کولتیواتور (تیلر کشاورزی)

کولتیواتور یکی دیگر از ابزار مهم در دنیای کشاورزی و کشت و کار است. همانطور که می‌دانید، از دیرباز در تاریخ بشر، کشاورزی و ابزار آن همواره مبدأ ابداع و اختراع ابزار جدید و کاربردی بوده است و از این روی همیشه شاهد ابزاری گوناگون با کاربردهای متفاوت در این حیطه هستیم.

کشاورزی تا حدی به ابزار گره خورده است که امروزی بدون ابزاری مثل کولتیواتور بنزینی یا دیزلی، نمی‌توان پیشرفت یک مزرعه را متصور شد. اما ما در این یادداشت قصد داریم تا سراغ کولتیواتور برویم و این وسیله بسیار کاربردی و کلیدی در مراحل کشت و پایش محصول را به دقت بررسی کنیم.

روال کار ما بدین شکل است که ابتدا شما را با تاریخچه‌ای از این وسیله گرانبها آشنا کرده و سپس سراغ بررسی جزئی و دقیق خود وسیله خواهیم رفت. سپس تمام انواع آن از کولتیواتور بنزینی تا کولتیواتور دیزلی را بررسی خواهیم کرد. پس با ما همراه باشید تا در نهایت به شناخت کافی از انواع تیلر کولتیواتور کشاورزی مزرعهبرسیم.

تاریخچه کولتیواتور

ایده اصلی وسیله‌ای که به کمک آن بتوان سطح بالایی خاک را جابجا و از رشد گیاهان هرز جلوگیری کرد متعلق به دنیای باستان است اما در آن زمان این کار احتمالاً توسط ابزاری مثل کلنگ دو سر یا بیل کج‌زن انجام شده است.

با گذر زمان بشر همین ایده کولتیواتور را به کمک حیوانات قدرتمند اهلی به کار گرفت؛ به این شکل که حیوانات، یک وسیله غول‌پیکر فلزی را به دنبال خود کشیده و به کمک این وسیله سطح خاک را خراش می‌دادند. این همان ایده‌ای است که امروزه در استفاده از کولتیواتور بنزینی یا دیزلی دیده می‌شود. هرچند در کشاورزی مدرن با ظهور سموم و تکنیک سمپاشی گیاهان هرز کمتر از سابق یک مانع در کشت و رشد گیاهان بودند اما بشر بسرعت متوجه شد که همیشه استفاده از سم راه‌حل خوبی نیست و این می‌تواند محصول او را تخریب کند.

پس از این بود که به شکل دقیقی، کولتیواتور هایی با شمایل امروزی ظهور کردند. اولین باری یک یک وسیله کاربردی مشابه با کولتیواتور های امروزی برای کار در مزرعه به کار گرفته شد در جایی به نام ساوث‌ولز در کشور کانادا بود که آرتور کلیفورد از یک سیلندر دوار با پره‌های محکم برای جابجایی خاک سطح مزرعه پدرش استفاده کرد. این اتفاق در سال 1912 بود. او در ابتدا برای تأمین نیروی کولتیواتور خود دست به دامن نیروی موتور تراکتور ضعیف پدرش شد.

یکی از مشکلاتی که آرتور با آن روبرو بود مشکل در جابجایی خاک و در عمل ناکارآمدی کولتیواتور در گردش خاک بود و این مشکل وجود داشت تا هنگامی که او ایده استفاده از تیغه‌های (L) شکل را به کولتیواتور خود اضافه کرد.

شکل خاص این تیغه‌ها باعث می‌شود تا با هر بار عبور تیغه از درون خاک، حجم زیادی از آن جابجا شود. کولتیواتور برای رسیدن به شمایل امروزی، پیشرفت‌ها و تکامل زیادی را پشت سر گذاشت که توضیح همه آن‌ها در حوصله متن نیست اما می‌توان گفت که کولتیواتورها همواره بر مبنای نوع نیاز کشاورزان در مراحل کشاورزی نوسازی و بهسازی می‌شدند.

اساس کار این وسیله چیست؟

کولتیواتور یک وسیله کاربردی در خاک‌ورزی ثانویه است. اما خاک‌ورزی ثانویه چیست؟ به صورت سطحی و با یک دید کلی می‌توان گفت که خاک‌ورزی ثانویه یکی از مراحل آماده‌سازی خاک است که طی این مرحله بخش‌های سطحی خاک شکافته شده، نرم شده، خاک آن جابجا شده و آماده جایگیری بذر می‌شود. با این اوصاف باید گفت که دایره عمل این وسیله کاربردی تنها بخش سطحی‌تر خاک است.

اساس کار این وسیله خیلی پیچیده نیست؛ دسته‌ای تیغه‌ها با حرکات خاص خود باعث جابجایی خاک می‌شوند. اما شکل انجام این کار بسته به مدل‌های مختلف کولتیواتور می‌تواند متفاوت باشد؛ بعضی مستقل هستند و موتور دارند، برخی دیگر پشت تراکتور کشیده می‌شوند، بعضی هسته فلزی دوار دارند و بعضی خطی عمل می‌کنند. در کولتیواتور دیزلی و کولتیواتور بنزینی یک موتور با تأمین نیروی محرکه که احتمالاً بین پنج تا ده اسب بخار باشد کمک می‌کند تا یک سیلندر فلزی بچرخد.

روی سطح بیرونی این سیلندر فلزی بسته به مدل آن با پره‌های فلزی پوشانده شده است و بدیهی است که با چرخش این سیلندر، پره‌ها نیز چرخیده و با سطح خاک تماس پیدا می‌کنند. این ابتدایی‌ترین شکل از عملکرد یک کولتیواتور است که می‌توان تشریح کرد.

در هر صورت اساس کار برخورد مداوم تیغه‌های به سطح خاک است که باعث جابجایی خاک و کنده شدن علف‌های هرز خواهد شد.

کاربرد کولتیواتور چیست؟

کاربردهای این وسیله را میتوان بسته به مرحله استفاده به دو بخش تقسیم کرد. اگر وسیله در مرحله کشت استفاده شود و عملاً در آماده‌سازی زمین به کار گرفته شود عملکرد آن این است که خاک سطحی را باز می‌کند.

منظور از باز کردن خاک سطحی این است که گاهی خاک پس از طی کردن مراحل ابتدایی آماده‌سازی با گذر زمان سفت، خشک و محکم خواهد شد و به همین علت نیاز است تا پیش از استفاده نرم شود.

اگر خاک به قدر کافی نرم نشود، بذر یا همان دانه به درستی رشد نکرده و در عمل کشت محصول شما با چالش‌های جدی روبرو خواهد شد. کولتیواتور در این مرحله مشارکت کرده و کمک می‌کند تا با جابجایی خاک سطحی رشد بذر ممکن شود.

اما در مراحل بعدی رشد محصول و پایش آن کاربرد کولتیواتور متفاوت است. در این مرحله مدل‌هایی در ابعاد کوچک‌تر کاربرد داشته و به کمک آن‌ها می‌توان گیاهان مزاحم هرز را از محصول دور نگه داشت. یک تیلر کولتیواتور کوچک و با سایز مناسب می‌تواند بسادگی و بدون آسیب به محصول به کشاورز در انجام این کار کمک کند. 

انواع کولتیواتور های بنزینی و دیزلی؛ باغی تا صنعتی

کولتیواتور ها، طیف وسیعی از ابزار کشاورزی را شامل می‌شوند که شاید پوشش و توضیح همه آن‌ها ممکن نباشد اما ما تلاش می‌کنیم تا مهم‌ترین انواع آن را بررسی کنیم. بیش از هر چیز باید گفت که مدل‌ها دو دسته کاربرد اصلی دارند که بر همین اساس می‌توان آن‌ها را به دو دسته تقسیم کرد.

دسته اول مربوط به کولتیواتور های صنعتی و عظیم حاضر در زمین‌های کشاورزی است و دسته دوم کولتیواتور های کوچک‌تر و در اصطلاح باغی هستند. پیداست که تفاوت اصلی این دو دسته در اندازه و گستردگی حیطه عمل آن‌هاست.

دسته اول در مقیاس وسیع مزارع و زمین‌های کشاورزی و دسته دوم در باغ‌ها کاربرد دارند. هرچند راه‌های دیگری نیز برای دسته‌بندی کولتیواتور ها وجود دارد؛ به طور مثال بر اساس اینکه مستقل عمل می‌کنند یا نیازمند نیروی محرکه تراکتور هستند. اما بر همین اساس ما اقدام به معرفی انواع این وسیله می‌کنیم.

کولتیواتور های مزارع

مساحت بالای مزارع در دنیای کشاورزی مدرن، معمولاً مراحل کشت همواره متکی به تراکتورها و وسایل عظیم‌الجثه است. تراکتورها در این بین نقش کلیدی دارند؛ به طور مثال با حمل ابزار کشت ردیفی به طول سه تا بیست و چهار متر، کمک می‌کنند تا بتوان بذر را در مقیاس وسیع و با سرعت بالایی کشت کرد.

کولتیواتور های عظیم‌الجثه مزرعه‌ای نیز به همین منوال به پشت تراکتورها بسته شده و با حرکت در پس تراکتور، سطح خاک را مهیای خاک‌ورزی ثانویه می‌کنند. این کار در سطوح مختلفی قابل انجام است و گاهی حتی برای حمل کولتیواتور به تراکتورهایی با قدرت صد و پنجاه اسب بخار نیاز است! مدل‌های مزارع برای تکمیل عملیات خاک‌ورزی و شکاف خاک زراعت استفاده می‌شوند. کاربرد اصلی کولتیواتور های زراعتی این است که بستر خاک را برای دفن بذر نرم سازند و این کار در مقیاس وسیعی انجام خواهد شد.

معمولاً برای برخی کارهای جانبی، شاخه‌ها و بازوهای مختلفی به محصول اضافه می‌شود؛ این بازوها به شکل میله در پهلوهای کولتیواتور یا در مجاورت تیغه‌ها نصب می‌شوند تا به کشاورز امکان انجام امور مختلفی را بدهند و در زمان مقرر قابل جداسازی و حذف از کولتیواتور هستند. این بازوها خود نیز توسط سیلندرهایی هیدرولیکی کنترل شده و بسته به زمان انجام کار بالا و پایین می‌شوند. این کنترل عمق بازوها، امر کاربردی در طول انجام کشاورزی است.

کولتیواتور های کشت ردیفی

همانطور که از نام این نوع مشخص است، وظیفه اصلی آن کشت دقیق و ردیفی دانه‌ها است. این ابزار مهم و کلیدی معمولاً با سه قلاب تماسی بالا پایین شده و ارتفاع آن‌ها نسبت به خاک تنظیم می‌شود. البته چرخ‌های هیدرولیکی نیز کمک می‌کنند تا بتوانید ارتفاع کولتیواتور و عمق کشت دانه را تنظیم کنید. همین کولتیواتور ها، اغلب این امکان را دارند تا با نصب تیغه‌های جانبی شما را در حذف گیاهان هرز یاری کنند.

کولتیواتور های باغی

همانطور که گفته شد این نوع‌ها بسیار کوچکتر از حد معمول بوده و به آن‌ها تیلر کولتیواتور نیز گفته می‌شود. تیلر کولتیواتور ها در باغ‌هایی نه چندان وسیع کاربرد دارند و به شما در هر دو مرحله خاک‌ورزی اولیه و ثانویه کمک می‌کنند. به طول مثال یک تیلر کولتیواتور دوار هم می‌تواند در خیش‌زنی خاک و هم در برش سطح خاک به شما کمک کند. معروف‌ترین انواع تیلر کولتیواتور های باغی به شرح زیر هستند.

 روتوتیلرها

این کولتیواتور بنزینی یا دیزلی معمولاً ضعیف بوده و بین یک تا پنج اسب بخار قدرت دارد و از همین نیرو برای گردش تیغه‌ها و دندانه‌های کوچک خود استفاده می‌کند. این نوع کولتیواتور بنزینی چرخ برقی ندارد هرچند ممکن است که چرخ‌هایی جهت سهولت و کنترل حرکت آن تعبیه شده باشند. کار با این نوع تیلر بسیار سخت و طاقت‌فرسا است چون شاید به نسبت روش دستی دارای مزیت‌هایی باشد اما به علت لزوم کنترل نیروی خروجی آن با دست اپراتور و راه رفتن مداوم با آن‌ها، کار با این وسیله ساده نیست. شما باید دائماً سعی کنید تا ضمن پیشروی در زمین مورد نظر، وسیله را از انحراف حفظ کنید.

روتیواتورها

برخلاف روتوتیلرها که ساختار مکانیکی شدیداً ساده‌ای دارند، در روتیواتورها وجود گیربکس برای تنظیم حرکت چرخ‌ها باعث شده تا کار با آن‌ها بشدت ساده‌تر شود. گیربکس تعبیه شده به شما این امکان را می‌دهد که سرعت پیشروی وسیله را کنترل کنید و این به اپراتور کمک می‌کند تا بدون صرف انرژی زیادی، راستای حرکت و پیشروی را کنترل کند. جالب این که این گونه قدرت بیشتری از روتوتیلر دارد اما با این حال به خاطر ساخت مکانیکی پیشرفته‌تر، کار با آن ساده‌تر است. کولتیواتور بنزینی یا کولتیواتور دیزلی ، بسته به سوخت مصرفی در این دسته قرار می‌گیرند.

مینی تیلرها

یکی دیگر از انواع کولتیواتور بنزینی و کولتیواتور دیزلی ، مینی‌تیلرها هستند. این ابزار کوچک و مینیمال برای باغات بسیار کوچک و شخصی مناسب هستند و عموماً در بازار به عنوان تیلر باغی شناخته می‌شوند. تیلر باغی یک نوع کولتیواتور بنزینی است که کم‌حجم، قدرتمند و ارزان است. این تیلرها جایگزین خوبی برای تراکتورهای چهار چرخ هستند و به شما این امکان را می‌دهند تا بدون صرف هزینه اضافی به وضعیت یک باغ در ابعاد متوسط و کوچک رسیدگی کنید.

تیلر کولتیواتور های معروف به تراکتور دو چرخ

این پیشرفته‌ترین و تکنولوژیک‌ترین نوع کولتیواتور بنزینی یا دیزلی است که در دسترسی کاربران قرار دارد. این وسیله برخلاف ابعاد کوچکی که دارد، جزئیات و ساختارهای پیچیده‌ای داشته و بسیاری از نیازهای باغداران را برطرف می‌کند. این وسیله جذاب و پرکاربرد توانایی انجام امور هر هکتار در ده الی هشت ساعت را داشته و از نظر کاربری نیز بسیار ممتاز است. از این وسیله تحت عنوان تراکتور پیاده و تیلر قدرتی نیز یاد می‌شود. اصلی‌ترین امتیاز آن این است که در سطوح و زمین‌های مختلفی به‌راحتی قابل استفاده است.

فاکتورهای مرغوبیت کولتیواتور چیست؟

می‌توان فاکتورهای مختلفی را برشمرد اما در مجموع می‌توان گفت که دو فاکتور مهم در این بین اهمیت دارند. فاکتور اول بدنه کولتیواتور است. این وسیله چون با خاک در ارتباط است، اگر دارای بدنه محکم و مرغوبی نباشد، توانایی مقاومت در برابر ضربات احتمالی را نداشته و به سرعت آسیب می‌بیند. همیشه خاک به آن میزان که به نظر می‌رسد نرم نیست بلکه گاهی حاوی سنگ‌هایی درشت و محکم است.

موضوع دوم اما مرغوبیت موتور در کولتیواتور بنزینی و دیزلی است. موتور هسته قدرت کولتیواتور بوده و از این نظر مهم است تا هم کیفیت بالایی داشته، هم قوی باشد و هم عمر طولانی را ثبت کند.

پس از این دو فاکتور باید سراغ تجربه کاربری رفت. اینکه کار با یک کولتیواتور ساده باشد بسیار اهمیت دارد چون تجربه کاربری در سرعت انجام کار و کیفیت آن مؤثر است. در نهایت نکته مهم این است که در خرید این وسیله مهم است تا سطح نیازهای خود را شناسایی کنید چون مدل‌ها و برندهای مختلف آن، بسته به حجم نیازهای شما و پیچیدگی اموری که در نظر دارید، مدل‌های مختلفی را ارائه داده‌اند.