آبیاری قطره ای و نقش آن در کشاورزی نوین

آبیاری قطره ای چیست؟

آبیاری قطره ای (Drip irrigation) کارآمدترین سیستم آب رسانی و رساندن مواد مغذی به گیاهان و محصولات مختلف جهت رشد می باشد. در این پروسه آب و مواد مورد نیاز رشد گیاهان مستقیماً با مقدار مناسب و در زمان مناسب وارد محل ریشه گیاه می شود. با این روش، هر گیاه دقیقاً به همان چیزی که نیاز دارد دریافت می کند تا به بهترین شکل رشد کند. تمامی کشاورزان و باغداران می توانند از این روش استفاده کنند تا علاوه بر تولید بیشتر محصولاتشان در مصرف آب، کود و انرژی هم صرفه جویی کنند.

آبیاری قطره ای چگونه کار می کند؟

در سرتاسر زمین کشاورزی لوله هایی که نوار آبیاری نامیده می شوند قرار می گیرد و در فواصل معین قطره چکان یا دریپر بر روی لوله نصب می گردد. استفاده از قطره چکان باعث می شود آب، کود و مواد مغذی به طور یکنواخت به ریشه گیاهان برسد. در ویدئوی زیر می توانید نحوه آبیاری در سیستم آبیاری قطره ای را که کمپانینتافیم ارائه کرده است مشاهده کنید.

چرا کشاورزان آبیاری قطره ای را ترجیح می دهند؟

به کاربردن سیستم آبیاری قطره ای نرخ بازگشت سرمایه بالاتری در مقایسه با سایر روش های آبیاری دارد. علی رغم این مزیت، این روش بسیار ساده و روشی با راندمان بالا برای کشت محصولات می باشد. در ادامه به مزیت های این نوع روش آبیاری اشاره می شود.

•         کیفیت ثابت و بالاتر محصولات تولیدی
•         صرفه جویی عظیم در مصرف آب بدون هدر رفت و تبخیر آب
•         به کارگیری از ظرفیت 100 درصدی زمین: آبیاری قطره ای یکنواخت در هر نوع مکان و خاک
•         صرفه جویی در مصرف انرژی به علت کار کردن این سیستم در فشار پایین تر
•         استفاده موثر و بهینه از کود و نگهداری از محصولات بدون انجام فرایند تصفیه
•         وابستگی کمتر سیستم به شرایط آب و هوا، ثبات و پایداری بالاتر سیستم و خطرات کمتر این سیستم

• 

چرا برای گیاهان هم آبیاری قطره ای مفید است؟

گیاهان هم، همانند انسان ها دوست دارند که آب و مواد مغذی را به اندازه و به صورت کنترل شده و متعادل دریافت کنند. هیچ کس نمی خواهد آب و مواد غذایی برای یک ماه را در یک روز دریافت کند. گیاهان هم از این قاعده مستثنی نیستند. به همین دلیل است که با به کارگیری سیستم آبرسانی قطره ای می توان آب، کود و مواد مغذی را در مقادیر کم به طور مکرر به گیاهان رساند. این مزیت موجب می شود که با به وجود آمدن شرایط مطلوب و مناسب برای رشد گیاهان، تولید محصولات هم افزایش یابد. دلایل زیر را می توان برای استفاده از آبیاری قطره ای برای گیاهان برشمرد.

•         دسترسی بالای گیاه به آب و مواد مغذی
•         رسیدن آب متناسب با نیاز گیاه
•         اشباع نشدن خاک و هوادهی خوب خاک
•         جلوگیری از شوری زیاد خاک که به علت استفاده زیاد از کود به وجود می آید
•         مرطوب نشدن شاخ و برگ گیاهان که در صورت مرطوب شدن امکان بیماری های قارچی برای گیاه افزایش می یابد

چرا دنیا به آبیاری قطره ای نیازمند است

تا  سال 2050 در زمین 10 میلیارد نفر زندگی خواهند کرد و کمتر از 20 درصد زمین قابل زرع برای هر شخص در جهت تولید کالری کافی وجود خواهد داشت. این در حالی است که مصرف جهانی آب در حال افزایش است و این دلیلی است که چرا باید از همین الان به فکر راه حلی برای افزایش تولید محصولات کشاورزی و استفاده بهینه از منابع باشیم. آبیاری قطره ای باعث می شود که اقتصاد جهانی کشاورزی متحول شود و به کشاورزان این امتیاز را می دهد که محصولات بیشتری را در هر هکتار و هر متر مکعب آب مصرفی تولید کنند. دلایل زیر را می توان برای استفاده جهانی از سیستم آبیاری قطره ای بیان کرد.

•         کاهش اثرات خشکسالی و تغییرات اقلیمی بر تولید مواد غذایی
•         جلوگیری از آلودگی آب های زیرزمینی و رودخانه ها به علت عدم حل شدن و ورود کودهای شیمیایی با آب
•         حمایت از روستانشینان، کاهش فقر و کاهش مهاجرت روستاییان به شهرها

آبیاری قطره ای برای کدام یک از محصولات مناسب است؟

آبیاری قطره ای را می توان برای هر محصولی استفاده کرد. از محصولات زراعی نظیر سویا، ذرت و نیشکر گرفته تا سبزیجات و درختان مثمر. چه محصولاتی که در خاک رشد می کنند یا برای رشد نیاز به خاک ندارند. آبیاری قطره ای را می توان هم در زمین های مسطح و هم در زمین های ناهموار و شیب دار استفاده کرد همچنین این سیستم مناسب تمام توپوگرافی ها می باشد. تصمیم درست برای انتخاب اجرای سیستم آبیاری به محصول شما و شرایط زمین بستگی دارد.

تا چه میزان آبیاری قطره ای موثر و کارآمد است؟

آبیاری قطره ای به عنوان موثرترین روش سیستم آبیاری شناخته می شود که راندمان و بازده 95 الی 100 درصدی در مصرف آب را در پی دارد. این در حالی است که راندمان استفاده از سیستم آبیاری بارانی با استفاده از آب پاش ها 80 الی 85 درصد است و راندمان سیستم آبیاری غرقابی 60 الی 70 درصد است. این راندمان بالا بستگی به نحوه اجرای این سیستم دارد که در نهایت باعث سودآوری برای کشاورزان می شود.

آیا هزینه اجرای سیستم آبیاری قطره ای گران تمام می شد؟

کشاورزان باید در هنگام سرمایه گذاری کردن بر روی آبیاری قطره ای، نرخ بازگشت سرمایه را در مقایسه با سایر روش های آبیاری محاسبه کنند. اجرای این سیستم به علت اینکه باعث افزایش قابل ملاحظه ای در تولید محصولات در مقابل صرفه جویی در مصرف آب، کود، انرژی و نیروی کار شده می تواند در زمانی کوتاه علاوه بر اینکه هزینه اجرای سیستم را جبران کند بلکه سود سرشاری را نصیب کشاورزان خواهد کرد.