از بین بردن علف هرز با سم

فهرست مطالب

• آشنایی با خسارات وارد شده توسط علف هرز
• دلیل پیدایش علف های هرز در زمین چیست؟
• جلوگیری از علف های هرز
• معرفی روش های شیمیایی برای مبارزه با علف هرز 
• طبقه بندی علف کش ها از لحاظ کارایی و اثر گذاری 
• نحوه اثر گذاری علف کش ها 

از زمان های قدیم علف های هرز به عنوان رقیب گیاهان زراعی به شمار میرفت که این علف ها به کاهش میزان تولید و کیفیت تولید کمک می کردند.
در تعریف علف هرز در آغاز باید بگوییم که به هرگونه گیاهی که در زمین رشد می کند و جزو گیاهان کاشته شده و مورد نظر نباشد علف هرز گفته می شود. برخی از علف های هرز ماهیت علف هرز دارند و هر جایی روییده شود علف هرز می باشد. ولی برخی  دیگر فقط در مکان های مخصوصی می باشد که علف هرز هستند. برای نمونه اگر در زمینی که کشت گندم انجام می شود جو بروید این گیاه علف هرز به حساب می آید.

آشنایی با خسارات وارد شده توسط علف هرز

در زمین های کشاورزی هر ساله علف های هرز به عنوان یکی از مهم ترین آفات کشاورزی شناخته شده است. چرا که این علف ها میتوانند خسارات جبران نا پذیری را برای طول کشت کشاورزان به وجود بیاورند. از جمله خسارات وارد شده به گیاهان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
•    رقابت با گیاه اصلی در جذب کود و آب
•    تشدید آفات و امراض به این گونه که علف های هرز میزبان های خوبی برای آفات می باشند
•    گاها علف های هرز دارای مواد سمی می باشند که برای انسان و دام خطرناک هستند
•    افزایش هزینه ی تولید
•    در گونه هایی از علف های هرز مرگ گیاه اصلی را شاهد هستیم

دلیل پیدایش علف های هرز در زمین چیست؟

پیدایش علف های هرز در زمین دلایل گوناگونی دارد که این امر غیر قابل اجتناب می باشد. ما هرگز نخواهیم توانست از ورود بذر علف های هرز به زمین های خود پیشگیری کنیم. تخم علف های هرز امکان دارد از طریق پرندگان یا حیوانات یا خود انسان جا به جا شود. یا امکان دارد از طریق باد و طوفان به زمین ما وارد شود و یا اصلا از قبل در زمین ما بوده باشند. بعضی مواقع برخی از تخم ها می توانند تا 20 سال در زمین بدون فعالیت باقی بمانند.
قبلا در مقاله ای در مورد اینکه چگونه کود های حیوانی می توانند به افزایش علفهای هرز کمک کنند توضیح داده بودیم که در آزمایشی که از یک محقق آمریکایی منتشر شد، در یک کیلو کود حیوانی بیشتر از 40 نوع بذر علف به وفور پیدا شده است. پس استفاده از کود های حیوانی میتواند زمین کشاورزی ما را تبدیل به یک پرورشگاه برای علفهای هرز نماید.
از جمله دلایل ایجاد علف های هرز میتوان به آلوده بودن ادوات و ماشین آلات کشاورزی اشاره نمود. در زمین هایی که از ماشین های اجاره ای استفاده می کنند افزایش علف های هرز به صورت 100 در صدی خواهد بود. حد الامکان با تمیز کردن ماشین آلات کشاورزی قبل و بعد از کار با آنها تا میزان زیادی از ورود علفهای هرز به باغات و زمین های زراعی پیشگیری می شود.

جلوگیری از علف های هرز

ما به وسیله ی رعایت کردن بعضی از نکات می توانیم قبل از هر اقدامی از تعداد علف های هرز در مزارع خود کم کنیم و این نخستین قدم در مبارزه ی بیولوژیکی برای علف های هرز می باشد.
•    استفاده از بذر های سالم و بوجاری شده که عاری از تخم علف های هرز باشند
•    در صورت استفاده از کود های دامی به  پوسیده بودن و دپو شدن کودها اطمینان داشته باشیم
•    پیشگیری از به گل نشستن علف های هرز
•    تمیز کردن جوی های آبیاری . از طریق کانالهای آبیاری هر ساله مقادیر بسیاری از علف های هرز جا به جا می شوند
•    تمیز کردن ماشین آلات و ادوات کشاورزی

معرفی روش های شیمیایی برای مبارزه با علف هرز 

در شرایط کنونی به نظر می رسد که مبارزه شیمیایی علیه علف هرز، راحت ترین و سریع ترین روش است. با در اختیار داشتن انواع علف کش های انتخابی برای مبارزه با گیاهان پهن برگ و باریک برگ در کشت های متفاوت، می توان با آن ها مقابله کرد. به علت شیمیایی بودن این علف کش ها و آثاری که می توانند بر سلامت مصرف کنندگان و همچنین محیط زیست باقی بگذارند، رعایت اصول اولیه حفاظتی و بهداشتی، ضروری می باشد. این سموم همان طور که می توانند موجبات مرگ گیاه را فراهم آورند، قادرند به جانوران و از جمله انسان آسیب وارد کنند. دایره و تنوع اثر بخشی سموم علف کش بسیار گسترده می باشد به نحوی که یک علف کش می تواند مخصوص یک گیاه بوده و بر گیاهان دیگر تاثیری نداشته باشد. پس در نتیجه طبق چگونگی تاثیر گذاری علف کش، آن ها را به دسته های گوناگون تقسیم می کنند :

1- علف کش های عمومی : آن دسته از سموم علف کش می باشند که بر انواع بسیاری از علف های هرز و گیاهان اثر می گذارد و آن ها را از بین می برند، پس در نتیجه برای اراضی بدون محصول (کناره جاده، فرود گاه و خط راه آهن) مورد استفاده قرار می گیرند.

2- علف کش های انتخابی : آن دسته از علف کش هایی می باشند که گروهی از گیاهان را از بین می برد ولی با همان مقدار بر روی عده ای دیگر بی تاثیر می باشد. این سموم دارای مکانیسم مخصوصی در اثرگذاری بر علف های هرز می باشند. چنانکه سموم ضد گیاهان باریک برگ در مزارع پهن برگ و یا علف کش های پهن برگ کش در مزارع باریک برگ استفاده می شود. مثل علف کش توفوردی که روی غلات تاثیر نمی گذارد اما پهن برگ ها را می کشد.قابل توجه است بدانید که خاصیت انتخابی بودن محدود است و هر علف کش انتخابی در صورتیکه با نسبت بالاتری مصرف شود دیگر انتخابی عمل نکرده و عمومی خواهد شد، پس در نتیجه سمومی که علیه گیاهان پهن برگ و باریک برگ برای یک محصول خاص به کار برده می شوند باید با اطلاع و آگاهی کامل به کار گرفته شوند.

طبقه بندی علف کش ها از لحاظ کارایی و اثر گذاری 

علف کش ها را از جنبه مصرف می توان به دو گروه عمده تقسیم نمود، یکی مصرف روی برگ یا برگ مصرف و دیگری مصرف در خاک یا خاک مصرف.

1- علف کش های برگ مصرف که به دو نحوه ی غیر سیستمیک (Contact herbicides ) یا تماسی سیستمیک (Foliage translocate herbicides) عمل می کنند.

الف- تماسی غیر سیستمیک :

فقط در محل تماس با برگ و قسمت های سبز گیاه موثر بوده و حالت سوختگی ایجاد نمی کند و از یک قسمت به قسمت دیگر گیاه منتقل نشده یا اگر بشود قابل چشم پوشی می باشد. در نتیجه قسمت هایی از گیاه که با سم تماس نگرفته باشد سالم می مانند و لذا در زمان استفاده از این نوع علف کش ها باید توجه کنید که کلیه قسمت های سبز علف هرز با سم آغشته شود. اینگونه علف کش ها برای کنترل علف های هرز یکساله مناسب می باشد و قادر به از بین بردن علف های هرز دایمی نمی باشد و به طور موقت قسمت های سبز گیاه را از بین برده و پس از چندی دوباره سبز خواهند کرد، مگر اینکه چندین بار سمپاشی را تکرار کنید. از نوع عمومی علف کش های برگ مصرف می توان به پاراکوات، گلوفوزنیت آمونیوم و از نوع انتخابی آن پروپانیل و بنتازون اشاره کرد.

ب- تماسی سیستمیک : علف کش هایی می باشد که بعد از پاشیده شدن روی گیاه از طریق برگ ها و ساقه ها جذب شده و غالبا از طریق آوندها به دیگر اندام های گیاه رسیده و موثر است. علف کش های سیستمیک قادرند علف های هرز دایمی را نیز از بین ببرند چون به درون ریزوم ها و غده ها نفوذ کرده و باعث مرگ آن ها می شوند. برای مثال میتوان گلایفوسیت را بعنوان علفکش عمومی سیستمیک و علف کش توفوردی را بعنوان علفکش انتخابی سیستمیک نام برد.

2- علف کش های خاک مصرف

این نوع علف کش ها را همانگونه که از اسمش مشخص است زمانی مصرف می کنند که علف هرز سبز نکرده باشد. امکان دارد آن را روی خاک پاشیده و سپس با وسایلی آن را با خاک مخلوط کنند. مانند علف کش EPTC ، تری فلورالین، اتال فلورالین و پندیمتالین. این علف کش ها غالبا بذور در حال جوانه زدن را از بین می برند. بیشتر علف کش های خاک در زمان مصرف احتیاج به مخلوط شدن با خاک ندارند و در سطح خاک باقی مانده و تنها مقداری بارندگی و یا آبیاری بارانی و حتی رطوبت خاک برای اثر بخشی آن ها کافی است. مانند بسیاری از سموم گروه اوره، تری آزین ها، کلر استانیلیدها که نمونه ها آن دیورون و آلاکلر است.

قابل توجه است بدانید که بسیاری از علف کش های خاک مصرف مانند آترازین و یا دیورون از طریق برگ نیز موثر بوده و همچنین علف کش هایی مانند توفوردی که بیشتر از طریق برگ موثرند ممکن است در خاک نیز تاثیر داشته باشند.

نحوه اثر گذاری علف کش ها 

اصولا علف کش ها در زمره مواد هورمونی قرار می گیرند، به همین علت روش اثر گذاری آن ها همیشه به صورت اختلال در روند رشد اندام های علف هرز تعیین می شود. بر هم زدن فیزیولوژی گیاه از قبیل؛ شتاب دادن به رشد سلول های مریستمی، از بین بردن کلروفیل برگ ها و توقف روند فتوسنتز در گیاه، متوقف نمودن رشد ریشه ها و کند کردن جذب آب و مواد غذایی و در واقع گرسنه نگهداشتن گیاه، همه از اقداماتی هستند که یک علف کش می تواند انجام دهد.