آب پاش

آب پاش یکی از تجهیزات کشاورزی پر استفاده جهت آبیاری بوده که آب را تحت فشار و با شعاع های پاشش مختلف پرتاب نموده و آبیاری در مقیاس ها و ظرفیت های مختلف را انجام می دهد. آب پاش ها از نظر جنس در انواع برنجی، پلیمری و آلمینیومی موجود می باشند.

انواع آب پاش شامل 1- آب پاش ضربه ای که به آن آب پاش بارانی نیز می گویند و 2-آب پاش مخفی شونده بوده، که جهت زراعت از آب پاش های ضربه ای (آب پاش زراعی) و جهت فضاهای سبز از هر دو نوع ضربه ای و مخفی شونده استفاده می گردد.

از برندهای معروف آب پاش می توان به آبپاش فضای سبز  Perrotآبپاش زراعی SIME، Komet، Idromeccanica، آبپاش مخفی شونده Hunter،K-Rainو آبپاش فضای سبز Vyrsa، Irriline  و Perrot را نام برد.

در ادامه درمورد قیمت انواع آب پاش بحث نموده و راهنمای خرید آب پاش مناسبی در اختیار شما قرار خواهیم داد.

انواع آبپاش کشاورزی

همان‌طور که می‌دانیم، آبپاش‌ها مهمترین و حیاتی‌ترین جز در آبیاری می‌باشند و وظیفه پخش آب در مزرعه را بر عهده دارد. آبپاش کشاورزی دارای اجزای مختلفی از جمله  سیستم پمپاژ، لوله‌های اصلی، لوله‌های نیمه اصلی و لترال‌ها هستند.

نکته بسیار مهم و حائز اهمیت در رابطه با استفاده از آبپاش‌ها، آن است که طرز صحیح استفاده از آنها را کاملا یاد بگیریم تا سرمایه گذاری و زحمات ما هدر نرود.

آبپاش‌ کشاورزی به منظور پخش آب به فشار آب کافی در پای آبپاش نیازمندند که میزان پرش آب به فواصل مشخص، با توجه به فشار ایجاد شده تعیین می‌شود. یکی دیگر از موارد تعیین کننده  میزان پرتاب آب، خصوصیات فیزیکی آبپاش کشاورزی می‌باشد.

میزان پرتاب آب توسط آبپاش علاوه بر فشار آب ایجاد شده، به خصوصیات فیزیکی آبپاش کشاورزی مانند اندازه نازل آبپاش و خصوصیات درونی آن نیز بستگی دارد.

در رابطه با انتخاب یک آبپاش کشاورزی مناسب همواره باید نکاتی را در نظر گرفت. یکی از این نکات، شعاع پاشش آبپاش کشاورزی است که باید متناسب با شبکه بندی سیستم آبیاری باشد و کمتر یا بیشتر نباشد.

زیرا تناسب شعاع پاشش و شبکه بندی سیستم آبیاری باعث می‌شود همه جای زمین کشاورزی به یک اندازه آب دریافت کنند و در نتیجه رشد یکنواختی داشته باشند. همچنین اگر میزان پاشش آب زیاد باشد، ساختار خاک تخریب شده و متلاشی می‌شود. نکته مهم دیگر در زمینه انتخاب آبپاش کشاورزی، میزان دبی آب خروجی از آبپاش است.

علاوه بر نکات ذکر شده آبپاش کشاورزی می‌بایست در برابر نور آفتاب، ضربات و پوسیدگی مقاوم باشد. آبپاش کشاورزی در دو نوع آبپاش مخفی شونده و آبپاش ضربه ای تولید می‌شوند که در ادامه به توضیح در مورد آنها می‌پردازیم.

آبپاش ضربه ای

همان‌گونه که می‌دانیم آبپاش‌های کشاورزی در دو مدل تنظیمی و تمام دور تولید می‌شوند که در نوع تمام دور آن، آب به صورت 360 درجه به اطراف پخش شده و در نوع تنظیمی، این آبپاش‌ها قابل تنظیم توسط کاربرانشان هستند.

آبپاش‌ کشاورزی ضربه ای  در دو نوع تنظیمی و تمام دور وجود دارند. این آبپاش ضربه ای جنس های مختلفی دارند که از آن جمله می‌توان به آلومینیومی، پلاستیکی، ترکیب پلاستیک و فلز، آبپاش های از جنس پلیمر و... اشاره کرد که هر کدام کارایی مختلفی دارند. به عنوان مثال نوع پلاستیکی- فلزی این آبپاش‌ها عموما برای آبیاری پارک‌ها استفاده می‌شوند و... .

همان‌طور که می‌دانیم متداول‌ترین نوع آبپاش‌ها برای کشاورزی آبپاش‌های ضربه ای هستند که در دو نوع تک نازله و دو نازله به بازار ارائه می‌شود. طرز کار آبپاش ضربه ای و دلیل پیدایش نام این آبپاش‌ها آن است که درون ساختار این آبپاش ، صفحه فنری قرار دارد که پس از یک دور چرخش  به منظور آمادگی برای دور بعدی، به آن ضربه ای وارد می‌شود.

این صفحه فنری برای آبپاش ضربه ای اهمیت زیادی دارد چرا که با هرز شدن و یا خراب شدن این صفحه فنری، به دلیل آنکه زمان بیشتری برای چرخش آب طی میشود، از میزان کارایی آبپاش کم می‌شود که برای جلوگیری از به وجود آمدن چنین مشکلی، می‌بایست به طور ماهانه قطعات تعویض و یا تعمیر شوند.

آبپاش های ضربه ای وظیفه پخش یکنواخت آب را در زمین کشاورزی بر عهده دارند؛ به گونه ای که هم آب به سراسر نقاط زمین کشاورزی برسد و هم مقدار زیاد آب به زمین داده نشود و به عبارت دیگر در مصرف آب صرفه جویی شود.

آبپاش های ضربه ای علاوه بر سری‌های تک نازله و دو نازله ، دارای دو مدل دیگر آبپاش با دبی ثابت و آبپاش‌های جت پخش نیز هستند که در نوع اول، زمانی که فشار آب به یک حد معین برسد، میزان دبی آب ثابت مانده و سعی در ثابت نگه‌داشتن آن دارد که از این نوع آبپاش برای مناطقی که دارای پستی و بلندی هستند استفاده می‌شود چرا که عموما به دلیل اختلاف ارتفاع میزان دبی آب تغییر کرده و در نتیجه در عملکرد آبپاش‌های معمولی اختلال ایجاد می‌شود اما ابپاش‌های با دبی ثابت به سادگی از پس این مشکل بر می‌آیند.

آب پاش‌های جت پخش برای مکان‌هایی تعبیه شده است که در آنجا میزان فشار آب کم باشد و در نتیجه آبیاری زمین‌ها برای کشاورزان مشکل باشد.

کاربردها و مزایای آبپاش ضربه ای

آبپاش‌های ضربه ای دارای کاربردها و مزایای زیادی هستند که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: نخست آنکه به واسطه آبپاش‌های ضربه ای می‌توان کودهای شیمیایی محلول در آب را به شکل کاملا یکنواخت در زمین کشاورزی پخش کرد.

این نوع از آبپاش کشاورزی از اصلی‌ترین روش‌های آبیاری در زمین های کشاورزی و در حیطه باغبانی می‌باشند. مورد دیگر این‌که با استفاده از این آبپاش‌ها و پخش ملایم آب بر روی خاک، مقدار اندکی از خاک جابجا شده و در نتیجه خروج جوانه بذر گیاهانی که در زمین کاشته شده اند در عمق کم ، با سهولت انجام می‌شود. علاوه بر این، در اوایل بهار این آبپاش‌ها با آبیاری مداوم به درختان و زمین‌های کشاورزی اجازه‌ی یخ زدن گیاهان و درختان را نمی‌دهند.

بنابراین با استفاده از آبپاش‌های ضربه ای میزان بهره وری از آب موجود بیشتر شده، راندمان کار بالاتر می‌رود ، میزان محصولات کشاورزی به دلیل رشد مداوم و جلوگیری از یخ زدگی آنها در فصل بهار بیشتر  و مرغوب‌تر می‌شود. در نتیجه از این میزان سطح زیر کشت بیشترین بهره را می‌توان برد.

همچنین  با وجود این آبپاش‌ها، فرصتی برای رشد آفات گیاهی و علف‌های هرز وجود نداشته و در نتیجه  کیفیت محصولات بیشتر و از میزان  ایجاد هزینه‌های اضافی به منظور سمپاشی و... جلوگیری می‌شود.

معایب آبپاش ضربه ای

با وجود کاربردها و مزایای گسترده این آبپاش‌ها، عده ای از کاربران معایبی را نیز برای آبپاش ضربه ای بر شمردند به عنوان مثال گفته می‌شود که میزان هزینه اولیه در راه اندازی این سیستم بالا می‌باشد، علاوه بر این برای آبیاری بواسطه آبپاش ضربه ای، نیازمند آب با کیفیت مناسب هستیم تا وجود املاح درون آب آسیبی را به قطعات این آبپاش و علی الخصوص صفحات فنری آن وارد نکنند.

علاوه بر این، این آبپاش‌ها برای مناطق باد خیز به هیچ وجه مناسب نیستند و همچنین از آنجا که آبیاری به شکل بارانی و به صورت منظم انجام می‌شود، امکان به وجود آمدن بیماری‌های قارچی به دلیل میزان رطوبت بالا در زمان استفاده از این نوع آبپاش‌ها، زیاد است.

آبپاش مخفی شونده

آبپاش‌های مخفی شونده نوع دیگری از آبپاش کشاورزی است که به دلیل نمایان نبودن و مخفی شدن در زیر زمین و چمن به این  نام خوانده می‌شوند. این آبپاش ها دارای  تنوع زیاد و قیمت مناسب هستند.

زمانی که فضای زیادی در اختیار کاربر باشد که نیاز به آبیاری دارد و آبیاری آن با لوله معمولی کاری پر دردسر و عبث باشد، از این آبپاش ها استفاده می‌شود. در واقع نحوه کارکرد آبپاش مخفی شونده به این صورت است که آب بوسیله لوله کشی به واسطه پمپاژ به آبپاش مخفی شونده منتقل شده و در نتیجه آب با فشار زیاد به بیرون پرتاب می‌شود.  این آبپاش‌ها برای گیاهان مزارع مختلف، درختان و فضای سبز در وسعت زیاد و دارای چمن قابل استفاده است.

 قابل توجه است که این آبپاش‌ها برای هر مزرعه ای کاربرد ندارند و ممکن است به گیاهان مزرعه آسیب جدی وارد کنند مانند مزرعه کاهو. آبپاش  مخفی شونده نیز مانند آبپاش ضربه ای آب را به شکل یکنواخت در همه سطوح پخش می‌کند.

آبپاش مخفی شونده داخلی و خارجی

یکی از معضلات همیشگی برای سیستم آبیاری آن است که این سیستم‌ها بسیار آسیب پذیر بودند و در نتیجه مخارج اضافی زیادی را برای صاحبان آن‌ها ایجاد می‌کردند. بنابراین شرکت‌های تولید کننده این تجهیزات به دنبال چاره‌ای برای حل این مشکل بودند و در نهایت با ساخت آبپاش‌های مخفی شونده، بر این مشکل فائق آمدند.

در واقع طراحی این سیستم به گونه ای است که تنها در هنگام استفاده و آبیاری مزارع به بیرون می‌آید و پس از آن مجددا به داخل زمین فرو می‌رود و این مزیت مخفی شدن اجزا آبپاش در زیر زمین باعث می‌شود که کمتر در معرض اجسام و محیط بیرون قرار بگیرد و آسیب ببیند. آبپاش های مخفی شونده در دو نوع داخلی و خارجی تولید می‌شوند که دارای کیفیت بالایی می‌باشند.

 از جمله مهمترین آبپاش‎های خارجی شامل برند هانتر،پرت آلمان، رین برد آمریکا هستند که هر یک دارای قیمت و ویژگی های خاص خود می‌باشند. در مقابل این آبپاش‌ها آبپاش‌های ایرانی قرار دارند که  نسبت به نوع خارجی آن شاید دارای برد کمتر باشد اما از قیمت بسیار مناسب‌تری برخوردار هستند.

همانطور که قبلا هم اشاره کردیم، یکی از انواع آبپاش‎های مخفی شونده، آبپاش هانتر است که از مهمترین این آبپاش‌ها نیز است.

  از آنجا که قیمت این آبپاش در ابتدا زیاد بود، تنها بخش مرفه جامعه توان خرید آن را داشتند اما رفته رفته از قیمت این محصول کاسته شده و امروزه تمامی اقشار جامعه توان  خرید این آبپاش را  دارند. 

کاربردها و مزایای آبپاش مخفی شونده

آبپاش های مخفی شونده دارای کاربردها و مزایای گسترده ای هستند که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

این آبپاش‌ها مخصوص آبیاری بعضی از انواع محصولات زراعی، چمن‌ها، مناطق وسیع چمن کاری شده مانند زمین های گلف و امثال این‌ها هستند. کاربرد دیگر این محصول در کنترل میزان گرد و خاک در محیط و مرطوب و خنک نگه داشتن محیط می‌باشد. این آبپاش‌ها، قابلیت تنظیم شعاع آب و کنترل درجه کمان آب  را دارند و  از این طریق باعث صرفه جویی در مصرف آب می‌شوند.

همچنین این آبپاش ها  آب را به شکل یکنواخت در سراسر محیط خود پخش می‌کنند که این امر باعث رشد یکنواخت چمن و یا محصولات زراعی شده و کیفیت آنها بالا می‌رود. علاوه بر این، مخفی شدن قطعات آبپاش مخفی شونده باعث در امان ماندن این دستگاه از آسیب های مکانیکی می‌شود.

از سایر مزایای آبپاش مخفی شونده می‌توان به کاهش نیروی انسانی و جلوگیری از هزینه‌ی استخدام آنها، جلوگیری از ایجاد خطای انسانی در هنگام آبیاری و در نتیجه مدیریت بهتر هزینه ها، افزایش سرعت و کاهش زمان آبیاری، کاهش پوسیدگی و خراب شدن اجزای دستگاه با توجه به فرورفتن آبپاش در خاک و همچنین کاهش میزان یخ زدگی لوله‌ها، تعیین محدوده آبیاری توسط شخص کاربر و ... اشاره کرد.

نکات مهم در هنگام خرید آبپاش کشاورزی

 از جمله نکات مهمی که می‌بایست در هنگام خرید دستگاه آبپاش به آن توجه شود آن است که قبل از خرید این دستگاه به این‌که به چه میزان پاشش آب نیاز داریم و اینکه آیا این آبپاش قدرت کافی برای پرتاب آب و انجام فعالیت مد نظر شما را دارد یا خیر؛  فکر کنیم .

خرید آبپاش کشاورزی حتما باید با در نظر گرفتن فشار آب منطقه مورد نظر انجام شود، در صورت خرید کاربران از نمایندگی‌های معتبر، علاوه بر اطمینان از کیفیت کالای خریداری شده، می‌توان محصول را با قیمت مناسب‌تری خریداری کرد.

نکته حائز اهمیت دیگر، جنس آبپاش مخفی شونده است. همانطور که می‌دانیم این آبپاش‌ها از جنس‌های مختلف برنجی، مسی، پلاستیکی، پلیمری و یا ترکیب فلز و پلاستیک ساخته شده است.

در هنگام خرید دستگاه آبپاش کشاورزی فضای سبز سعی کنید که از جنس‌هایی که دوام بیشتری دارند مانند مس، فلز و ... استفاده کنید. علاوه بر این، برای آبپاش کشاورزی پایه‌های با استحکام زیاد را خریداری کنید تا در مدت زمان بیشتری بتوان از آنها استفاده کرد.

به طور کلی در هنگام خرید آبپاش کشاورزی سه مشخصه میزان دبی آب خروجی، میزان فشار آبپاش و شعاع پاشش آب به اطراف را با توجه به مکان مورد نظر و انتظاری که از این آبپاش ها دارید ، در نظر بگیرید.

البته همان‌گونه که می‌دانیم این سه مشخصه به یکدیگر وابسته هستند و تغییر یکی از آنها باعث تغییر در هر سه مولفه می‌شود. برای خرید آبپاش مورد نظرتان، بهتر است که حتما از طراح سیستم کشاورزی خود کمک بگیرید چرا که او با در نظر گرفتن نوع خاک مکان مورد نظر شما، شرایط آب و هوایی محل مورد نظر و سایر شرایط، طراحی مناسب فضای شما را انجام داده و از تمامی نکات مورد نظر برای خرید آبپاش مناسب منطقه مورد نظر شما مطلع است.

نکته دیگر در هنگام خرید آبپاش کشاورزی آن است که قبل از خرید با یک گردش کوچک در فضای مجازی، سعی کنید آبپاش های با کیفیت و برندهای معتبر را شناسایی کنید تا در هنگام خرید بدانید که کدام آبپاش کیفیت بهتری را دارد و در نتیجه با خرید یک محصول خوب از ایجاد هزینه های اضافی جلوگیری کنید.