دستگاه شاخ گوزنی
فهرست مطالب
دستگاه شاخ گوزنی چیست؟ و چگونه کار می‌کند؟
دستگاه شاخ گوزنی یک الگوی ساده از طراحی دستگاهی است که با تعریف قدرت هیدرولیکی توانایی خم زنی و فرم دهی میلگردها را دارد. این دستگاه در اصل یک نوع نرده ساز حرفه‌ای است که فرم پیچیده نرده‌های حفاظتی مانند شاخ گوزنی را به سادگی از میلگردها طراحی می‌کند. دستگاه شاخ گوزنی اختصاصاً برای تهیه فرم میلگرد به شکل شاخ گوزن طراحی شده است. اما در عمل قابلیت‌های کاربردی دیگر مانند برش 90 درجه و یا خم زنی قابل تنظیم نیز دارد.
دستگاه شاخ گوزنی در اصل یک ماشین ترکیبی خاموت زنی و برش میلگرد است که با اندک تغییرات در فرم دستگاه قابلیت قالب‌زنی میلگردها در شکل و حالت‌هایی خاص مانند شاخ گوزن را پیدا کرده است. این دستگاه به مانند تمام دستگاه‌های خم و برش میلگرد طبق الگوی استفاده از سیستم هیدرولیکی کار می‌کند.
تولید نرده یکی از فعالیت‌های اصلی در صنعت آهنگری است. همه ساختمان ها به نرده نیاز دارند و قطعا تقاضا برای نرده‌ها با فرم و الگوهایی خاص و زیبا زیاد است. نرده‌های محافظتی نیز مورد توجه هستند. این نرده به شکل حفاظ بر روی دیوارها نصب می‌شود تا از ورود افراد ناشناس و یا حیواناتی مانند گربه به فضای داخل ساختمان جلوگیری کنند. نرده با الگوی شاخ گوزنی یکی از پرطرفدارترین ایده‌ها در طراحی نرده‌های حفاظتی می‌باشد. دستگاه نرده شاخ گوزنی مخصوص طراحی این مدل نرده حفاظتی طراحی شده است.
زیبایی در کنار هماهنگی با فرم و شکل یکسان از اصول طراحی نرده است. خصوصا نرده‌های حفاظتی که عملاً بخشی از نمای ساختمان هستند، باید فرم و الگویی زیبا و هماهنگ داشته باشند. این نرده‌ها تماماً از جنس میلگرد تهیه می‌شوند. اما لازم است تا میلگردهای نازک را به فرم یکدست و هماهنگ و درست شبیه به هم آنهم با الگوی تقریباً پیچیده شبیه شاخ گوزن تهیه کنند. قطعا رسیدن به تعداد زیادی از میلگردهایی که همگی آنها با یک شکل یکسان خمکاری شده باشند، چالش برانگیز است. البته آهنگرهای کاربلد امروزی ترسی از این چالش ندارند. زیرا آنها مهارت کار با دستگاه‌های حرفه‌ای خم و برش میلگرد را دارند.
با استفاده درست از این دستگاه‌ها می‌توان تعداد زیاد نرده را با یک شکل یکسان تهیه کرد. دستگاه شاخ گوزنی یکی از همین دستگاه‌های تولید نرده است که با هدف قالب‌زنی میلگردها با فرم شاخ گوزنی طراحی شده است. در این مطلب قصد داریم تا به بررسی جزئیات فنی در طراحی دستگاه سه کاره تولید نرده حفاظ شاخ گوزنی بپردازیم.
الگوی طراحی دستگاه شاخ گوزنی
دستگاه شاخ گوزنی در اصل یک الگوی تغییر شکل پیدا کرده از سری دستگاه‌های خم و برش میلگرد می‌باشد. این دستگاه مخصوص فرم دهی میلگردها با روش سرد طراحی شده است. در عمل می‌توانید میلگردها با قطرهای گوناگون را در این دستگاه به شکل شاخ گوزن فرم دهی کنید.
اسلوب طراحی دستگاه شاخ گوزن زنی متکی بر تعریف یک سیستم هیدرولیکی بسیار قدرتمند است. وقتی نیاز به خم و برش میلگردها آنهم با روش سرد دارید، لازم است تا از قدرت سیستم‌های هیدرولیکی استفاده کنید. زیرا تنها این روش کار است که چنین قابلیتی را برای طراحی دستگاهی قدرتمند و سریع دارد.
در طراحی دستگاه نرده شاخ گوزنی بخش‌های متعددی مانند موتور الکتریکی، پمپ هیدرولیکی، شیر کنترل، جک هیدرولیکی و فک قالب در کنار یک شاسی چهار چرخ گنجانده شده است. کل طراحی دستگاه در حضور این بخش‌های فنی برای تولید و هدایت هدفمند یک قدرت هیدرولیکی می‌باشد. در عمل موتور الکتریکی نیروی محرکه دستگاه است. این موتور به شکل تک فاز و یا سه فاز استفاده شده است. موتور الکتریکی قدرت کافی برای حرکت پمپ هیدرولیکی را تامین می‌نماید. پمپ هیدرولیکی تعریف شده در دستگاه شاخ گوزن زنی از نمونه‌های پیستونی است که درکل عملکردی ساده اما قدرتمند دارد. این پمپ ظرفیت پمپاژ نه چندان بالا دارد، اما درکل می‌تواند قدرت زیادی را تولید نماید. به هر صورت سیال تحت فشار در سمت خروجی پمپ هیدرولیکی تهیه خواهد شد. این سیال تحت فشار برای هدایت بازوی مکانیکی قالب زنی میلگردها تولید شده است.
از یک شیر کنترل هیدرولیکی برای هدایت سیال تحت فشار استفاده خواهد شد. این شیر در میانه انتقال سیال قرار دارد. شیر تعریف شده از نوع بوبین دار است که در طراحی سیستم الکتریکی دستگاه تحت کنترل یک مدار فرمان مستقل قرار می‌گیرد. در نهایت پس از اعمال کنترل سیال تحت فشار به سمت یک جک هیدرولیکی بسیار بزرگ و قدرتمند هدایت خواهد شد. پیستون جک به یک قالب خمکاری میلگرد متصل است. جاییکه جک هیدرولیکی تعریف شده تحت کنترل شیر هیدرولیکی در دو جهت رفت و برگشتی کار می‌کند. طبیعتاً تحت تاثیر شرایط کنترل، با قدرت مسیر رفت و برگشت را طی خواهد کرد و در هر بار عملیات جک شرایط قالب‌زنی و خمکاری میلگردها فراهم است. به این ترتیب تعداد زیادی از میلگردهای فرم دهی شده مناسب طراحی نرده شاخ گوزنی در اختیار ما قرار می‌گیرد.
البته تهیه الگوی خمکاری شده مناسب طراحی نرده شاخ گوزنی یک بهانه کاربردی است تا چنین دستگاه قدرتمندی طراحی شده باشد. اما در عمل از قدرت سیستم هیدرولیکی دستگاه برای فعالیت‌های دیگری مانند برش 90 درجه و یا خم قابل تنظیم و... نیز استفاده می‌شود. در کل دستگاه شاخ گوزنی یک سیستم هیدرولیکی قدرتمند است که می‌تواند عملیات خم و برش زنی میلگردها با قطر های گوناگون را به راحتی انجام بدهد.
کاربردهای دستگاه شاخ گوزنی
تولید نرده شاخ گوزنی اصلی‌ترین ایده کاربردی از طراحی این ماشین خمکاری میلگرد می‌باشد. برای تهیه انواع نرده خصوصا نرده‌های شاخ گوزنی نیاز به تعداد زیاد میلگرد داریم. میلگردهایی که همگی آنها به یک شکل خمکاری شده باشند. البته برای طراحی نرده‌های داخل خانه از میلگرد استفاده نمی‌کنند. بلکه در طراحی نرده‌های حفاظتی است که به سمت استفاده از میلگرد تمایل دارند. زیرا میلگرد متریالی سبک، ارزان قیمت و در عین حال مناسب طراحی نرده‌های حفاظتی می‌باشد.
نرده شاخ گوزنی یک نوع نرده حفاظتی ترند شده‌ی بازار است. نصب نرده حفاظتی از الزامات بسیاری از ساختمان‌ها می‌باشد. خانه‌های ویلایی، دیوار مجتمع‌های مسکونی و تجاری، محوطه باغ‌ها و یا حیاط باغ رستوران و... به نرده حفاظتی نیاز دارند. در ساده‌ترین حالت می‌توانید از نرده‌های معمولی به شکل میله‌های بلند و تیز برای نصب شدن بر روی دیوارها استفاده کنید. اما وقتی الگوی کار، طراحی زیبای محیط باشد حتی همین نرده‌های حفاظتی نیز اهمیت بصری پیدا می‌کنند.
نرده حفاظتی بخشی از نمای ساختمان است و باید با ظاهری زیبا فرم نهایی ساختمان را هر چه جذاب‌تر نماید. در عین حال نرده حفاظتی باید قابلیت حفاظت کامل داشته باشد. عبور از نرده حفاظتی باید سخت باشد. فرم نرده باید به شکلی طراحی شده باشد تا عبور افراد را غیر ممکن نماید. نرده شاخ گوزنی تمام این ویژگی‌ها را دارد. این نرده در عین زیبایی که شبیه شاخ گوزن طراحی شده است و می‌تواند نمای کلی ساختمان را هرچه زیباتر سازد، یک مانع حفاظتی تمام عیار نیز می‌باشد. زیرا در طراحی آن از اتصال میلگردها با فرم خمکاری شده شبیه شاخ گوزن استفاده شده است. کافی است عظمت و فرم پیچیده شاخ گوزن را تجسم کنید تا متوجه شوید که این نرده‌ها تا چه اندازه در جلوگیری از ورود افراد موفق هستند.
ساخت نرده شاخ گوزنی اصلی‌ترین کاربرد دستگاه شاخ گوزنی است. البته این دستگاه صرفاً نرده شاخ گوزنی را تولید نمی‌کند. بلکه میلگردها را در تعداد زیاد و با سرعت زیاد به شکل یکسان که شبیه شاخ گوزن است خمکاری می‌کند. در نهایت این استاد آهنگری است که باید از میلگردهای خمکاری شده و اتصال آنها فرم نهایی حفاظ شاخ گوزنی را بسازد.
دستگاه نرده شاخ گوزنی یک دستگاه خم و برش زنی تمام عیار از نوع هیدرولیکی است. قطعا چنین دستگاهی می‌تواند قابلیت‌های فنی و کاربردی ویژه‌تری هم داشته باشد. به هر صورت حضور یک سیستم قدرتمند هیدرولیکی با قابلیت خمکاری میلگردهای قطور و حتی توانایی برش زنی مناسب عملیات‌های مشابه نیز می‌باشد. این دستگاه می‌تواند سه کاربرد متفاوت در الگوی کار با میلگرد داشته باشد. دستگاه سه کاره تولید نرده حفاظ شاخ گوزنی توانایی برش 90 درجه، برش سرنیزه‌ای و همچنین خم زنی قابل تنظیم میلگردها را دارد. هرکدام از این کاربردها در روش کار با میلگردها طراحی شده‌اند و مناسب ساخت نرده و یا طراحی دیگر سازه‌های فلزی می‌باشند.
- برش 90 درجه: متداول‌ترین سبک برش زنی میلگرد است که در طراحی دستگاه شاخ گوزنی پیش بینی شده است. در این الگو میلگردها با سطح مقطع کاملاً گرد بریده می‌شوند.
- برش سرنیزه‌ای: سبک برش زنی میلگردها با دادن زاویه‌ای تیز برای ایجاد یک شکل سرنیزه‌ای مانند است. این برش نوک میلگردها را تبدیل به بخش‌هایی تیز می‌کند که کاملاً مناسب طراحی نرده‌های حفاظتی هستند.
- خم زنی قابل تنظیم میلگردها: خم زنی میلگرد اصلی‌ترین کاربرد دستگاه شاخ گوزنی است. دستگاه دارای یک قالب پرس مانند برای ایجاد فرمی منحنی گونه از میلگردها می‌باشد. اما در کل نوع خم زنی و ایجاد زاویه‌های متنوع در دستگاه شاخ گوزنی قابل تنظیم شدن است.
تولید نرده حفاظتی اصلی‌ترین کاربرد دستگاه شاخ گوزنی است. البته از این ماشین هیدرولیکی می‌توانیم برای طراحی بسیاری از مصنوعات فلزی در خیل فعالیت‌های آهنگری استفاده کنیم.
مشخصات فنی دستگاه شاخ گوزنی
دستگاه شاخ گوزنی یک تیپ خاص از طراحی دستگاه‌های خم و برش میلگرد است که با الگوی کار سرد طراحی شده است. این دستگاه متکی بر طراحی یک سیستم هیدرولیکی کار می‌کند. در تحلیل مشخصات فنی به بررسی سیستم هیدرولیک کار شده در این دستگاه می‌پردازیم.
الکتروموتور در طراحی دستگاه شاخ گوزنی
برای تامین قدرت هیدرولیکی در عملکرد نهایی دستگاه شاخ گوزنی از یک موتور الکتریکی استفاده می‌شود. موتور تعریف شده برای تامین قدرت در حرکت پمپ هیدرولیکی می‌باشد. در طراحی دستگاه شاخ گوزنی از سری موتورهای تک فاز و سه فاز بسته به سبک طراحی دستگاه استفاده شده است.
برای طراحی یک دستگاه کوچک با تعریف یک سیستم نه چندان قدرتمند هیدرولیکی می‌توانیم از حضور موتورهای تک فاز استفاده کنیم. برای این منظور از یک موتور تک فاز 3 اسب بخار با سرعت 3000 دور بر دقیقه استفاده شده است. موتور مزکور از نوع قفس سنجابی است که دارای خازن‌های راه انداز می‌باشد. این موتور تحت تأمین برق 220 ولت جریان متناوب شهری کار می‌کند. در صورت طراحی دستگاه‌های بزرگ و قدرتمند خم زنی و یا حضور در فضای صنعتی می‌توانید از موتورهای سه فاز در طراحی دستگاه تولید حفاظ شاخ گوزنی استفاده کنید. برای این منظور از موتور سه فاز استاندارد 5.5 اسب بخار در مدل 1500 دور در دقیقه استفاده می‌شود. موتور سه فاز کار شده از نوع قفس سنجابی است که دارای استاتور سیم‌پیچ شده است. برای کار کردن با این سیستم سه فاز نیاز به برق در سطح ولتاژ 380 ولت جریان متناوب صنعتی داریم.
طراحی دستگاه شاخ گوزنی موتور تک فاز با مدل‌های موتور سه فاز تفاوت چندانی ندارد. فقط مدل‌های موتور سه فاز ابعادی بزرگ‌تر با قابلیت خم زنی قوی‌تر هستند. لذا می‌توانید در مدت زمانی کوتاه تعداد میلگردهای فرم دهی شده‌ی زیادی تولید کنید. از این رو مدل‌های سه فاز قابلیت صنعتی شده دارند و درکل مناسب حضور در کارگاه‌های حرفه‌ای با ظرفیت تولید زیاد نرده حفاظتی هستند. از طرفی قدرت بالای موتور سه فاز 5.5 اسب بخار مناسب خم زدی و یا برش زنی میلگردهای قطور فراتر از 8 میلی متر می‌باشد.
پمپ هیدرولیک در دستگاه شاخ گوزنی
قابلیت خم زنی تا برشکاری میلگردها در دستگاه شاخ گوزنی به وسیله قدرت هیدرولیکی انجام می‌شود و برای تامین این قدرت نیاز به تعریف پمپ هیدرولیکی داریم. در هر دستگاه شاخ گوزنی یک عدد پمپ دنده‌ای هیدرولیکی متصل به موتور الکتریکی وجود دارد. در تحلیل فنی دستگاه شاخ گوزنی توجه به ماهیت فنی پمپ اهمیت زیادی دارد. به هر صورت این بخش فنی قدرت سیال تحت فشار را تولید می‌کند که نیروی محرکه نهایی دستگاه است. لذا آشنایی با پمپ دنده‌ای در تحلیل فنی دستگاه نرده شاخ گوزنی ضروری به نظر می‌رسد.
پمپ هیدرولیک کار شده از نوع دنده‌ای است. پمپ‌های دنده‌ای درکل قدرت پمپاژ بالایی ندارند، اما می‌توانند جریان سیال را در یک پمپاژ یکنواخت و بدون ضربه تولید نمایند. در طراحی دستگاه شاخ گوزنی به دنبال فرم دهی میلگردها هستیم و برای فرم دهی نیاز به اعمال توان یکنواخت و ملایم داریم. قطعا پمپ هیدرولیک دنده‌ای به راحتی می‌تواند این قدرت حرکت ملایم را تامین نماید.
پمپ هیدرولیک دنده‌ای از کنار هم قرار گرفتن دو عدد چرخ دنده در داخل یک پوسته فلزی ساخته شده است. چرخ دنده‌ها در یک نقطه با هم در تماس هستند. یکی از چرخ‌دنده‌ها بر محور مولد موتور الکتریکی متصل است و چرخ‌دنده دوم به شکل هرز‌گرد تحت تأثیر چرخ‌دنده اول می‌چرخد. این دو چرخ‌دنده در شرایطی آب‌بندی شده به وسیله یک پوسته با دو مدخل احاطه شده‌اند. پوسته دارای یک مدخل ورودی و یک مدخل خروجی سیال است.
وقتی چرخ دنده‌ها تحت تاثیر قدرت موتور الکتریکی حرکت می‌کنند یک فضای مکش گونه در سمت مدخل ورودی پمپ ایجاد می‌کنند که باعث ورود سیال به فضای داخلی پمپ می‌شود. ادامه و یا تداوم حرکت چرخ دنده‌ها، سیال پرفشار به سمت مدخل خروجی پمپ هدایت می‌شود تا در نهایت یک جریان پمپاژ تحت فشار بسیار بالایی تولید شده باشد.
پمپ هیدرولیک دنده‌ای عملکرد یکنواخت دارد. سیال خروجی پمپ عاری از ضربه و با یک حرکت پرفشار تولید شده است. این سیال بوسیله شیلنگ‌های مخصوص انتقال هیدرولیک به سمت شیر کنترل و از آنجا به سمت سیلندر هیدرولیکی هدایت می‌شود.
شیلنگ‌های هیدرولیکی در طراحی دستگاه شاخ گوزنی
هدایت سیال تحت فشار از الزامات طراحی سیستم‌های هیدرولیکی است و قطعا در طراحی دستگاه نرده شاخ گوزنی نیز از این شیلنگ‌های مخصوص استفاده شده است. شیلنگ‌های هیدرولیکی از تیپ مدل‌های پوسته پلاستیکی با جداره‌های داخلی فلزی به شکل توری ضد زنگ هستند. این شیلنگ‌ها در طول‌های استاندارد با طراحی دو سر مهر ساخته شده‌اند و مطابق با استاندارد اتصال پمپ هیدرولیک و شیر کنترل تا جک هیدرولیک نصب می‌شوند. در طول کار با دستگاه شاخ گوزنی باید از سلامت فیزیکی و قابلیت انعطاف پذیری مناسب این شیلنگ‌ها اطمینان داشته باشید.
شیر کنترل جریان هیدرولیک دستگاه شاخ گوزنی
شیر کنترل جریان هیدرولیک از مهم‌ترین بخش‌های فنی در طراحی انواع دستگاه قیچی خم و برش میلگرد می‌باشد. از آنجا که دستگاه شاخ گوزنی نیز یک مدل دستگاه خم و برش میلگرد است در طراحی این سیستم هیدرولیکی باید از چنین شیرهایی استفاده کنیم. تمام ماهیت فنی طراحی شده در دستگاه شاخ گوزنی بوسیله حرکت قدرتمند یک جک هیدرولیک تامین می‌شود. پمپ هیدرولیکی فقط جریان سیال پرفشاری را تولید می‌کند. این پمپ لزوماً جهت حرکت و یا کنترل جک هیدرولیک را در اختیار ندارد. برای کنترل جهت حرکت جک هیدرولیک از شیر کنترل جریان سه طرفه استفاده می‌شود.
شیر سه طرفه‌ی هیدرولیک به شکلی طراحی شده است تا جریان مایعات از یک طرف به داخل سیلندر هیدرولیک را کنترل کند. جک هیدرولیک دستگاه باید در هر دو سمت جلو و عقب حرکت کند و برای انجام هر دو حرکت نیاز به جریان سیال تحت فشار دارد. جک هیدرولیک به شکل یک استوانه با دو مدخل طراحی شده است. مدخل ورودی برای حرکت جلو برنده و مدخل ورودی برای حرکت عقب برنده پیستون. طبعا برای آغاز به کار هر نوع حرکت باید سیال تحت فشار در سمت مناسب جک هیدرولیک وارد بشود و از سمت دیگر بدون هیچ مانع خارج شود. شیر سه طرفه‌ی کنترل جریان به شکلی طراحی شده است که می‌تواند این حرکت را بسازد.
شیر سه طرفه‌ی کنترل جریان دارای سه بلوک مستقل از هم می‌باشد که تحت تاثیر دو بوبین جابه‌جا می‌شوند. شیر سه طرفه دارای پنج مدخل است. دو مدخل که به سمت ورودی و خروجی سیلندر هیدرولیک متصل می‌شوند و همراه سه مدخل که برای ورود و تخلیه سیال در داخل شیر کنترل حضور دارند. هر کدام از بلوک‌ها معرف یک موقعیت در حرکت نهایی جک هیدرولیکی هستند. به این ترتیب بسته به کنترل بوبین‌های الکتریکی و با قرارگیری بلوک‌ها هرکدام از حرکت‌های جلو رونده عقب رونده و یا ثابت و بدون حرکت جک تامین می‌شود.
برای کنترل دستگاه شاخ گوزنی از یک سیستم مدار فرمان ساده الکتریکی استفاده شده است تا کنترل بوبین‌های شیر در اختیار اپراتورها قرار بگیرد. دستگاه با تعریف این سیستم حالت کارکردی نیمه اتوماتیک دارد. دستگاه طبق فرمان اپراتور کار می‌کند اما برای کار کردن تحت تأثیر کنترل الکتریکی یک شیر سه طرفه قرار دارد. به این ترتیب به سادگی می‌توانیم جک هیدرولیکی و قدرتمند دستگاه تولید حفاظ شاخ گوزنی را جابه‌جا کنیم و شرایط قدرتمند در برش زنی میلگردها تا خمکاری برای فرم نهایی نرده شاخ گوزنی را بسازیم.
عملکرد کامل و صحیح شیر کنترل سه طرفه در قابلیت برش زنی و حتی خمکاری میلگردها تاثیرگذار است. خصوصا که برای فرم‌دهی نهایی میلگردها نیاز به اعمال توان تحت کنترل کامل دارید.
جک هیدرولیک در دستگاه شاخ گوزنی
دستگاه شاخ گوزنی برای بریدن و خمزنی میلگردها طراحی شده است. این دستگاه با هدایت قدرت از طریق بازوی مکانیکی یک جک هیدرولیکی می‌تواند میلگردها را خم زنی کند و یا آنها را در اندازه‌های دقیق به روش سرد برش زنی نماید. جک هیدرولیک از اصلی‌ترین بخش‌های فنی در طراحی هر دستگاه شاخ گوزنی است.
جک هیدرولیکی در مرکز دستگاه شاخ گوزنی نصب شده است و تحت تاثیر هدایت جریان سیال پرفشار در دو جهت رفت و برگشت جابجا می‌شود. یک سمت جک هیدرولیکی تیغه برش میلگرد نصب شده است و در سمت دیگر قالب خم زنی میلگردها قرار دارد. در عملکرد جک هیدرولیک هر دو سمت یعنی هم بخش برش زنی و هم بخش قالب‌گیری تحت تأثیر هستند. روش بستگی به قرارگیری میلگرد در دو سمت جک هیدرولیک دارد. اگر قصد برش زنی میلگردها را دارید باید از بخش جلویی جک و تیغه‌های برش زنی استفاده کنید و اگر قصد خمکاری دارید و می‌خواهید فرم منحنی شکل شاخ گوزنی را تهیه کنید باید از قالب تعبیه شده در بخش پشتی جک هیدرولیکی استفاده کنید.
ابعاد جک هیدرولیکی معرف قدرت و قابلیت خمکاری تا برش زنی آن است. هر اندازه جک بلندتر باشد کورس حرکت بیشتری برای خمکاری دارد. در عین حال قطر جک معرف قدرت فیزیکی آن در خمکاری میلگردها می‌باشد. هر اندازه جک با قطر بیشتری کار شده باشد، قطعا توانایی تولید قدرت بالاتری نیز دارد. برای خمکاری یک میلگرد و یا برش زنی یک میلگرد نیاز به قدرت چندان بالایی نداریم و قطعا با تعریف یک جک هیدرولیک ساده می‌توانیم قابلیت فنی کافی و قدرت خمکاری لازم را تامین نماییم. اما در مسیر ساختن نرده شاخ گوزنی با یک میلگرد سروکار نداریم. بلکه باید تا صدها عدد میلگرد را خم زنی کنیم. اگر قرار باشد که میلگردها را دانه به دانه در داخل دستگاه شاخ گوزنی بگذاریم، قطعا به مدت زمان زیادی نیاز داریم.
قالب تعریف شده در دستگاه شاخ گوزنی برای خمکاری هم زمان چندین عدد میلگرد می‌باشد. این قالب دارای جداره‌های بلند و برجسته است تا شرایط استقرار چندین میلگرد به شکل هم زمان فراهم باشد. قطعا وقتی نیاز به خمکاری چندین میلگرد به شکل همزمان دارید، باید قدرت زیادی نیز تولید کنید. لزوم استفاده از جک هیدرولیک حجیم با قابلیت تولید توان بالای مکانیکی برای همین منظور است تا شرایط ایده‌آل در خمکاری چندین عدد میلگرد به شکل همزمان فراهم شده باشد.
شاسی در طراحی دستگاه شاخ گوزنی
دستگاه شاخ گوزنی به شکل یک میز کار ساده طراحی شده است. تمام بخش‌های عملیاتی دستگاه حول محور یک جک هیدرولیک قرار دارد. این جک نیز بر روی یک شاسی میز مانند سوار است و فرمی مکعب مستطیل شکل با ارتفاع 100 سانتی متری دارد. این ارتفاع مقدار استاندارد برای انجام کارهای دستی بر روی میز کار می‌باشد. البته برای این شاسی از چهار عدد چرخ استفاده شده است و درکل شرایط حمل و نقل و روش جابجایی دستگاه شاخ گوزنی در سطح کارگاه ساده باشد.
روش کار در طراحی دستگاه شاخ گوزنی
در بحثی کاملاً فنی شده از جزئیات طراحی هر بخش در مونتاژ نهایی دستگاه شاخ گوزنی صحبت کردیم. در این مبحث مفصل از کنار هم قرار گرفتن اجزای یک سیستم هیدرولیک تا حضور یک جک قدرتمند با تعریف عملیات سه کاره صحبت کردیم. کل این ماجرا نیز در قامت بخش‌های فنی یک دستگاه مستقل بر روی یک شاسی مکعبی شکل با فرم نهایی شبیه به میز کار سوار هستند. اما رویکرد عملیاتی در این دستگاه چگونه است؟ در اصل دستگاه سه کاره تولید نرده حفاظ شاخ گوزنی چگونه این 3 کار متفاوت را انجام می‌دهد؟
دستگاه شاخ گوزنی الگوی طراحی شبیه به دستگاه‌های قیچی خم و برش میلگرد دارد. البته در طراحی این دستگاه از قالب مخصوص خم زنی برای تولید فرم شاخ گوزنی استفاده شده است. این دستگاه عملیات برش میلگرد و همچنین عملیات خم زنی میلگرد را همزمان انجام می‌دهد. البته در دو بخش متفاوت از دستگاه این عملیات‌های فنی انجام می‌شوند.
از هر دو سمت جک هیدرولیکی برای انجام عملیات سه کاره استفاده می‌شود. در یک سمت جک هیدرولیکی سیستم قیچی دستگاه شاخ گوزنی نصب شده است. این سیستم یک گیوتین قدرتمند با فک‌های فولادین کربن دیده است که به روش سرد میلگردها را برش می‌زند. در شاسی تعریف شده گیوتین دو نوع نشیمنگاه میلگرد طراحی شده است. یک نشیمنگاه برای برش عمودی است و یک نشیمنگاه برای برش سرنیزه‌ای است. کافی است میلگردها را در داخل نشیمنگاه مربوطه قرار بدهید تا با هر بار عملیات جک هیدرولیکی برش عمودی و یا سرنیزه‌ای حاصل آید. به این ترتیب دو کار از مجموع 3 کاره در طرح ساخت دستگاه شاخ گوزنی را انجام داده‌ایم. البته دقت کنید که گیوتین طراحی شده فقط می‌تواند یک میلگرد را برش بزند.
کار اصلی بخش خمکاری دستگاه شاخ گوزنی است. جاییکه برای طراحی فرم نهایی میلگردها مناسب ساخت نرده‌های حفاظتی طراحی شده است. این بخش به شکل یک قالب فلزی در سمت مقابل جک هیدرولیک می‌باشد. در واقع از هر دو سمت جک هیدرولیک برای انجام عملیات‌های برش و خمکاری استفاده شده است. یک سمت برای برش زنی که توضیح دادیم و سمت دیگر مخصوص خمکاری است. قالب خمکاری تعریف شده در اصل دو فک فلزی دندانه‌دار بسیار بزرگ است. بسته به ابعاد میلگرد شاخه گوزنی که قرار است ساخته بشود، از تعداد دندانه‌های بیشتر و یا کمتری استفاده خواهد شد.
یک فک ثابت است و یک فک وصل شده به جک هیدرولیکی متحرک می‌باشد. میلگردها در فضای داخلی میان این دو فک قرار می‌گیرند. حرکت فک متحرک به سمت فک ثابت باعث خم شدن و فرم دهی میلگردها می‌شود. فک تعریف شده در دستگاه تولید حفاظ شاخ گوزنی قابل تنظیم است. یعنی می‌توانیم فاصله دندانه‌ها را تنظیم کنیم و یا کورس حرکت فک متحرک را کم و زیاد کنیم. به این ترتیب می‌توانیم فرم نهایی میلگرد طراحی شده را در تعداد خم‌های متغیر و یا مقدار زاویه خمکاری مورد نظر خودمان تنظیم نماییم.
در نهایت ما یک دستگاه شاخ گوزنی با انجام 3 کار متفاوت داریم. دستگاهی که می‌تواند 2 مدل برش عمودی و سرنیزه‌ای بزند و در سمت دیگر توانایی خمکاری تعداد زیاد میلگردها با فرم نهایی شاخ گوزنی را داشته باشد. قالب تعریف شده در دستگاه از جداره‌های بلندی دارد تا شرایط خمکاری همزمان چندین عدد میلگرد فراهم باشد. به هر صورت برای تهیه حفاظ شاخ گوزنی باید حجم زیادی از میلگردها را خمکاری کنیم. اگر بخواهیم این تعداد زیاد را دانه به دانه خمکاری کنیم، قطعا مدت زمان اجرای کار بسیار طولانی می‌شود. اما با طراحی جداره بلند قالب و البته حضور سیلندر هیدرولیکی که قدرت زیادی دارد، توانایی خمکاری 5 الی 10 عدد میلگرد به شکل همزمان را داریم.
قابلیت دستگاه شاخ گوزنی در کار با میلگردهای مختلف
دستگاه شاخ گوزنی با هدف برش و خمکاری مناسب طراحی نرده‌های حفاظتی ساخته شده است. از این ماشین نباید انتظار کار با قدرت دستگاه خم و برش حرفه‌ای و تخصصی را داشته باشید. این دستگاه برای برش و یا خمکاری میلگردهای ضخیم در اندازه‌های 25 و یا 32 میلی متری نیست. بلکه با هدف برش و خمکاری میلگردهای نازک مناسب ساخت حفاظ شاخ گوزنی طراحی شده است.
در عمل فقط می‌توانید از میلگردهای 6، 8 و 10 میلی متری در داخل دستگاه تولید حفاظ شاخ گوزنی استفاده کنید. در هر صورت برای برش زنی باید از یک میلگرد در بین دو فک گیوتین دستگاه بگذارید. دستگاه با قدرت هر دو برش عمودی و سرنیزه‌ای را انجام می‌دهد. برش عمودی برای اتصال میلگردهای فرم دهی شده به پایه اصلی نرده شاخ گوزنی است و برش سرنیزه‌ای نیز مخصوص حفاظت در نوک شاخه‌های نرده طراحی شده است.
اما همان طور که گفتیم فرم قالب طراحی شده برای خمکاری میلگردها مناسب حضور همزمان چندین عدد میلگرد می‌باشد. البته این طور نیست که هر اندازه میلگرد را در داخل قالب خمکاری بگذارید. بسته به قطر میلگردها تنها می‌توانید از تعداد محدودی در قالب استفاده کنید. برای این منظور تنها می‌توانید از تعداد 4 عدد میلگرد قطر 10، 5 عدد میلگرد قطر 8 و 8 عدد میلگرد قطر 6 به شکل همزمان در داخل قالب خمکاری دستگاه شاخ گوزنی بگذارید. درکل هرچه قطر میلگردها افزایش پیدا می‌کند از قابلیت خمکاری همزمان دستگاه شاخ گوزنی کاسته خواهد شد.
نکات کلیدی در کار با دستگاه شاخ گوزنی
دستگاه شاخ گوزنی در ماهیت طراحی شده همانند دستگاه قیچی خم و برش میلگرد می‌باشد. در این دستگاه نیز از یک سیستم کاملاً قدرتمند هیدرولیکی برای برش زنی دقیق میلگردها تا خمکاری آنها استفاده شده است. لذا از منظر فنی روش کار با دستگاه شاخ گوزنی کاملاً شبیه به هر مدل دستگاه قیچی خم و برش میلگرد می‌باشد. قطعا روش کار اصولی با سیستم‌های هیدرولیکی اصلی‌ترین چالش در کار با چنین دستگاه قدرتمندی است.
سیستم‌های هیدرولیکی مستعد تولید توان بسیار بالایی هستند. این سیستم‌ها عملاً می‌توانند قدرت کافی در برش ساده یک میلگرد قطور را فراهم کنند. البته زمانی از قدرت مؤثر و کاملاً حرفه‌ای سیستم هیدرولیکی بهره‌مند هستید که قواعد استفاده اصولی از آن را بلد باشید. در ادامه به نکاتی کلیدی در روش کار حرفه‌ای با دستگاه شاخ گوزنی می‌پردازیم:
- دستگاه شاخ گوزنی را در یک مکان ثابت و کاملاً صاف نصب کنید. توصیه می‌شود تا چرخ‌های شاسی دستگاه را در محل انجام کار آن مستقر کنید تا از جابه‌جایی در حین انجام کار برش زنی و یا خمکاری میلگردها جلوگیری کرده باشید.
- فضای محل استقرار دستگاه شاخ گوزنی باید مساحت کافی برای انجام کار با میلگردهای خام 12 متری را داشته باشد. از حضور افراد متفرقه در اطراف دستگاه جداً خودداری کنید.
- از دستگاه شاخ گوزنی برای برش میلگردها با قطری بیشتر از حد مجاز تعریف شده دستگاه استفاده نکنید. معمولاً همه این دستگاه‌ها محصول هر کارگاه تولیدی قابلیت کارکرد با میلگردهای کمتر از قطر 10 میلی متری را دارند.
- از خم زنی تعداد زیاد میلگرد خارج از حد مجاز تعریف شده دستگاه نرده شاخ گوزنی جداً خودداری کنید.
- دستگاه سه کاره تولید نرده حفاظ شاخ گوزنی مخصوص نصب شدن در کارگاه برای تولید نرده شاخ گوزنی و موارد مشابه است. از این دستگاه در محیط کارگاه با هدف برش زنی میلگردها در طراحی آرماتور استفاده نکنید.
- دستگاه شاخ گوزنی در دو تیپ تک فاز و سه فاز عرضه شده است. سطح ولتاژ استاندارد برای کار کردن با این دستگاه‌ها مقدار 220 ولت جریان متناوب تک فاز و یا 380 ولت جریان متناوب صنعتی است. از تامین منبع برق با سطح ولتاژ استاندارد در شرایط ایمن محیط کارگاه اطمینان داشته باشید.
- حتما برای راه‌اندازی دستگاه تولید حفاظ شاخ گوزنی از یک منبع برق مستقل با تعریف یک فیوز، کلید قطع و کلید مینیاتوری مستقل استفاده کنید.
- از روغن هیدرولیک استاندارد سیستم‌های هیدرولیکی در داخل سیستم جک دستگاه استفاده کنید.
- سلامت اتصالات دستگاه برای عملکرد مطمئن و قدرتمند سیستم هیدرولیکی اهمیت بالایی دارد. حتما قبل از آغاز به کار سلامت تمام اتصالات سیستم هیدرولیکی را چک کنید.
در هنگام خرید و فروش دستگاه شاخ گوزنی به سلامت تمام این نکات توجه کنید. در عین حال باید در تمام مدت استفاده از دستگاه حضور سالم و کارکرد صحیح تمامی بخش ها را بررسی کرده باشید.
نکات ایمنی در کار با دستگاه شاخ گوزنی
رعایت الزامات ایمنی برای کار حرفه‌ای با دستگاه شاخ گوزنی اهمیت زیادی دارد. این دستگاه مخصوص تولید نرده حفاظ طراحی شده است و قطعا با حضور در محیط هر کارگاه باید تعداد بی‌شمار میلگرد را در اندازه‌های مناسب و با فرم مناسب برش بزند. در عین حال باید این تعداد میلگرد بسیار زیاد را خمکاری نماید.
حجم کار زیاد با دستگاه شاخ گوزنی دلیل نمی‌شود تا رعایت نکات ایمنی در کار با این ماشین قدرتمند را فراموش کنید. دستگاه شما شاید در نهایت سلامت و با الگویی کار مفید ده‌ها هزار میلگرد را خمکاری کند. اما اشتباه در خمکاری یک میلگرد کافی استتا حادثه‌ای جبران ناپذیر حادث شود. هر لحظه کار با دستگاه شاخ گوزنی خطرناک است و قطعا این دستگاه برای کسانی که شرایط ایمنی را رعایت می‌کنند، الگوی کاری ایمن و مفید را تدارک می‌بیند. نکات ایمنی در کار با دستگاه شاخ گوزنی به قرار زیر است:
- از تجهیزات ایمنی در هنگام کار با دستگاه شاخ گوزنی استفاده کنیم. این دستگاه یک قیچی برش میلگرد در کنار اهرم خمزنی است. تمام شرایط کار آن با میلگردهای سنگین که لبه‌های تیزی دارند می‌باشد. لذا استفاده از تجهیزات ایمنی الزامی است. اپراتور دستگاه شاخ گوزنی باید از دستکش، کفش ایمنی، عینک محافظ، محافظ گوش، لباس کار مناسب با پارچه‌ی ضخیم استفاده کند. خرید ملزومات ایمنی در هنگام فروش دستگاه شاخ گوزنی را جدی بگیرید.
- از قرار دادن مایعات مشتعل شونده در فضای اطراف دستگاه شاخ گوزنی جداً خودداری کنید. زیرا برش‌زنی میلگردها مستعد تولید جرقه است که قطعا خطر ایجاد حریق را به دنبال دارد.
- از منبع برق ثابت برای تامین انرژی الکتریکی دستگاه استفاده کنید. دستگاه شاخ گوزنی یک دستگاه کارگاهی است لذا شرایط کار مشخص در محیط کارگاه دارد. یک مکان ثابت برای استقرار دستگاه تولید حفاظ شاخ گوزنی در نظر بگیرید و برای دستگاه از یک منبع برق مطمئن و ثابت کابل‌کشی کنید.
- در استفاده از هر دو مدل دستگاه شاخ گوزنی تک فاز و سه فاز حضور کلید محافظ جان را جدی بگیرید. این کلید مانع از برق‌دار شدن و به خطر افتادن جان اپراتور دستگاه می‌شود.
- در صورت استفاده از مدل‌های سه فاز حضور کلید کنترل فاز را جدی بگیرید. این کلید مانع از عملکرد دستگاه هنگام دو فاز شدن می‌شود. در نتیجه در سلامت کار موتور الکتریکی گران بهای دستگاه شاخ گوزنی تاثیرگذار است.
- تمام اتصالات الکتریکی دستگاه باید شرایط عایق شده و پایداری داشته باشند. از کلیدها بدون قاب محافظ و یا کلیدهای آویزان شده بر بدنه دستگاه جداً خودداری کنید.
- سلامت شیلنگ‌های اتصال سیستم هیدرولیکی ضامن کارکرد امن و مطمئن دستگاه نرده شاخ گوزنی می‌باشد. فشار سیال تحت فشار سیستم هیدرولیکی بسیار زیاد است که در صورت فرسودگی شیلنگ‌ها قطعا خطرآفرین هستند.
- از تیغه‌های کند شده و یا شکسته شده برای برش میلگردها استفاده نکنید. این تیغه‌های معیوب خطر ایجاد جرقه و یا برش سنگین که باعث فشار بر روی موتور است را دو چندان می‌کند.
- در تمام مراحل کار از استقرار درست میلگردها در فک خم کننده و یا فک برش زنی اطمینان داشته باشید. استقرار ضعیف باعث از جا خارج شدن میلگرد خواهد شد که قطعاً خطرناک است.
- تعمیرات، بازرسی، روانکاری و درکل سلامت کار پمپ هیدرولیک را همواره چک کنید. پمپ هیدرولیک معیوب به راحتی باعث خراب شدن موتور الکتریکی دستگاه می‌شود.
- روان بودن و سلامت جک هیدرولیک دستگاه را بررسی کنید. از سلامت اورینگ‌های داخل جک اطمینان داشته باشید. اورینگ‌های معیوب باعث نشتی سیال در دو سمت جک هیدرولیک شده و قطعا مانع از تداوم عملکرد روان دستگاه خواهد شد.
- از بریدن میلگردهای ضخیم و یا قرار دادن میلگردهای ضخیم برای خمزنی در دستگاه شاخ گوزنی جداً خودداری کنید.
سخن پایانی در خرید دستگاه شاخ گوزنی
برای تولید نرده‌های حفاظتی نیاز به برشکاری و خم زنی تعداد زیادی از میلگردها داریم. سرعت عمل در برش زنی و خمکاری میلگردها آنهم در اندازه‌های درست و دقیق اهمیت زیادی دارد. دستگاه شاخ گوزنی ماشینی است که برای سرعت بخشیدن به این پروسه صنعتی شده طراحی شده است. این دستگاه اگرچه مخصوص طراحی و ساخت نرده شاخ گوزنی می‌باشد، اما در عمل می‌تواند قابلیت‌هایی فراتر از یک دستگاه نرده شاخ گوزنی داشته باشد. این دستگاه یک قیچی کارآمد و در ادامه یک خمکاری میلگرد حرفه‌ای است.
در هنگام خرید قطعا اولین نکته توجه به قیمت دستگاه شاخ گوزنی است. قیمت دستگاه شاخ گوزنی با حضور موتور الکتریکی و یک سیستم هیدرولیکی قدرتمند مقدار قابل توجهی است. درکل برای کار کردن در پروسه تولید حفاظ شاخ گوزنی چاره‌ای جز تهیه کردن این ماشین ندارید. اما لازم است تا هوشمند باشید و در مواجه شدن با محصول پیش رو ارزش خرید دستگاه شاخ گوزنی را بررسی کنید.
عوامل متعددی در قیمت دستگاه شاخ گوزنی تاثیرگذار هستند. طراحی با الگوی موتورهای تک فاز و یا سه فاز اصلی‌ترین نکته در قیمت گذاری هستند. اما توجه به برند موتور کار شده، طراحی سیستم الکتریکی و مدار فرمان و قدرت دستگاه و همچنین توجه به نحوه جانمایی موتور از اهمیت بالایی برخوردار است. در ادامه سبک طراحی سیستم هیدرولیکی است که در فروش دستگاه حفاظ شاخ گوزنی نقش بازی می‌کند.
استفاده از شیلنگ‌های اتصال با کیفیت برتر در کنار حضور یک پمپ قدرتمند و خوش‌ساخت در کارایی هرچه بهتر دستگاه شاخ گوزنی نرده تاثیرگذار است. هنگام خرید تا بررسی فنی ماشین پیش رویتان حتما به برند پمپ، شیلنگ‌ها و حتی کلید کنترل جریان توجه کنید. شیر کنترل جریان از بخش‌های کلیدی در طراحی نهایی دستگاه سه کاره تولید نرده حفاظ شاخ گوزنی است. شیر با کنترل ناقص و یا شیر خراب شده نمی‌تواند عملکرد سالم و مفید دستگاه در برش‌زنی و خمکاری را تامین نماید. قطعا استفاده از شیر با برند تجاری مطرح در افزایش قیمت دستگاه شاخ گوزنی تاثیرگذار است. اما در کل حضور یک شیر که کیفیت ساخت مناسب داشته باشد از الزامات طراحی دستگاه شاخ گوزنی می‌باشد.
به هر ترتیب کار با این دستگاه قدرتمند مستلزم حضور قطعات باکیفیت، تولید و طراحی مهندسی شده و مونتاژ اصولی است. اما در نهایت این شما هستید که به عنوان اپراتور نهایی دستگاه شاخ گوزنی باید مقدمات عملکرد حرفه‌ای و کار اصولی و ایمن دستگاه در محیط کارگاهی را فراهم نمایید.
دیدگاه خود را در مورد این مطلب بنویسید: