بالابر ساختمانی را وسیله یا مکانیزمی گویند که از آن برای حمل، انتقال و جابجایی بار به ارتفاع های مختلف استفاده می کنند. نیروی بالابر در دستگاه های مختلف توسط انواع مکانیزم ها ایجاد می گردد. در هر کدام از بالابرها عواملی مانند قدرت، ظرفیت، قیمت تمام شده، محیط کاری، ایمنی و نوع کاربرد نوع مکانیزم را مشخص می کند.
از بالابر ساختمانی و یا همان بالابر مصالح ساختمانی، همانطور که از نامش معلوم است برای جابجایی مصالح در راستای عمودی در جهت های بالا و پایین می باشد. در این نوع بالابر باکت حمل مصالح به سیمی متصل شده و با شروع کار الکتروموتور می توان عمل جا به جایی بین طبقات را انجام داد. نام دیگر بالابر ساختمانی، بالابر مصالح یا بالابر کارگاهی می باشد.
موتور بالابر ساختمانی، قلب سرخ تپنده‌ی بالابر
شما کدام را ترجیح می‌دهید؟ موتور بالابر ساختمانی شما در یک پروژه چند بار تعویض شوید و یا به ازای چند پروژه یک‌بار تعویض شود؟
آیا راهی وجود ندارد که کارگران ساختمانی بدون ترس، از بالابر استفاده کنند؟
نحوه انتخاب بالابر ساختمانی
سه مولفه مهم در انتخاب الکتروموتور بالابر
۱- توان یا قدرت الکتروموتور که در بالابر های ساختمانی از 2 تا 10 اسب بخار متغیر است.
۲- سرعت یا تعداد دوران الکتروموتور که دو نوع 1400 دور و 3000 دور در بالابر ها رایج می باشد.
۳- تک فاز یا سه فاز بودن الکتروموتور
نکته: الکتروموتورهای 3 اسب به صورت تکفاز و سه فاز قابل سفارش هست، اما الکتروموتور های بالاتر از 3 اسب فقط به صورت سه فاز موجود می باشند.
موتور بالابر ساختمانی تنها بخش بالابر است؟
همانطور که در جریان هستید یک بالابر از اجزاء مختلفی در کنار هم تشکیل شده است. ازجمله
هرکدام از این اجزاء کار بخصوصی را انجام می‌دهند؛ اما الکتروموتور بالابر یا همان موتور بالابر ساختمانی، ازآنجا که تلاش تمام قطعات را به ثمر می‌رساند و برقرار کننده‌ی نیروی دورانی بالابر است، مهمترین و البته گران‌قیمت‌ترین جزء یک بالابر به‌حساب می‌آید.به‌بیانی دیگر میتوان موتور بالابر ساختمانی را قلب تپنده‌ی یک بالابر دانست که با ازکارافتادن آن، کل سیستم از کار خواهد افتاد. پس انتخاب موتور بالابر ساختمانی مناسب امری ضروری و لازم خواهد بود.
موتور بالابر ساختمانی چگونه است؟
موتور بالابر ساختمانی شامل 2 قسمت اصلی هستند که عبارت از استاتور و روتور بخش متحرک و گردان را روتور و بخش ثابت را که معمولاً شامل کلاف‌های سیم‌پیچی میباشد استاتور می‌نامنداین نوع موتور بالابر ساختمانی حاوی دو عدد خازن میباشد و از ویژگی‌های بارز آن گشتاور بالای آن است هم در راه‌اندازی و هم در کار. خازن‌ها به‌صورت موازي و در ابتداي راه‌اندازی با يكي از سیم پیچ‌ها به‌صورت سري به كار گرفته می‌شوند.
همچنین این دو خازن از یک نوع نیستند. بلکه یکی روغنی و دیگری خشک است. بعلاوه ظرفیت خازن خشک (الکترولیتی) چند برابر خازن دیگر است.به‌این‌ترتیب جهت راه‌اندازی خازن خشک در هنگامی که دور اسمی موتور به 75 درصد رسید، توسط رله مغناطیسی درون موتور از مدار خارج و سیم پیچ دائم با دیگر خازن در مدار موتور باقی می‌ماند. همچنین سیم‌پیچ‌های اصلی و کمکی مشابه هم هستند.
مزایای موتور بالابر ساختمانی دو خازن
- گشتاور راه‌اندازی زیاد
- گشتاور خوب در حین کار
- یخچال‌های صنعتي
- دستگاه‌های چندکاره نجاري
- پمپ‌ها
مشخصات اصلی و فنی بالابر ساختمانی
بالابر ساختمانی در وزن ها و تناژهای متفاوت اعم از بالابر 350 کیلویی بالابر 500 کیلویی و بالابر 750 کیلویی و بالابر 1 تن ساخته و عرضه می شوند.نصب ترمز در تمامی بالابر ها ساختمانی ضروری نیست. توجه داشته باشید: بالابرهای ساختمانی با ترمز از ایمنی بالاتری نسبت به بالابر حمل مصالح بدون ترمز برخوردار می باشند.
مشخصات موتور و وزن بالابر و سایز گیربکس
- بالابر ساختمانی 350 کیلویی با موتور 3 اسب تکفاز و سه فاز و گیربکس سایز 86.
- بالابر ساختمانی 500 کیلویی با موتور 5/5 اسب سه فاز و گیربکس سایز110.
- بالابر ساختمانی 750 کیلویی با موتور 5/7 اسب سه فاز و گیربکس سایز 130.
- بالابر 1 تنی (1000 کیلویی) با موتور 10 اسب و گیربکس سایز 150.
مزایای موتور بالابر ساختمانی
توان اسمی موتور بالابر ساختمانی 350 کیلوگرمی میباشد؛ اما به دلیل مسائل ایمنی توصیه میشود که بیش از 250 کیلوگرم مصالح در بالابر سوار نشود. (دیگر تجهیزات بالابر نیز خود دارای وزن هستند و به وزن مصالح اضافه میشود)همچنین در بازار به این موتور بالابر ساختمانی، 300 کیلوگرمی نیز گفته میشود؛ یعنی میتوان حداکثر 10 کیسه 30 کیلوگرمی را با آن حمل کرد.
-
تکفاز بودن موتور بالابر ساختمانی
در برخی از ساختمان‌ها گرفتن امتیاز برق 3 فاز به دلیل هزینه‌های بالای آن، به اواخر کار موکول میشود. درنتیجه برای اینکه بتوان از بالابر استفاده کرد لازم است تا از موتور بالابر ساختمانی تکفاز استفاده شود.
-
دینام بالابر 2.2 کیلووات (3 اسب بخار)
دینام بالابر قدرتمند که در موتور بالابر ساختمانی تعبیه شده و برای جابجا کردن مصالح ساختمانی کاملاً مناسب میباشد.دینام نیز از جمله قطعاتی است که میتوان آن را در صورت بروز مشکل، تعویض کرد. برای اطلاع از قیمت دینام بالابر با ما در ارتباط باشید و از همکاران بخواهید تا لیست قیمت دینام بالابر تکفاز را در اختیار شما قرار دهند.دلیل اینکه لیست قیمت دینام بالابر تکفاز را در سایت قرار نداده‌ایم به این علت است که قیمت‌ها متغیر است و نمی‌توان قیمت دقیقی اعلام کرد.
-
یک خازن خشک، یک خازن روغن
این ویژگی برای جلوگیری از خازن سوزی موتور بالابر ساختمانی بسیار مهم است. ازنظر فنی خازن این دسته از الکتروموتورها (در اینجا تمرکز ما بر روی الکتروموتور بالابر است.) به دلیل خارج شدن خازن روغنی از مدار، داغ نمی‌کند. اگر روی موتور بالابر ساختمانی، دو خازن خشک بسته شود، موتور دچار خازن سوزی میشود و به‌مرور به خود موتور نیز آسیب خواهد رسید.
-
سرعت 15 متر در دقیقه (1400 دور در دقیقه)
اگر ارتفاع هر طبقه را حدود 3.5 متر در نظر بگیریم آنگاه با استفاده از این موتور بالابر ساختمانی میتوان هر طبقه را با حدود 14 ثانیه بالا رفت. برای این نوع بالابر سرعت مناسبی خواهد بود.
-
جنس چدن پوسته موتور بالابر ساختمانی
موتور بالابر ساختمانی باید پوسته‌ای قوی و مستحکم داشته باشد تا هم قطعات داخل موتور بالابر ساختمانی بتوانند در جای خود محکم شوند و هم وزن مصالح را که تا حدودی بر دوش آن است را تحمل کند.
- ولتاژ 18.6 آمپر، 50 هرتز
- نوع سیم‌پیچ موتور بالابر ساختمانی
بهترین نوع سیم‌پیچ چه در موتورهای صنعتی (از جمله موتور بالابر ساختمانی) و چه در موتورهای غیر صنعتی از نوع مسی میباشد.
بزرگ‌ترین ضرر دوران سازندگی
سال‌ها پیش یکی از مشتریان خوش‌نام ما که مهندس ساختمان بودند و کارشان ساخت‌وساز بود، داستانی را تعریف کرد که گفتن آن خالی از لطف نیست.«یه پروژه‌ی 8 واحده داشتم و مشتری‌های می‌خواستن که در کمترین زمان ممکن ساختمان را تحویل بگیرند. به همین خاطر نیمی از کل مبلغ رو همون ابتدای کار پرداخت کردند.
همه‌چیز مرتب بود تا وقتی‌که موتور بالابر ساختمانی ما سوخت. درنتیجه برای اینکه خیلی وقفه در کار نیفته، یک موتور بالابر ساختمانی دسته دوم پیدا کردم و بالابر دوباره راه‌اندازی شد.با کمال تأسف بالابر فقط 4 روز دوام آورد و مجبور شدیم موتور بالابر ساختمانی قبلی رو بدیم تعمیر کنن. وضعیت بدون بالابر حدود 1 ماه طول کشید و فاجعه اینجا بود که 3 نفر از کارگرها حین بالا بردن مصالح آسیب دیدند و تا مدت‌ها نتونستن کار کنن؛ و من به خاطر قراردادی که بسته بودیم باید حق‌وحقوق اونا رو می‌پرداختم.
همین کند شدن پروژه و خبر آسیب دیدن چند کارگر باعث شد تا مشتریان من ناراضی شوند.مسئله‌ی تلخ دیگه این بود که موتور بالابر ساختمانی تعمیر شده نیز جواب نداد و در نهایت مجبور شدم یک موتور بالابر ساختمانی نو خریداری کنم. این جریانات باعث شد تا ازنظر مالی، زمانی و به خصوص جانی متضرر بشم و این بزرگ‌ترین ضرر دوران حرفه‌ای من بود. در حالی که اگر همان ابتدا موتور بالابر ساختمانی نو خریداری می‌کردم، با این مشکل مواجه نمی‌شدم.»
خرید موتور بالابر ساختمانی به صرفه است یا سیم‌پیچی مجدد آن؟
وقتی بالابر شما از کار می‌افتد و موتور بالابر ساختمانی خراب میشود، فقط دو انتخاب دارید:
- تعمیر موتور بالابر ساختمانی
- خرید موتور بالابر ساختمانی جدید
یکی از اصلی‌ترین دلایل خرابی انواع موتورهای صنعتی، خرابی سیم‌پیچ آن است و در این زمان انتخابی به‌جز باز پیچی مجدد ندارید؛ اما نه در همه موتورها.نکته‌ی مهم این است که سیم‌پیچی مجدد، راندمان کاری موتور را پایین خواهد آورد ولی چون در موتورهای بالای 10 اسب بخار هزینه‌ها بسیار بالا است، این کار مقرون‌به‌صرفه میباشد.
در موتورهایی که توان آنها پایین‌تر از 10 اسب بخار است، سیم‌پیچی مجدد به دلیل هزینه بالای سیم‌پیچی، اصلاً به‌صرفه نخواهد بود.ازآنجا که توان موتور بالابر ساختمانی حدود 3 اسب بخار است درنتیجه تعویض کامل موتور بالابر ساختمانی به هنگام خرابی سیم‌پیچ بسیار به‌صرفه‌تر از باز پیچی مجدد سیم‌پیچ آن است.
درنتیجه به‌طورکلی وقتی قصد دارید بین خرید یک موتور بالابر ساختمانی جدید و باز پیچی موتور بالابر ساختمانی قبلی یکی را انتخاب کنید، باید اختلاف قیمت بین سیم‌پیچی مجدد و پایین آمدن راندمان با خرید موتور بالابر ساختمانی جدید با راندمان بالا را در نظر بگیرید.همچنین باید در نظر داشته باشید که معمولاً هزینه انرژی هنگام انتخاب باز پیچی موتور بالابر ساختمانی قبلی افزایش خواهد یافت.
آیا کیفیت سیم‌پیچی مجدد موتور بالابر ساختمانی قدیمی تأثیری بر هزینه عملیاتی دارد؟
به‌طور کل سیم‌پیچی مجدد یک موتور بالابر ساختمانی، کاری حساس و تخصصی میباشد و اگر تعمیرکار نتواند به‌خوبی این کار را انجام دهد آنگاه راندمان کاری موتور بالابر ساختمانی می‌تواند حتی تا 6 درصد نیز کاهش و مصرف انرژی به مراتب بالا رود (شاید تا چند صد هزار تومان). درنتیجه اگر انتخاب شما سیم پیچی مجدد موتور بالابر ساختمانی بود، حتماً به دنبال تعمیرکار حرفه‌ای و متخصص بگردید.
آیا محفظه‌ی موتور بالابر ساختمانی در انتخاب آن مهم است؟
ازآنجایی که محفظه‌ی یک موتور بالابر ساختمانی دربردارنده قطعات درونی موتور میباشد درنتیجه جنس و طراحی آن بسیار مهم است. محفظه‌ی موتور بالابر ساختمانی قطعات درونی همچون سیم‌پیچ و بلبرینگ را در برابر موارد زیر محافظت می‌کند.
- رطوبت
- مواد شیمیایی
- آسیب‌های مکانیکی
- سایش ناشی از ریگ و سنگ‌ریزه
انواع محفظه‌ی موتور بالابر ساختمانی
1-محفظه موتور بالابر ساختمانی مقاوم در برابر قطره
شیرهای روی این محفظه اجازه می‌دهد تا هوا وارد موتور بالابر ساختمانی شود و آن را خنک کند. البته به دلیل همین شیارها بهتر است تا در محیط‌های داخلی و خشک و تمیز از آن استفاده شود.
2-محفظه موتور بالابر ساختمانی کاملاً بسته و فن دار
هوا نمی‌تواند به راحتی وارد این محفظه بشود. در نتیجه برای خنک کردن از یک فن استفاده شده است. در نتیجه برای فضاهایی که بسته است و گردش هوا نداریم مفید میشود. همچون پمپ‌ها و یا کمپرسور یخچال.
3- محفظه موتور بالابر ساختمانی کاملاً محصور بدون تهویه مناسب
برخی مواقع محیطی خاکی یا مرطوب داریم و نمی‌توان از دو مدل قبلی استفاده کرد. به همین منظور می‌توانیم از این نوع محفظه که هیچ تهویه‌ای نیز ندارند و بر اساس شرایط محیطی خنک می‌شوند استفاده کرد
۴- موتور بالابر ساختمانی کاملاً محصور با هوای بیش از اندازه
در این نمونه از محفظه، گردش هوایی که خود موتور ایجاد می‌کند باعث خنک شدنش میشود.
5- موتور بالابر ساختمانی کاملاً محصور با قابلیت شستشو
این نمونه نیز در مکان‌های بسیار مرطوب و یا مکان‌هایی که در معرض شستشو میباشد استفاده میشود. همچنین در محیط‌های به شدت شیمیایی نیز میتوان از این محفظه‌ی کاملاً بسته استفاده کرد.
6- محفظه موتور بالابر ساختمانی محصور ضد انفجار
هیچ‌کدام از محفظه‌های قبل برای مکان‌هایی که احتمال انفجار وجود دارد مناسب نیست. از این رو محفظه‌ی ضد انفجار انتخابی مناسب برای چنین شرایطی میباشد. این محفظه به صورتی طراحی شده تا هیچ گاز یا بخاری وارد آن نشود چون کوچک‌ترین جرقه تولید شده در درون موتور می‌تواند موجب انفجار شود.
7- شرایط محیطی خطرناک
در محیط‌های خطرناک و مکان‌هایی که مواد خطرناک وجود دارد نیز باید از محفظه‌ی مناسب استفاده شود.
شرایط محیطی استاندارد برای نصب موتور بالابر ساختمانی
بر مبنای همین استانداردهای تعیین شده، محیطی که قرار است موتور بالابر ساختمانی در آن نصب شود، دمایی پایین‌تر از 40 درجه سانتی گراد داشته باشد. همچنین نهایت ارتفاعی که میتوان از آن استفاده کرد ارتفاع 1000 متری از سطح دریا است.
رعایت نکردن این استانداردها باعث میشود تا راندمان موتور پایین بیاید. به طور متوسط به ازای هر درجه افزایش دما بالای 40 درجه، توان موتور 2 در صد کاهش پیدا می‌کند. در مورد ارتفاع نیز هر 100 متری که اضافه شود ، توان موتور به اندازه ی یک درصد کم خواهد شد.
دلیل کاهش توان موتور در این شرایط این موضوع است که به خاطر کاهش فشار هوا، خنک شدن موتور به سختی انجام خواهد شد و گرم ماندن بیش از حد موتور رابطه‌ی مستقیم با توان خروجی آن دارد.در این شرایط باید از موتورهای قویتری استفاده کرد.
ساختمان موتور بالابر ساختمانی القایی تکفاز به همراه دو خازن خشک و روغنی
موتور القایی تکفاز به همراه دو خازن خشک و روغنی شامل دو بخش میباشد
استاتور متشکل از چند لایه ورق نازک از جنس آلیاژ آهن و سیلیسیم است که به صورت یک سیلندر توخالی به همدیگر متصل شده‌اند. سیم‌پیچ استاتور که متشکل از سیم روکش دار است در شیارهای بخش مرکزی این سیلندر قرار گرفته که یک آهنربای مغناطیسی دو پل که با منبع ACکار می‌کند را می‌سازد. و اما روتور از چند ورق باریک فولادی با میله‌های مس یا آلومینیوم در وسط آنها ساخته شده است.
بالابر ساختمانی تکفاز :
بالابر های تکفاز متشکل از یک موتور 3 اسب تکفاز و یک گیربکس سایز 86 و کلید 25 آمپر میباشد. بالابر های تکفاز دارای ظرفیت حمل بار از 200 کیلو تا 350 کیلو بسته به نوع موتور و برند موتور متفاوت می‌باشند و در اغلب ساختمان های در حال ساخت از این نوع بالابر استفاده میشود. به طور مثال یک بالابر ساختمانی با الکتروموتور موتوژن تبریز به دلیل آمپر پایین موتور و بدنه آلومینیومی آن دارای حمل باز تا وزن 200 الی 250 را دارا می باشند.
در عوض یک بالابر ساختمانی تکفاز با موتور الکو یوگوسلاوی با گیربکس سایز 86 به دلیل کیفیت بدنه و نوع سیم پیچی آن و آمپر مناسب موتور قابلیت حمل بار تا وزن 350 کیلو را دارد. در بالابرهای تکفاز میتوان از موتورهایی با قدرت 3 اسب و دور خروجی 1500 دور استفاده کرد. و اکثرا از موتور های تکفاز چینی و یوگوسلاوی و موتوژن تبریز و موتورهای ایتالیایی و الکتروموتور های تکفاز دیگر استفاده می شود.
بکسل به کار گرفته شده در بالابر تکفاز بکسل نمره 8 میباشد که بسته به نوع بکسل معمولی و بکسل نتاب از لحاظ قدرت و کیفیت با هم متفاوت می باشند. باکت بالابر های تکفاز دارای ابعاد 50 در 50 میباشد و قابلیت حمل یک فرغون مصالح را دارد و اکثرا از ورق آهن 1 میل و 2 میل ساخته میشود.
بالابر ساختمانی سه فاز :
بالابر ساختمانی سه فاز از وزن 350 ، 500 و 750 کیلو و 1تن بسته به نوع موتور و گیربکس قابل عرضه میباشد. بالابر ساختمانی سه فاز 350 کیلویی متشکل از یک موتور 3 اسب سه فاز و گیربکس سایز 86 و بکسل نمره 8 و باکت معمولی 50 در 50 می باشد.
بالابر ساختمانی سه فاز 500 کیلویی متشکل از یک الکتروموتور 5/5 اسب سه فازترمزدار و گیربکس سایز 110 و بکسل نمره 10 بسته به نوع معمولی میباشد. باکت این دستگاه از ابعاد بزرگتری نسبت به باکت بالابر 350 کیلویی ساخته شده.
بالابر ساختمانی سه فاز 750 کیلویی از یک موتور 5/7 اسب سه فازترمزدار و یک گیربکس سایز 130 ووینچ قویتری نسبت به بالابر 500 کیلو و بکسل نمره 10 یا 12 بسته به نوع بکسل معمولی و بکسل نتاب تشکیل شده.
بالابر 1 تن یا 1000 کیلویی باید از یک موتور 10 اسب سه فاز ترمزدار درجه یک و گیربکس سایز 150 یا 185 استفاده گردد. در این سایز دستگاه وینچ و پایه ها باید از مقاومت بالایی برخوردار باشد و ریل بکار فته باید از ناوانی نمره 10 یانمره 12 استفاده گردد و بکسل بکار گرفته شده بهتر است از نوع نتاب و نمره 12 به بالا باشد.
آیا زمان تعویض خازن بالابر فرا رسیده؟
زمان تعویض خازن موتور بالابر ساختمانی بر اساس عواملی همچون مقدار بار در هنگام راه‌اندازی و دمای محیطی مشخص میشود ولی در نهایت باید بعد از گذشت زمانی کاملاً متغیر، تعویض شوند.
از کجا متوجه بشویم خازن راه‌انداز خراب شده است؟
معمولاً نشانه‌ی خرابی خازن راه‌انداز موتور بالابر ساختمانی، باد کردن یا بیرون زدگی درپوش بدنه خازن است. در این صورت حتی احتمال دارد مقداری از قطعات خازن هم ریخته باشد و این زمانی است که به قطعیت میتوان گفت باید خازن تعویض شود.
اگر موتور به آرامی راه بیفتد، میتوان گفت خازن خراب شده؟
باید گفت شاید خازن خراب شده باشد. احتمال دارد ظرفیت خازن کم شده باشد و یا حتی خازن مشکلی نداشته باشد و مشکل از دیگر اجزای موتور باشد. در نتیجه باید بررسی شود.
زمان عوض کردن خازن دائم موتور بالابر فرا رسیده؟
به طور معمول باید گفت که خازن دائمی موتور بسیار دیرتر از خازن راه‌انداز موتور عمر خود را از دست خواهد داد و پیدا کردن اینکه چه زمانی باید تعویض شود به بررسی‌های بیشتر نیاز دارد. به روایت دیگر نشانه‌های کمتری و ظریف‌تری را از خود نشان می‌دهد که شاید نتوان به راحتی آن را پیدا کرد.
یکی از راه‌های متوجه شدن خراب بودن خازن دائم این است که ظرفیت خازن را اندازه بگیریم. اگر در اختلاف حداقل 10 درصدی با مقدار نامی خود قرار داشت، میتوان گفت خازن دائم خراب است. همچنین در صورتی که خازن باد کرده باشد باز هم زمان تعویض آن فرا رسیده.
چه عواملی باعث آسیب دیدن خازن دائم بالابر میشود؟
عواملی مختلفی وجود دارد که می‌توانند در عمر خازن دائم تأثیرگذار باشند.
همه خازن‌ها دارای عمری مشخص هستند. البته ممکن است بر اثر عواملی این عمر مفید کاهش یا افزایش پیدا کند. نکته جالب اینجاست که حتی در صورت افزایش عمر خازن، باز هم در درون خازن قطعات تحت تأثیر قرار گرفته و به مرور ظرفیت خازنی خود را از دست خواهد داد.در نتیجه به عمر مفید خازن‌ها دقت کنید و در زمان مناسب از سلامت آنها مطمئن شوید.
دمای بالا تأثیر منفی بر عمر خازن خواهد گذاشت. سعی کنید در مکان‌هایی که دما بالاست یا تهویه نامناسب است راحی برای خنک کردن الکتروموتور بالابر پیدا کنید.
ایجاد مشکل در موتور و یا سیم‌پیچ باعث میشود در خازن اضافه بار ایجاد شود. این اضافه بار بر روی خازن فشار وارد کرده و موجب کاهش عمر مفید خازن خواهد شد.
همین یک عامل خودش به تنهایی تأثیر زیادی روی عمر خازن دارد. ولتاژ ورودی به خازن نباید از ولتاژ اسمی خازن بیشتر شود. هر چه ولتاژ بیشتر شود به صورت تصاعدی عمر خازن بیشتر تحت تأثیر قرار می‌گیرد؛ اما اگر ولتاژ کمتری به آن برسد میتوان عمر مفید خازن را بیشتر کرد.
خازن دائم بالابر مصالح معمولاً چند ساعت مفید کار می‌کند؟
عمر مفید یک خازن دانم خوب و معتبر به طور متوسط بین 3000 تا 60000 هزار ساعت است. البته این عدد برای خازن‌های درون بازار است. چرا که ممکن است خازن‌های مونتاژ شده در کارخانه با ظرفیت کمتری انتخاب شده باشد. شاید عجیب باشد ولی دیده شده که برخی مواقع این خازن‌ها کمتر از هزار ساعت کار داده‌اند.در نتیجه هنگام تعویض دقت کنید که یک خازن معتبر و خوب را انتخاب کنید. همچنین با توجه به عوامل آسیب دیدن خازن دائم که بیان شد، میتوان با مراقبت از موتور و عوامل محیطی عمر مفید خازن را بالاتر برد.
موتور بالابر ساختمانی، قلب سرخ تپنده‌ی بالابر
شما کدام را ترجیح می‌دهید؟ موتور بالابر ساختمانی شما در یک پروژه چند بار تعویض شوید و یا به ازای چند پروژه یک‌بار تعویض شود؟
آیا راهی وجود ندارد که کارگران ساختمانی بدون ترس، از بالابر استفاده کنند؟
موتور بالابر ساختمانی تنها بخش بالابر است؟
همانطور که در جریان هستید یک بالابر از اجزاء مختلفی در کنار هم تشکیل شده است. ازجمله
هرکدام از این اجزاء کار بخصوصی را انجام می‌دهند؛ اما الکتروموتور بالابر یا همان موتور بالابر ساختمانی، ازآنجا که تلاش تمام قطعات را به ثمر می‌رساند و برقرار کننده‌ی نیروی دورانی بالابر است، مهمترین و البته گران‌قیمت‌ترین جزء یک بالابر به‌حساب می‌آید.
به‌بیان‌دیگر میتوان موتور بالابر ساختمانی را قلب تپنده‌ی یک بالابر دانست که با ازکارافتادن آن، کل سیستم از کار خواهد افتاد. پس انتخاب موتور بالابر ساختمانی مناسب امری ضروری و لازم خواهد بود.
موتور بالابر ساختمانی چگونه است؟
موتور بالابر ساختمانی شامل 2 قسمت اصلی هستند که عبارت از استاتور و روتور بخش متحرک و گردان را روتور و بخش ثابت را که معمولاً شامل کلاف‌های سیم‌پیچی میباشد استاتور می‌نامند در شکل زیر نمایی از یک موتور بالابر ساختمانی که استاتور آن برش خورده نمایش داده شده و بخش‌های مختلف داخلی آن نمایان میباشد
این نوع موتور بالابر ساختمانی حاوی دو عدد خازن میباشد و از ویژگی‌های بارز آن گشتاور بالای آن است هم در راه‌اندازی و هم در کار. خازن‌ها به‌صورت موازي و در ابتداي راه‌اندازی با يكي از سیم‌پیچ‌ها به‌صورت سري به كار گرفته می‌شوند.
همچنین این دو خازن از یک نوع نیستند. بلکه یکی روغنی و دیگری خشک است. بعلاوه ظرفیت خازن خشک (الکترولیتی) چند برابر خازن دیگر است.
به‌این‌ترتیب جهت راه‌اندازی خازن خشک در هنگامی که دور اسمی موتور به 75 درصد رسید، توسط رله مغناطیسی درون موتور از مدار خارج و سیم‌پیچ دائم با دیگر خازن در مدار موتور باقی می‌ماند. همچنین سیم‌پیچ‌های اصلی و کمکی مشابه هم هستند.
مزایای موتور بالابر ساختمانی دو خازن
گشتاور راه‌اندازی زیاد
- یخچال‌های صنعتي
- دستگاه‌های چندکاره نجاري
- پمپ‌ها
مزایای موتور بالابر ساختمانی
توان اسمی موتور بالابر ساختمانی 350 کیلوگرمی میباشد؛ اما به دلیل مسائل ایمنی توصیه میشود که بیش از 250 کیلوگرم مصالح در بالابر سوار نشود. (دیگر تجهیزات بالابر نیز خود دارای وزن هستند و به وزن مصالح اضافه میشود)
همچنین در بازار به این موتور بالابر ساختمانی، 300 کیلوگرمی نیز گفته میشود؛ یعنی میتوان حداکثر 10 کیسه 30 کیلوگرمی را با آن حمل کرد.
-
تکفاز بودن موتور بالابر ساختمانی
در برخی از ساختمان‌ها گرفتن امتیاز برق 3 فاز به دلیل هزینه‌های بالای آن، به اواخر کار موکول میشود. درنتیجه برای اینکه بتوان از بالابر استفاده کرد لازم است تا از موتور بالابر ساختمانی تکفاز استفاده شود.
-
دینام بالابر 2.2 کیلووات (3 اسب بخار)
دینام بالابر قدرتمند که در موتور بالابر ساختمانی تعبیه شده و برای جابجا کردن مصالح ساختمانی کاملاً مناسب میباشد.
دینام نیز از جمله قطعاتی است که میتوان آن را در صورت بروز مشکل، تعویض کرد. برای اطلاع از قیمت دینام بالابر با ما در ارتباط باشید و از همکاران بخواهید تا لیست قیمت دینام بالابر تکفاز را در اختیار شما قرار دهند.
دلیل اینکه لیست قیمت دینام بالابر تکفاز را در سایت قرار نداده‌ایم به این علت است که قیمت‌ها متغیر است و نمی‌توان قیمت دقیقی اعلام کرد.
-
یک خازن خشک، یک خازن روغن
این ویژگی برای جلوگیری از خازن سوزی موتور بالابر ساختمانی بسیار مهم است. ازنظر فنی خازن این دسته از الکتروموتورها (در اینجا تمرکز ما بر روی الکتروموتور بالابر است.) به دلیل خارج شدن خازن روغنی از مدار، داغ نمی‌کند. اگر روی موتور بالابر ساختمانی، دو خازن خشک بسته شود، موتور دچار خازن سوزی میشود و به‌مرور به خود موتور نیز آسیب خواهد رسید.
-
سرعت 15 متر در دقیقه (1400 دور در دقیقه)
اگر ارتفاع هر طبقه را حدود 3.5 متر در نظر بگیریم آنگاه با استفاده از این موتور بالابر ساختمانی میتوان هر طبقه را با حدود 14 ثانیه بالا رفت. برای این نوع بالابر سرعت مناسبی خواهد بود.
-
جنس چدن پوسته موتور بالابر ساختمانی
موتور بالابر ساختمانی باید پوسته‌ای قوی و مستحکم داشته باشد تا هم قطعات داخل موتور بالابر ساختمانی بتوانند در جای خود محکم شوند و هم وزن مصالح را که تا حدودی بر دوش آن است را تحمل کند.
-
ولتاژ 18.6 آمپر، 50 هرتز
-
نوع سیم‌پیچ موتور بالابر ساختمانی
بهترین نوع سیم‌پیچ چه در موتورهای صنعتی (از جمله موتور بالابر ساختمانی) و چه در موتورهای غیر صنعتی از نوع مسی میباشد.
بزرگ‌ترین ضرر دوران سازندگی
سال‌ها پیش یکی از مشتریان خوش‌نام ما که مهندس ساختمان بودند و کارشان ساخت‌وساز بود، داستانی را تعریف کرد که گفتن آن خالی از لطف نیست.
«یه پروژه‌ی 8 واحده داشتم و مشتری‌های می‌خواستن که در کمترین زمان ممکن ساختمان را تحویل بگیرند. به همین خاطر نیمی از کل مبلغ رو همون ابتدای کار پرداخت کردند.
همه‌چیز مرتب بود تا وقتی‌که موتور بالابر ساختمانی ما سوخت. درنتیجه برای اینکه خیلی وقفه در کار نیفته، یک موتور بالابر ساختمانی دسته دوم پیدا کردم و بالابر دوباره راه‌اندازی شد.
با کمال تأسف بالابر فقط 4 روز دوام آورد و مجبور شدیم موتور بالابر ساختمانی قبلی رو بدیم تعمیر کنن. وضعیت بدون بالابر حدود 1 ماه طول کشید و فاجعه اینجا بود که 3 نفر از کارگرها حین بالا بردن مصالح آسیب دیدند و تا مدت‌ها نتونستن کار کنن؛ و من به خاطر قراردادی که بسته بودیم باید حق‌وحقوق اونا رو می‌پرداختم.
همین کند شدن پروژه و خبر آسیب دیدن چند کارگر باعث شد تا مشتریان من ناراضی شوند.
مسئله‌ی تلخ دیگه این بود که موتور بالابر ساختمانی تعمیر شده نیز جواب نداد و در نهایت مجبور شدم یک موتور بالابر ساختمانی نو خریداری کنم. این جریانات باعث شد تا ازنظر مالی، زمانی و به خصوص جانی متضرر بشم و این بزرگ‌ترین ضرر دوران حرفه‌ای من بود. در حالی که اگر همان ابتدا موتور بالابر ساختمانی نو خریداری می‌کردم، با این مشکل مواجه نمی‌شدم.»
خرید موتور بالابر ساختمانی یا سیم‌پیچی مجدد آن؟
وقتی بالابر شما از کار می‌افتد و موتور بالابر ساختمانی خراب میشود، فقط دو انتخاب دارید:
- تعمیر موتور بالابر ساختمانی
- خرید موتور بالابر ساختمانی جدید
یکی از اصلی‌ترین دلایل خرابی انواع موتورهای صنعتی، خرابی سیم‌پیچ آن است و در این زمان انتخابی به‌جز باز پیچی مجدد ندارید؛ اما نه در همه موتورها.
نکته‌ی مهم این است که سیم‌پیچی مجدد، راندمان کاری موتور را پایین خواهد آورد ولی چون در موتورهای بالای 10 اسب بخار هزینه‌ها بسیار بالا است، این کار مقرون‌به‌صرفه میباشد.
در موتورهایی که توان آنها پایین‌تر از 10 اسب بخار است، سیم‌پیچی مجدد به دلیل هزینه بالای سیم‌پیچی، اصلاً به‌صرفه نخواهد بود.
ازآنجا که توان موتور بالابر ساختمانی حدود 3 اسب بخار است درنتیجه تعویض کامل موتور بالابر ساختمانی به هنگام خرابی سیم‌پیچ بسیار به‌صرفه‌تر از باز پیچی مجدد سیم‌پیچ آن است.
درنتیجه به‌طورکلی وقتی قصد دارید بین خرید یک موتور بالابر ساختمانی جدید و باز پیچی موتور بالابر ساختمانی قبلی یکی را انتخاب کنید، باید اختلاف قیمت بین سیم‌پیچی مجدد و پایین آمدن راندمان با خرید موتور بالابر ساختمانی جدید با راندمان بالا را در نظر بگیرید.
همچنین باید در نظر داشته باشید که معمولاً هزینه انرژی هنگام انتخاب باز پیچی موتور بالابر ساختمانی قبلی افزایش خواهد یافت.
آیا کیفیت سیم‌پیچی مجدد موتور بالابر ساختمانی قدیمی تأثیری بر هزینه عملیاتی دارد؟
به‌طور کل سیم‌پیچی مجدد یک موتور بالابر ساختمانی، کاری حساس و تخصصی میباشد و اگر تعمیرکار نتواند به‌خوبی این کار را انجام دهد آنگاه راندمان کاری موتور بالابر ساختمانی می‌تواند حتی تا 6 درصد نیز کاهش و مصرف انرژی به‌مراتب بالا رود (شاید تا چند صد هزار تومان). درنتیجه اگر انتخاب شما سیم‌پیچی مجدد موتور بالابر ساختمانی بود، حتماً به دنبال تعمیرکار حرفه‌ای و متخصص بگردید.
آیا محفظه‌ی موتور بالابر ساختمانی در انتخاب آن مهم است؟
ازآنجایی که محفظه‌ی یک موتور بالابر ساختمانی دربردارنده قطعات درونی موتور میباشد درنتیجه جنس و طراحی آن بسیار مهم است. محفظه‌ی موتور بالابر ساختمانی قطعات درونی همچون سیم‌پیچ و بلبرینگ را در برابر موارد زیر محافظت می‌کند.
- رطوبت
- مواد شیمیایی
- آسیب‌های مکانیکی
- سایش ناشی از ریگ و سنگ‌ریزه
انواع محفظه‌ی موتور بالابر ساختمانی
1-محفظه موتور بالابر ساختمانی مقاوم در برابر قطره
شیرهای روی این محفظه اجازه می‌دهد تا هوا وارد موتور بالابر ساختمانی شود و آن را خنک کند. البته به دلیل همین شیارها بهتر است تا در محیط‌های داخلی و خشک و تمیز از آن استفاده شود.
شیرهای روی این محفظه اجازه می‌دهد تا هوا وارد موتور بالابر ساختمانی شود و آن را خنک کند. البته به دلیل همین شیارها بهتر است تا در محیط‌های داخلی و خشک و تمیز از آن استفاده شود.
2-محفظه موتور بالابر ساختمانی کاملاً بسته و فن دار
هوا نمی‌تواند به راحتی وارد این محفظه بشود. در نتیجه برای خنک کردن از یک فن استفاده شده است. در نتیجه برای فضاهایی که بسته است و گردش هوا نداریم مفید میشود. همچون پمپ‌ها و یا کمپرسور یخچال.
3- محفظه موتور بالابر ساختمانی کاملاً محصور بدون تهویه مناسب
برخی مواقع محیطی خاکی یا مرطوب داریم و نمی‌توان از دو مدل قبلی استفاده کرد. به همین منظور می‌توانیم از این نوع محفظه که هیچ تهویه‌ای نیز ندارند و بر اساس شرایط محیطی خنک می‌شوند استفاده کرد
۴- موتور بالابر ساختمانی کاملاً محصور با هوای بیش از اندازه
در این نمونه از محفظه، گردش هوایی که خود موتور ایجاد می‌کند باعث خنک شدنش میشود.
5- موتور بالابر ساختمانی کاملاً محصور با قابلیت شستشو
این نمونه نیز در مکان‌های بسیار مرطوب و یا مکان‌هایی که در معرض شستشو میباشد استفاده میشود. همچنین در محیط‌های به شدت شیمیایی نیز میتوان از این محفظه‌ی کاملاً بسته استفاده کرد.
6- محفظه موتور بالابر ساختمانی محصور ضد انفجار
هیچ‌کدام از محفظه‌های قبل برای مکان‌هایی که احتمال انفجار وجود دارد مناسب نیست. از این رو محفظه‌ی ضد انفجار انتخابی مناسب برای چنین شرایطی میباشد. این محفظه به صورتی طراحی شده تا هیچ گاز یا بخاری وارد آن نشود چون کوچک‌ترین جرقه تولید شده در درون موتور می‌تواند موجب انفجار شود.
۷- شرایط محیطی خطرناک
در محیط‌های خطرناک و مکان‌هایی که مواد خطرناک وجود دارد نیز باید از محفظه‌ی مناسب استفاده شود.
شرایط محیطی استاندارد برای نصب موتور بالابر ساختمانی
بر مبنای همین استانداردهای تعیین شده، محیطی که قرار است موتور بالابر ساختمانی در آن نصب شود، دمایی پایین‌تر از 40 درجه سانتی گراد داشته باشد. همچنین نهایت ارتفاعی که میتوان از آن استفاده کرد ارتفاع 1000 متری از سطح دریا است.
رعایت نکردن این استانداردها باعث میشود تا راندمان موتور پایین بیاید. به طور متوسط به ازای هر درجه افزایش دما بالای 40 درجه، توان موتور 2 در صد کاهش پیدا می‌کند. در مورد ارتفاع نیز هر 100 متری که اضافه شود ، توان موتور به اندازه ی یک درصد کم خواهد شد.
دلیل کاهش توان موتور در این شرایط این موضوع است که به خاطر کاهش فشار هوا، خنک شدن موتور به سختی انجام خواهد شد و گرم ماندن بیش از حد موتور رابطه‌ی مستقیم با توان خروجی آن دارد.
در این شرایط باید از موتورهای قویتری استفاده کرد.
ساختمان موتور بالابر ساختمانی القایی تکفاز به همراه دو خازن خشک و روغنی
موتور القایی تکفاز به همراه دو خازن خشک و روغنی شامل دو بخش میباشد
استاتور
استاتور متشکل از چند لایه ورق نازک از جنس آلیاژ آهن و سیلیسیم است که به صورت یک سیلندر توخالی به همدیگر متصل شده‌اند. سیم‌پیچ استاتور که متشکل از سیم روکش دار است در شیارهای بخش مرکزی این سیلندر قرار گرفته که یک آهنربای مغناطیسی دو پل که با منبع ACکار می‌کند را می‌سازد.
روتور
و اما روترو از چند ورق باریک فولادی با میله‌های مس یا آلومینیوم در وسط آنها ساخته شده است.
آیا زمان تعویض خازن بالابر فرا رسیده؟
زمان تعویض خازن موتور بالابر ساختمانی بر اساس عواملی همچون مقدار بار در هنگام راه‌اندازی و دمای محیطی مشخص میشود ولی در نهایت باید بعد از گذشت زمانی کاملاً متغیر، تعویض شوند.
از کجا متوجه بشویم خازن راه‌انداز خراب شده است؟
معمولاً نشانه‌ی خرابی خازن راه‌انداز موتور بالابر ساختمانی، باد کردن یا بیرون زدگی درپوش بدنه خازن است. در این صورت حتی احتمال دارد مقداری از قطعات خازن هم ریخته باشد و این زمانی است که به قطعیت میتوان گفت باید خازن تعویض شود.
اگر موتور به آرامی راه بیفتد، میتوان گفت خازن خراب شده؟
باید گفت شاید خازن خراب شده باشد. احتمال دارد ظرفیت خازن کم شده باشد و یا حتی خازن مشکلی نداشته باشد و مشکل از دیگر اجزای موتور باشد. در نتیجه باید بررسی شود.
زمان عوض کردن خازن دائم موتور بالابر فرا رسیده؟
به طور معمول باید گفت که خازن دائمی موتور بسیار دیرتر از خازن راه‌انداز موتور عمر خود را از دست خواهد داد و پیدا کردن اینکه چه زمانی باید تعویض شود به بررسی‌های بیشتر نیاز دارد. به روایت دیگر نشانه‌های کمتری و ظریف‌تری را از خود نشان می‌دهد که شاید نتوان به راحتی آن را پیدا کرد.
یکی از راه‌های متوجه شدن خراب بودن خازن دائم این است که ظرفیت خازن را اندازه بگیریم. اگر در اختلاف حداقل 10 درصدی با مقدار نامی خود قرار داشت، میتوان گفت خازن دائم خراب است. همچنین در صورتی که خازن باد کرده باشد باز هم زمان تعویض آن فرا رسیده.
چه عواملی باعث آسیب دیدن خازن دائم بالابر میشود؟
عواملی مختلفی وجود دارد که می‌توانند در عمر خازن دائم تأثیرگذار باشند.
همه خازن‌ها دارای عمری مشخص هستند. البته ممکن است بر اثر عواملی این عمر مفید کاهش یا افزایش پیدا کند. نکته جالب اینجاست که حتی در صورت افزایش عمر خازن، باز هم در درون خازن قطعات تحت تأثیر قرار گرفته و به مرور ظرفیت خازنی خود را از دست خواهد داد.
در نتیجه به عمر مفید خازن‌ها دقت کنید و در زمان مناسب از سلامت آنها مطمئن شوید.
· دما:
دمای بالا تأثیر منفی بر عمر خازن خواهد گذاشت. سعی کنید در مکان‌هایی که دما بالاست یا تهویه نامناسب است راحی برای خنک کردن الکتروموتور بالابر پیدا کنید.
· جریان
ایجاد مشکل در موتور و یا سیم‌پیچ باعث میشود در خازن اضافه بار ایجاد شود. این اضافه بار بر روی خازن فشار وارد کرده و موجب کاهش عمر مفید خازن خواهد شد.
· ولتاژ
همین یک عامل خودش به تنهایی تأثیر زیادی روی عمر خازن دارد. ولتاژ ورودی به خازن نباید از ولتاژ اسمی خازن بیشتر شود. هر چه ولتاژ بیشتر شود به صورت تصاعدی عمر خازن بیشتر تحت تأثیر قرار می‌گیرد؛ اما اگر ولتاژ کمتری به آن برسد میتوان عمر مفید خازن را بیشتر کرد.
خازن دائم بالابر مصالح معمولاً چند ساعت مفید کار می‌کند؟
عمر مفید یک خازن دانم خوب و معتبر به طور متوسط بین 3000 تا 60000 هزار ساعت است. البته این عدد برای خازن‌های درون بازار است. چرا که ممکن است خازن‌های مونتاژ شده در کارخانه با ظرفیت کمتری انتخاب شده باشد. شاید عجیب باشد ولی دیده شده که برخی مواقع این خازن‌ها کمتر از هزار ساعت کار داده‌اند.
در نتیجه هنگام تعویض دقت کنید که یک خازن معتبر و خوب را انتخاب کنید. همچنین با توجه به عوامل آسیب دیدن خازن دائم که بیان شد، میتوان با مراقبت از موتور و عوامل محیطی عمر مفید خازن را بالاتر برد.
