تفاوت دستگاه بتونیر با ناری ساز در چیست؟

ساخت بتن ماجرای پیچیده ای نیست. اما قرار است در پیچیده ترین سازه های عمرانی مورد استفاده قرار بگیرد. وقتی یک بنای ساختمانی را دایر می کنید و یا در حال احداث انواع پروژه های ریز و درشت عمرانی هستید، قطعا می خواهید تا سازه های شما برای مدت ها عاری از عیب و نقص باقی بمانند. در این میان بخش بزرگی از سازه‌ های شما با استفاده از بتن ساخته خواهد شد. اینجاست که باید به اهمیت پروسه ساخت بتن توجه کلیدی داشته باشید. در این میان بهره مندی از دستگاه مناسب برای ساخت بتن بسیار حائز اهمیت است. به این ترتیب هر نوع دستگاهی اعم از بتونیر و یا دستگاه ناری ساز مورد توجه قرار می ‌گیرد.

بتونیر دستگاه شناخته شده و کاملاً متداول در امر بتن سازی است. این دستگاه کار راه انداز را می توانید تا سطح گسترده ‌ای از هر عملیات عمرانی استفاده کنید. اما دستگاه ناری ساز به نسبت از بتونیر وجه کمتر شناخته شده تری دارد. غالب فعالان عرصه ساخت و ساز، چندان نگاه فنی عمیقی به دستگاه ناریساز ندارند و گاها آن را با بتونیر اشتباه می ‌گیرند.

اما وقتی حرفه ای هستید و قرار است بتن بسیار مرغوبی بسازید، قطعاً باید درک فنی درستی از دستگاه ناری ساز و بتونیر داشته باشید. هر دوی این دستگاه ها برای مخلوط کردن بتن طراحی شده ‌اند. اما هر دوی آنها وجه کاربردی یکسانی ندارند. زمینه های طراحی این دو ماشین کاملاً با هم متفاوت است و فضای کاربردی نه چندان مشابهی را تجربه می کنند.

در سطح کار که باشید، قطعاً می توانید از یک دستگاه بتونیر به جای یک همزن بتن بلوک زنی از نوع دستگاه ناری ساز استفاده کنید. عکس این ماجرا هم صادق است. به هر صورت خروجی هر دو دستگاه، حجم قابل توجهی از بتن مرغوب و استاندارد است. اما وقتی فضای کاربری این دو دستگاه را رعایت نکرده باشید، مادامیکه توانسته‌ اید به بتن برسید، احتمالاً با مشکلاتی مانند اتلاف زمان، مصالح، طولانی شدن پروسه تولید بتن و... مواجه خواهید شد. لذا وقتی دست به کار ساخت بتن هستید، بهتر است درک فنی کاملی از تفاوت طراحی بتونیر با هر دستگاه ناری ساز داشته باشید.

قاعده طراحی بتونیر

در این مطلب قصد داریم تا با تحلیل فنی به بیان تفاوت های طراحی تا زمینه های کاربردی میان بتونیر و دستگاه ناری ساز بپردازیم. اما در مقدمات امر باید درک جامعی از ماهیت طراحی این دو دستگاه داشته باشیم. بتونیر شناخته شده ترین دستگاه اتوماتیک تولید بتن است که سطح کاربرد گسترده ‌ای در انواع پروژه های عمرانی دارد.

هر دستگاه بتونیر از یک دیگ مخروطی شکل بسیار بزرگ با بدنه ‌ای فولادین ساخته شده است. این دیگ حول یک محور، قابلیت چرخش دارد. یک موتور بنزینی و یا برقی و گاهاً دیزلی برای به گردش در آمدن دیگ مورد استفاده قرار می‌ گیرد. موتور در امتداد شاسی دستگاه بتونیر که محل استقرار دیگ است، نصب خواهد شد تا قدرت خود را از طریق یک سیستم انتقال قدرت در اختیار دیگران بگذارد.

دیگ محل انباشت مصالح مقدماتی برای ساختن بتن است. مصالحی مانند سیمان، ماسه، آب و... را با نسبت ‌های مشخصی در داخل این دیگ بزرگ و گردان می ‌ریزند. در داخل دیگ، تیغه هایی ثابت و نصب شده بر جداره ‌های فولادین آن تعبیه شده است. وقتی دیگ به گردش در می آید، این تیغه های فولادین متصل شده به دیگ همانند چاقوهای بزرگ و تیز در حجم مصالح مقدماتی ساخت بتن فرو می ‌روند و در امتداد این چرخیدن های متوالی دیگ، باعث مخلوط شدن مصالح می ‌شوند.

ماهیت اصلی طراحی هر دستگاه بتونیر در تعریف یک دیگ گردان است که در داخل خود از تیغه هایی ثابت و فولادین دارد. قاعدتاً هر چه دیگ را بزرگتر کنیم، ظرفیت تولید بتن در بتونیر افزایش پیدا می ‌کند. در این حالت نیازمند به استفاده از موتورهای قدرتمندتر و طراحی سیستم های انتقال قدرت کارآمدتری هستیم.

قاعده طراحی دستگاه ناری ساز

در دستگاه ناری ساز نیز به مانند بتونیرها به دنبال ایجاد طرح اختلاط مناسبی از بتن هستیم. در این دستگاه نیز از یک مخزن بزرگ برای انباشت مصالح مقدماتی در ساخت بتن استفاده شده است. اما در طراحی این دستگاه دیگر خبری از دیگ های گردان نمی باشد. بلکه این تیغه ها هستند که با متصل شدن به محور موتورها به شکل یک همزن عظیم الجثه در آمده تا در داخل فضای دیگ حجم مصالح مقدماتی برای ساخت بتن را مخلوط کنند.

اسلوب طراحی هر دستگاه ناری ساز خیلی ساده است. تقریباً می ‌توانید این قاعده را در طراحی یک میکسر ساده خانگی مشاهده کنید. دستگاه ناری ساز گویی همان میکسر ساده آشپزخانه شما است که حالا در ابعادی غول ‌آسا و بسیار بزرگتر با قدرتی بسیار بیشتر طراحی شده است. هر دستگاه مخلوط کن بتن از نوع ناری ساز از یک دیگ استوانه ‌ای شکل بسیار بزرگ دارد. این دیگ که محل انباشت مصالح مقدماتی در ساخت بتن است، بر پایه هایی که غالباً ثابت هستند سوار خواهد شد. غالبا دیگ آنچنان بزرگ است که بتوان حجم قابل توجهی از بتن را تولید کرد.

برای مخلوط کردن مصالح در دستگاه مخلوط کن سیمان از نوع ناری ساز یک پروانه فولادین بسیار بزرگ را در نظر گرفته ‌اند. گردش این پروانه در داخل دیگ ناری ساز باعث مخلوط شدن مصالح می ‌شود. پروانه به یک مولد که غالباً موتورهای الکتریکی است، متصل شده است.

طبعاً هر چه ابعاد مخزن دستگاه ناری ساز را بزرگتر کنیم، باید از پروانه های قدرتمندتری استفاده کنیم. زیرا حجم مصالح حالا بسیار سنگین شده است. اینجاست که نیاز به استفاده از موتورهای قدرتمندتری داریم. قیمت ناری ساز، کاملا وابسته به ظرفیت دیگه آن است. دیگ بزرگتر، معرف استفاده از موتورهای قوی تر و استفاده از متریال بیشتر در ساخت دستگاه است که در نهایت به افزایش قیمت دستگاه ناری ساز خواهد انجامید.

تفاوت های طراحی در دستگاه ناری ساز و بتونیر

هر دو دستگاه ناری ساز و بتونیر برای تولید استاندارد بتن طراحی شده‌ اند. هر دو دستگاه قرار است طرح اختلاط بتن را در بهترین شرایط ممکن فراهم سازند. اما این دو دستگاه زمینه ‌های طراحی کاملاً متفاوتی دارند. برخی از تفاوت های کلیدی در طراحی فنی از منظر کلی در این دو دستگاه به قرار زیر هستند.

• در بتونیر با چرخش دیگ و نصب تیغه های ثابت بر بدنه دیگ، طرح اختلاط بتن صورت می ‌گیرد. اما در طراحی دستگاه مخلوط کن بتن از نوع ناری ساز، دیگ الگوی طراحی ثابتی دارد. یک پروانه بزرگ و فولادین، تحت تاثیر قدرت موتورهای الکتریکی است که در داخل دیگ فرآیند اختلاط بتن را نهایی می کند.
• تمامی دستگاه های بتونیر با هر ظرفیتی که باشند، از قابلیت حمل و نقل ساده ‌ای برخوردار هستند. برای طراحی مدل های سبک از دو چرخ و مدل های سنگین از چهار چرخ متحرک استفاده شده است. لذا یک دستگاه بتونیر را به راحتی می توانید در سطح کارگاه جابجا کنید. اما در طراحی دستگاه ناری ساز، قابلیت حمل و نقل تعریف نشده است. پایه های بزرگ مخزن حجیم ناری ساز فاقد چرخ هستند.

• پروسه تولید بتن در یک دستگاه بتونیر متکی بر کارکرد دوره ای است. یعنی هر بار باید در یک پروسه کاملاً مستقل، دیگ را از مصالح مقدماتی در ساخت بتن پر کنیم، سپس پس از تکمیل نهایی طرح اختلاط، با وارونه کردن دیگ و استفاده از دریچه ‌های تخلیه، این بتن ساخته شده را خارج سازیم. اما الگوی کار در دستگاه ناری ساز متکی بر ایجاد یک پروسه تولید یکپارچه است. هر دستگاه ناری ساز در قلب یک خط تولید بتن قرار می گیرد تا به شکلی پیوسته در بازه زمانی های کوتاه، مقدار قابل توجهی از بتن کاملاً مرغوبی را آماده سازد.

تفاوت های کاربردی در دستگاه ناری ساز و بتونیر

وجه متفاوت در طراحی هر دستگاه ناری ساز در مقابل هر دستگاه بتونیر به سرانجام یکسانی ختم می‌ شود. هر دو دستگاه قرار است برای ما بتن را در فضایی کاملا یکدست و حرفه ‌ای تولید کنند. اما وقتی محصول نهایی هر دو ماشین یکسان است، چرا اقدام به طراحی متفاوت آنها کرده ‌اند. اینجاست که زمینه های کاربردی در تنوع استفاده از این دو دستگاه مطرح می ‌شود.

×    هر دستگاه بتونیر برای ساخت بتن در طول عملیات های عمرانی طراحی شده است. یعنی شروع به ساختن سازه های عمرانی می‌ کنیم و هر جا نیاز شد مقدار مشخصی از بتن را با کمک بتونیر می‌ سازیم. اما قاعده طراحی دستگاه ناری ساز برای حضور در خطوط تولید بتن است. این دستگاه برای کارکردهای موقتی طراحی نشده است. بلکه آن را ساخته اند تا به شکل پیوسته در بطن یک خط تولید بتن مورد استفاده قرار بگیرد.

×    بتونیر قابلیت جابجا شدن دارد. لذا می ‌تواند در سطح پروژه های گسترده عمرانی مورد استفاده قرار بگیرد. در عین حال با تمام شدن عملیات ساخت و ساز خیلی ساده می توان هر دستگاه بتونیر را از فضای کارگاه خارج کرد. اما دستگاه ناری ساز به شکل نصب ثابت طراحی شده است. این دستگاه را نمی توانید جابجا کنید. لذا از آنها در طول پروسه های دائمی تولید بتن استفاده می شود.

×    بتونیر برای ساختن بتن در عملیات ‌های ساختمان سازی کاربرد دارد. در حالیکه دستگاه ناری ساز برای تکمیل خطوط تولید سازه های از پیش ساخته شده عمرانی مورد استفاده قرار می گیرد. غالباً یک دستگاه ناری ساز را در کنار مخازن نگهداری از مصالح عمرانی نصب می کنند تا با انتقال ساده مصالح آن هم تحت یک ساز و کار ماشینی شده به داخل مخزن ناری ساز اقدام به تولید بتن با سرعت عمل بالا به جهت ساخت سازه های بتنی از پیش ساخته نمایند.

×    ناری ساز به مراتب از بتونیر قابلیت تولید بتن با سرعت عمل بالاتری دارد.

در عموم کارگاه های تولید سازه های از پیش ساخته شده بتنی مانند کارگاه های بلوک سازی نیاز به تولید دائمی بتن با حجم بسیار زیادی داریم. قطعا ظرفیت محدود و حساسیت کار در طراحی بتونیر مانع از حضور آنها در چنین فضاهایی می ‌شود. اما میکسر بتن بلوک زنی از نوع دستگاه ناری سازبه شکلی طراحی شده تا در میانه یک خط تولید بلوک های بتنی و یا هر نوع ساختار دیگری مورد استفاده قرار بگیرد.