدرولیک است. اما وظیفه بررسی حضور دائمی این جریان امن بر عهده راپچر ولو هیدرولیک می باشد. راپچر ولو هیدرولیک از جمله شیرهای بسیار متداول در تعریف سیستم های هیدرولیکی است. شیری که می تواند جریان یکنواخت، امن و بسیار روان سیال روغن در هر سیستم هیدرولیکی را تضمین کند. در نتیجه وقتی از یک راپچر ولو آسانسوری استفاده می کنید، حرکت کابین کاملاً روان، با سرعت ثابت و البته ایمن خواهد شد. به شکلی که استفاده از چنین آسانسورهایی را کاملاً ساده و دلنشین خواهد کرد. حال که از نقش امنیتی راپچر ولو آسانسورها صحبت کردیم، لازم است تا این قطعه فنی را در بحثی مفصل ‌تر بررسی کنیم و ببینیم که چه ملاحظات فنی تا مباحث کاربردی در طرح ساخت راپچر ولو هیدرولیک اعمال شده است.

راپچر ولو آسانسور یا شیر اطمینان آسانسور 

همان طور که در مقدمه مطلب قید کردیم، راپچر ولو هیدرولیک از شیرهای مهم و کاملا ضروری در طراحی انواع آسانسورهای هیدرولیکی می باشد. این شیر با هدف تامین امنیت در حین حرکت عمودی کابین آسانسور، چه در مسیر بالا رونده و یا مسیر پایین رونده کابین مورد استفاده قرار می گیرد. از آنجا که هر گونه حرکت کابین در یک آسانسور هیدرولیکی از طریق پمپاژ و یا تخلیه هدفمند سیال روغن صورت گرفته است، در نتیجه کنترل جریان سیال هیدرولیکی به کنترل سرعت امنیت کابین می ‌انجامد.

راپچر ولو هیدرولیک در انتهای مسیر انتقال قدرت، متصل به جک آسانسور هیدرولیکی می باشد. این قطعه به طور کامل در مسیر عبور جریان روغن عبوری قرار دارد و به شکل پیوسته متکی بر المان هایی مکانیکی، سطح دبی تا فشار سیال روغن عبوری برای حرکت عمودی کابین را چک می کند. در این حالت اگر به هر دلیلی میزان جریان عبوری روغن از حد مشخصی تجاوز کند، به شکلی که باعث افزایش سرعت نامی آسانسور بشود، راپچر ولو هیدرولیک مانع از تداوم این جریان عبوری مخرب خواهد شد.

راپچر ولو هیدرولیک در امتداد سیستم بسته هیدرولیکی آسانسور نصب شده است تا در صورت افزایش دبی روغن که به افزایش سرعت کابین می‌ انجامد، کل مسیر انتقال روغن را مسدود کرده و به این ترتیب مانع از ادامه حرکت خطرناک کابین بشود. آنچه مسلم است، وظیفه کلیدی هر راپچر ولو آسانسور در تامین امنیت حرکت کابین است. فرقی نمی ‌کند که کابین در چه جهتی حرکت می کند. در هر دو صورت، چه حرکت رو به بالا و یا رو به پایین، کابین، مستلزم حضور سیال پر فشار روغن می باشد. در حرکت بالا رونده باید مسیر پمپاژ روغن تحت کنترل قرار بگیرد و در مسیر پایین رونده باید جریان تخلیه روغن را تحت کنترل داشته باشیم. اگر چه ماهیت سیستم پمپاژ هیدرولیکی و یا شیرهای تخلیه آسانسوری برای تامین این کنترل طراحی شده است؛ اما در نهایت این راپچر ولو هیدرولیک است که امنیت نهایی سیستم را تضمین می ‌کند. لذا گاهاً این شیر را با نام ‌های دیگر مانند شیر ایمنی جک، شیر اطمینان آسانسور و یا شیر ترکیدگی می شناسند.

موقعیت نصب راپچر ولو هیدرولیک (شیر ترکیدگی)

هدف نهایی از نصب راپچر ولو هیدرولیک، کنترل دبی روغن در سیستم های هیدرولیکی است. هر گونه حرکت کابین در آسانسور هیدرولیکی باید حرکتی نرم با سرعتی یکنواخت باشد. وقتی حرکت بالا رونده کابین را تامین می کنیم، دبی بیش از حد روغن هیدرولیک باعث افزایش سرعت می شود. عکس ماجرا در حرکت پایین رونده نیز حاکم است. برای تامین امنیت کامل و نظارت کافی بر جریان سیال، موقعیت نصب راپچر ولو هیدرولیک در انتهای شیلنگ های واسط سیال هیدرولیک درست در کنار جک می باشد. موقعیت نصب راپچر ولو هیدرولیک در انجام وظیفه امنیتی آن تاثیرگذار است. زیرا این قطعه وظیفه دارد تا میزان فشار سیال ورودی به جک آسانسور هیدرولیک را کنترل نماید و در صورت مشاهده هر گونه اختلال و یا اتفاق تصادفی مانع از تداوم حرکت کابین بشود.

یکی از عمده حوادث در حرکت ایمن کابین، هنگام ترکیدن شیلنگ های واسط از پمپ تا جک در آسانسورهای هیدرولیکی اتفاق می ‌افتد. وقتی شیلنگ واسط می ترکد، نشست سنگین روغن ‌هیدرولیک اتفاق خواهد افتاد. در این حالت سیستم نمی تواند قدرت کافی در حرکت روان کابین چه در سمت بالا رونده و یا پایین رونده را تامین نماید. به این ترتیب عملاً خطر سقوط کابین وجود دارد. وقتی راپچر ولو هیدرولیک را در کنار جک کابین نصب کرده اید، به خوبی می توانید رصد کاملی از نحوه تخلیه روغن و یا تزریق آن در فضای جک داشته باشید.

به این ترتیب در زمان وقوع خطر یعنی ترکیدگی شیلنگ ها می توانیم با حضور راپچر ولو هیدرولیک مانع از خروج کامل سیال روغن از داخل جک بشویم و خطر سقوط کابین را به صفر برسانیم. در صورت رخداد هر گونه جریان غیر متعارف سیال از داخل راپچر ولو هیدرولیک، این شیر باعث توقف کامل کابین می شود. اگر آسانسور هیدرولیک از یک جک مستقیم در جابجایی کابین استفاده می کند، موقعیت نصب راپچر ولو هیدرولیک در بخش بالایی جک است. در صورت طراحی آسانسور متکی بر جک های غیر مستقیم، موقعیت نصب شیر اطمینان، در بخش پایینی جک و بر روی سیلندر می باشد. نحوه نصب راپچر ولو در چگونگی کارکرد نهایی سیستم در کنار تامین مباحث امنیتی تاثیرگذار است. با رعایت اصول درست در نحوه نصب راپچر ولو، قطعاً بهتر و البته مطمئن تر می توانیم سطح کنترل بالاتری در جریان سیال روغن داشته باشیم. تمام ماجرا در نحوه نصب راپچر ولو متکی بر موقعیت قرارگیری جک در درون زمین و یا خارج از آن می باشد.

نحوه بستن راپچر ولو هیدرولیک

موقعیت نصب راپچر ولو در کنار جک آسانسور هیدرولیکی است تا به این ترتیب بتوانیم هر گونه نشت سیال در اثر پارگی شیلنگ ها و خطر سقوط کابین را شناسایی کنیم. یک شیلنگ با استانداردهای بالای سیستم های هیدرولیکی، ارتباط میان راپچر ولو هیدرولیک و پاوریونیت را تامین می نماید. برای اتصال جک به راپچر ولو آسانسور از یک اتصال صلب که شبیه به مغزی است، استفاده شده است.

در مدل های استاندارد طراحی شده، سایز مدخل‌ های ورودی و خروجی راپچر ولو هیدرولیک یک اینچ است. در هر راپچر ولو هیدرولیک، ۲ عدد پورت که با نام بوشن شناخته می شود، تعریف شده است. این پورت ها را با علامت های اختصاری T و Z می شناسند. این علامت ها بر روی هر یک از بوشن ها به شکل کاملا واضح حک شده اند. در نحوه نصب راپچر ولو هیدرولیک، اتصال درست این بوشن ها حائز اهمیت است. دقت کنید که مسیر ورودی تا خروجی سیال روغن در هر راپچر ولو هیدرولیک یک مسیر یک طرفه می باشد. بوشن Z به شکل مستقیم و عاری از هر گونه واسط به سیلندر جک در آسانسور هیدرولیک متصل خواهد شد.

بوشن T برای اتصال راپچر ولو هیدرولیک به پاورپوینت تعریف شده است. در واقع هر راپچر ولو هیدرولیک به شکل یک طرفه طراحی شده است تا در آن سیال روغن تحت فشار از مدخل T وارد شده و در مدخل Z خارج شده تا در اختیار جک آسانسور قرار بگیرد. اگر در نحوه نصب راپچر ولو هیدرولیک اشتباه کنید و جای مدخل ها را جابجا متصل کرده باشید، اگر چه سیال از داخل شیر اطمینان عبور خواهد کرد؛ اما راپچر ولو هیدرولیک دیگر کارایی نخواهد داشت و طبیعا نمی تواند شرایط ایمنی در حین کار آسانسور را تامین نماید. اگر به هر دلیلی مانند کهنگی و یا آسیب به جداره راپچر ولو، نمی ‌توانید علائم حک شده بر بدنه شیر اطمینان را چک کنید، می توانید از سوراخ کوچک اوریفیس که در سمت جک یعنی Z تعریف شده است، برای شناسایی مدخل های شیر اطمینان استفاده کنید.

تحلیلی بر نحوه تنظیم راپچر ولو هیدرولیکی

ماهیت طراحی شیر راپچر ولو هیدرولیکی در پایش دائمی جریان عبوری روغن است. این پایش برای تامین امنیت دائمی کابین صورت می گیرد. وقتی کابین سرعتی بیش از اندازه دارد و یا بر اثر پارگی شیلنگ، نشت روغن صورت گرفته است، قطعا جریان عبوری روغن از داخل راپچر ولو آسانسور مختل شده و این عدم تعادل خبر از حادثه دارد که با قطع اتوماتیک توسط خود شیر اطمینان جلوی هر گونه حرکت اضافی کابین گرفته خواهد شد. البته راپچر ولو هیدرولیک را به شکلی طراحی کرده ‌اند تا توقف کابین به حالتی کاملا نرم و عاری از هر گونه تنش صورت بگیرد. هر راپچر ولو هیدرولیک در محیط کارخانه همراه با تولید نهایی تنظیم می ‌شود. این تنظیمات جنبه ‌های استانداردی دارند و غالباً بر تمامی آسانسورهای متعارف قابل اجرا هستند.

در صورت استفاده در آسانسورهای خاص که نیاز به تنظیمات ویژه ‌ای دارند، لازم است تا فردی آگاه و تکنسین آموزش دیده، تغییرات لازم را در تنظیمات کارخانه‌ ای اعمال نماید. برای تنظیم سرعت نهایی کابین در حین جابجایی اعم از حرکت بالا رونده و یا حرکت رو به پایین کابین، یک پیچ تنظیم شونده تعریف شده است. غالباً نصاب آسانسور با توجه به موقعیت نصب، ارتفاع طبقات و دیگر الزامات حاکم بر طراحی آسانسور، این پیچ کنترل را برای رسیدن به یک سرعت مناسب تنظیم می کند.

در تنظیم نهایی راپچر ولو هیدرولیک، تمام تلاش تکنسین ها برای تعریف یک سرعت ماکسیم مجاز می باشد. این سرعت 0.3 متر بر ثانیه فراتر از سرعت اسمی تعریف شده برای آسانسور است. به این ترتیب وقتی آسانسور هیدرولیک شما با سرعت اسمی 0.6 متر بر ثانیه تعریف شده باشد، حداکثر سرعت مجاز آن 0.9 متر بر ثانیه خواهد شد. زیرا شیر اطمینان در بازه زمانی 0.3 متر بر ثانیه بالاتر از سرعت اسمی فعال شده تا کابین را به طور کامل متوقف سازد.

در تنظیمات راپچر ولو هیدرولیک، دامنه دبی روغن در محدوده 30 الی ۳۰۰ لیتر در دقیقه تعریف شده است. هر بار عملکرد ایمنی شیر اطمینان باید در زمانی کمتر از ۳۰ ثانیه اعمال بشود. دقت کنید که ماهیت سقوط کابین در آسانسورهای هیدرولیکی کاملاً متفاوت از سقوط کابین در آسانسورهای کششی است. از آنجا که هر گونه خطر سقوط کابین همراه با تخلیه جک است، هرگز سرعت کابین تا مرزهای بسیار سریع افزایش پیدا نمی ‌کند. لذا فرآیند سقوط همچنان در مدت زمانی بسیار طولانی تر از کابین در آسانسورهای کششی است. با این وجود حضور راپچر ولو هیدرولیک برای تامین امنیت کابین در حین سقوط الزامی است. البته برای رسیدن به حداکثر شرایط ایمنی در حین کار آسانسورهای هیدرولیکی، در کنار استفاده از شیر اطمینان راپچر ولو هیدرولیک، این سیستم ها از ترمزهای پاراشوت نیز برخوردار هستند.

راپچر ولو و گاورنر، دو قطعه متفاوت با عملکرد یکسان

در یک بحث کاملا فنی به جزئیات طراحی تا قاعده نصب و تنظیمات و در نهایت هدف نهایی از نصب راپچر ولو هیدرولیک پرداختیم. در نهایت این قطعه را برای تامین امنیت کابین به جهت پرهیز از سرعت گرفتن آن نصب کرده ایم. جالب است بدانید که گاورنر قطعه ای مکانیکی است که در آسانسورهای کششی نصب شده و عملکردی مشابه با راپچر ولو هیدرولیکی دارد. هر دو قطعه فنی برای پایش سرعت کابین طراحی شده ‌اند. راپچر ولو هیدرولیک با بررسی جریان سیال هیدرولیکی و گاورنر که بر فلکه اصلی آسانسور هیدرولیکی نصب می شود، از طریق نیروی گریز از مرکز، تحت سرعت گردش فلکه، اطلاع دقیقی از سرعت کابین کسب می کند.

نکات فنی در تنظیم نهایی راپچر ولو هیدرولیک

1.  برای تنظیم سرعت عملکرد راپچر ولو هیدرولیک یک پیچ تعریف شده است. این پیچ آلن خور بوده و شما می توانید با استفاده از یک آچار آلن سایز 5 میلیمتر به راحتی آن را تنظیم کنید. اگر پیچ تنظیم را در جهت راستگرد یعنی هم جهت با عقربه های ساعت بچرخانید، کابین قادر است تا با سرعت بیشتری به سمت پایین حرکت کند. چرخش پیچ تنظیم در جهت پاد ساعتگرد یعنی جهت خلاف عقربه های ساعت باعث کند شدن حرکت کابین خواهد شد.
2.   در صورت عملکرد اطمینان راپچر ولو هیدرولیک مسیر خروجی سیال از داخل جک بسته خواهد شد و تنها از طریق یک فرمان حرکت به سمت بالا باز می شود. غالباً در طراحی آسانسورهای هیدرولیکی یک پمپ دستی نیز نصب می شود. این پمپ برای تخلیه جک و باز شدن راپچر ولو هیدرولیک تعریف شده است.
3. هرگز تنظیمات شیر اطمینان در حالت عملکرد که به قفل شدن کابین انجامیده است را تغییر ندهید. تنها در صورت باز شدن نهایی شیر اطمینان می توانید در تنظیمات نهایی آن تغییراتی داشته باشید.

حضور راپچر ولو هیدرولیک برای تامین امنیت در حین جابجایی کابین برای آسانسورهای هیدرولیکی لازم است. ساختمان های بلند مرتبه نیاز به آسانسور دارند. برای ساختمان های بسیار بلند که ارتفاع آنها فراتر از ۲۰ متر است، باید از آسانسورهای کششی استفاده کنید. اما در ساختمان های دو الی سه طبقه می توانید از آسانسورهای هیدرولیکی نیز بهره مند باشید. این آسانسورها نیاز به فضای اندکی دارند و با صرف هزینه بسیار کمتری به نسبت از مدل های کششی نصب می شوند. اما در نهایت عملکرد آنها نیز به مانند آسانسورهای کششی متکی بر حمل و نقل عمودی کابین است.

در هر نوع آسانسوری هرگز نباید اجازه بدهیم که کابین در خطر سقوط آزاد قرار داشته باشد. افزایش سرعت کابین مقدمات خطرات بسیار بالایی است. لذا در کنار نصب انبوه قطعات فنی و مکانیکی و یا الکترونیکی و کنترلی باید توجه کلیدی در نصب اصولی تا تعریف دقیق تجهیزات ایمنی مانند راپچر ولو هیدرولیک نیز صورت گرفته باشد. راپچر ولو هیدرولیکی تنها وسیله ایمنی در آسانسورهای هیدرولیکی نیست. اما به یقین مهمترین قطعه فنی برای تامین امنیت در سیستم آسانسورها می باشد. لذا باید حضور این قطعه امنیتی را جدی بگیرید و اصول تنظیم آن را به درستی انجام داده باشید. راپچر ولو هیدرولیک در سایزهای گوناگون با توجه به میزان تخلیه سیال روغن از داخل جک طراحی شده است. مدل های 1/2 و 3/4 و 1 اینچی از نمونه ‌های کاملاً متداول می باشند. قطعاً سایز مدخل در این قطعه بر قیمت شیر راپچر ولو هیدرولیکی تاثیر می ‌گذارد. اما در نهایت لازم است تا انتخاب شیر راپچر ولو مناسب را با توجه به الزامات طراحی، حجم کابین و مقدار دبی سیال روغن در نظر بگیرید.