تعمیر و سرویس موتور برق

تمامی دستگاه ها و تجهیزاتی که به صورت روزانه با آن ها سر و کار داریم یا کار می کنیم، با استفاده از نیروی برق کار می کنند و بدون برق زندگی ما دچار کمبودهای فراوانی خواهد شد. در بسیاری از اوقات دسترسی به نیروی برق بسیار سخت و هزینه بر است ( مانند کارگاه های پروژه های عمرانی ) و در برخی موارد دیگر قعطی برق می تواند مشکلات گوناگونی را برای ما ایجاد کند و نیاز است که در زمان نبود برق بتوانیم وسایل خود را به راه بیاندازیم. لازم به ذکر است که موتور برق یک تجهیز مناسب برای جلوگیری از نبود برق به حساب می آید. در این مقاله قصد داریم به بررسی تعمیر و سرویس موتور برق بپردازیم و اطلاعاتی را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. بنابراین برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

موتور برق چیست و انواع آن کدام است؟

می توان اذعان داشت که موتور برق یا مولد الکتریکی دستگاهی است که انرژی مکانیکی حاصل از سوخت گاز یا بنزین و گازوئیل را به انرژی الکتریسیته تبدیل می کند و می تواند برق مورد نیاز شما را تأمین نماید. البته نکته بسیار مهمی که باید بدانید، این است که موتور برق همان موتور ژنراتور می باشد که اصطلاحا در بازار به ژنراتورهای کوچک هواخنک و پرتابل معروف هستند. موتور برق ها بر اساس نوع سوخت و سیستم روشن و خاموش شدن به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند که در زیر به آن ها اشاره می کنیم.

انواع موتور برق از نظر سوخت مصرفی:

• موتور برق دیزلی یا گازوئیلی (Diesel Generator)
• موتور برق بنزینی (Gasoline Generator)
• موتور برق گازی (Gas Generator)

لازم به ذکر است که موتور برق های گازی از سوخت گاز شهری CNG و گاز مایع LPG بهره می گیرند و از این طریق به کار می افتند.

انواع موتور برق از نظر سیستم روشن و خاموش شدن به موارد زیر تقسیم بندی می شوند:

• مکانیزم راه اندازی دستی یا هندلی
• مکانیزم راه اندازی استارتی
• مکانیزم راه اندازی امرجنسی یا ATS

سرویس و نگهداری از موتور برق:

لازم به ذکر است که نگهداری مناسب از موتور برق یک اصل بسیار مهم محسوب می شود که باید از طرف دارندگان موتور برق رعایت گردد. زمانی که شما موتور برق را تهیه می کنید، باید بتوانید به بهترین نحو ممکن از آن نگه داری کنید یا دوره های سرویس آن را به موقع انجام دهید تا موتور برق شما سالم بماند. در غیر این صورت به تعمیر نیاز پیدا می کند. بنابراین سرویس و نگهداری از موتور برق بسیار مهم است و یک اصل حساب می شود. در زیر به نکات مهمی در رابطه با سرویس و نگهداری از موتور برق پرداخته ایم:

چک کردن روغن موتو برق 

لازم به ذکر است که یکی از مهم‌ ترین موارد در بحث سرویس و نگهداری موتور برق ها نوع و مقدار کافی روغن دستگاه می باشد. هرگز از روغن‌ های بی کیفیت برای موتور برق خود استفاده نکنید به دلیل آن که روغن های بی کیفیت می تواند به موتور دستگاه آسیب جدی وارد کند. بعد از هر ۱۰ تا ۲۵ ساعت کار لازم است که روغن دستگاه خود را کنترل نمایید که مقدار آن کافی باشد و سطح کیفی روغن را بسنجید. نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که زمان تعویض موتور؛ به نسبت کیفیت آلیاژ و ساخت موتور شما بستگی خواهد داشت.

تعویض فیلتر روغن و فیلتر هوا دستگاه

از اقدامات بسیار مهم دیگر در سرویس و نگهداری موتور برق ها، تمیز کردن و یا تعویض فیلترهای روغن و هوا بعد از ۲۵۰ ساعت کار و یا هر ۶ ماه یک بار است. فیلترها در صورت خرابی نیز باید تعویض گردد. تعویض فیلتر روغن و هوا می تواند بر راندمان دستگاه تأثیر بگذارد.

بررسی سیستم اگزوز موتور برق

بهتر است که هر چند وقت یک بار سیستم اگزوز را بازدید و چک کنید که در محل اتصالات و جوش‌ها نشتی نداشته باشد و خروجی آن نیز به خوبی کار کند.

کنترل جرقه زنی شمع موتور موتور برق

لازم به ذکر است که در موتورهای بنزینی بعد از هر ۳۵۰ ساعت کار جرقه زنی شمع موتور را چک کنید تا مشکلی نداشته باشد و در صورت لزوم تعویض گردد.

کنترل سیستم سوخت رسانی موتور برق

بهتر است که سیستم سوخت رسانی را نیز هر چند وقت یکبار چک کنید که در صورت شکستگی و یا نشتی در خطوط انتقال آن را برطرف نمایید.نکات ذکر شده در بالا از مهم ترین موارد در سرویس و نگهداری موتور برق است. حال در قسمت بعد موارد مهم در تعمیر موتور برق را ذکر خواهیم کرد.  

تعمیر موتور برق:

موتور برق ها نیز مانند دیگر دستگاه ها و تجهیزات، در صورت خرابی به تعمیر نیاز دارند. برای آن که متوجه شوید موتور برق‌تان به تعمیر نیاز دارد، بهتر است موارد زیر را در نظر داشته باشید.

روشن نشدن موتور برق

گاهی اوقات ممکن است بنا به دلایل مختلفی موتور برق شما روشن نشود. در این صورت لازم است که شما برای تعمیر موتور برق ابتدا جای روغن را باز کرده و روغن موتور را چک نمایید که کیفیت آن مناسب بوده و مقدار آن نیز به اندازه باشد. البته دلایل دیگری نیز برای روشن نشدن موتور برق شما وجود دارد که به نوع موتور برق بستگی خواهد داشت. به عنوان مثال:

• دقت کنید سیم مثبت و منفی جابجا بسته نشده باشند.
• اتصالات پشت استارت  و اتوماتیک استارت را چک کنید که به درستی در جای خود قرار داشته باشند.
• سوئیچ دستگاه را نگاه کنید و آن را کنترل نمایید که فیوزهایی که در پشت سوئیچ قرار دارد و اتصالات سوئیچ سالم باشند و ...

موتور موتور برق استارت می‌ خورد اما روشن نمی‌ شود

یکی دیگر از نشانه های خرابی در موتور برق استارت خوردن و روشن نشدن آن است. برای تعمیر موتور برق در این حالت در ابتدا باید به سراغ سوخت موتور برق بروید و از مقدار کافی سوخت در باک موتوربرق مطمئن شوید. اگر که مدت زیادی است که موتور برق کارنکرده و سوخت در باک آن مانده است باید آن را عوض کنید.

در مورد دیگر شما باید به باک بنزین موتور برق توجه داشته باشید. اگر بعد از آن که سوخت را عوض کردید و باز هم موتور روشن نشد باید از رسیدن سوخت به موتور اطمینان حاصل کنید. لازم به ذکر است که در موتورهای بنزینی سوخت رسانی به موتور توسط کاربراتور انجام خواهد شد و در موتور برق ‌های گازوئیلی توسط پمپ گازوئیل و انژکتور و سوزن انجام می ‌گیرد.

موتوربرق روشن می ‌شود ولی بعد از مدتی کار کردن خود به خود خاموش خواهد شد

برای آن که بتوانید دلیل این مشکل را جویا شوید، بهتر است که به موارد ذکر شده در زیر توجه کرده و آن ها را روی دستگاه خود کنترل نمایید:

1_ بار گرفته شده از موتور را بررسی کنید که بیشتر از حد نباشد.

2_ سطح روغن خود را بررسی کنید.

3_ اهرم ساسات را بررسی کنید که باز شود.

4_ فیلتر هوا را چک کنید که گرفتگی نداشته باشد.

5_ ممکن است محیط قرار گرفتن موتور برق شما مناسب نباشد و گردش هوای کافی در آن وجود نداشته باشد. در این صورت موتور برق را در جای باز کنترل کنید و ممکن است مشکل بر طرف شود.

6_ امکان وجود گرفتگی و اشکال در کاربراتور

7_ کثیف شدن و یا خراب شدن شمع

8_ خرابی خازن AVR

دود خروجی موتور برق بیش از حد می باشد

یکی دیگر از مواردی که ممکن است نشان دهد که دستگاه شما به تعمیر نیاز دارد، دود بیش از حد دستگاه است که می تواند از دلایل زیر باشد:

1_ به جز موتورهای گازسوز در این موارد سوخت نامناسب استفاده شده است.

2_ بیشتر از حجم موتور، روغن داخل موتور ریخته شده است.

3_ ساسات کاربراتور موتور برق کاملا باز نمی شود.

4_ ممکن است رینگ پیستون های موتور ضعیف شده باشند

موتور برق روشن می شود اما برق خروجی ندارد.

در این صورت باید موارد زیر را کنترل کنید:

1_ فیوز روی پنل موتور

2_ قاب انتهای ژنراتور موتور برق را باز کنید و اتصالات خروجی ژنراتور را کنترل نمایید

3_ زغال های ژنراتور را باز کنید  و مطمئن شوید که سالم هستند و کوتاه نشده اند.

4_ اگر پس از کنترل کردن اتصالات انتهای ژنراتور و زغال ها و AVR از سلامت آن ها اطمینان حاصل کردید، به احتمال زیاد سیم پیچ استاتور یا آرمیچر ژنراتور شما با مشکل مواجه شده است.  

موتور برق دیر روشن می شود و موقع روشن شدن عطسه می کند

یکی دیگر از مشکلات موتور برق ها نشان دهنده زمان تعمیر آن ها می باشد، دیر روشن شدن موتور برق و عطسه کردن آن هاست که باید موارد زیر در آن ها تعمیر شود:

1_ در موتور برق های بنزینی شمع چک شود و کاربراتور سرویس شود

2_ در موتور برق های گازسوز شمع تعویض گردد در صورت لزوم کویل تعویض شود

سخن پایانی:

موتور برق ها یکی از مهم ترین تجهیزات در کارگاه های عمرانی، باغ ها، زمین های کشاورزی و ... می باشند که می توانند در صورت نیاز نیروی برق را برای شما تأمین کنند.