روش های کاهش مصرف سموم در گلخانه ها

گلخانه مکانی برای کشت گونه ‌های مختلف  گل یا گیاه محسوب می شود که سقف و دیواره‌ های آن به‌ وسیله پوشش‌ های شفاف پوشیده شده‌ است. پوشش گلخانه باعث ایجاد اثر گلخانه‌ای و درون گلخانه می شود. در واقع گلخانه ‌ها گیاهان را از سرمای زمستان و گرمای تابستان به خوبی محافظت می‎کنند.

آفات یکی از اصلی ترین دلایلی هستند که که موجب کم شدن محصولات کشاورزی می شوند. شایع ترین راه حل برای رفع این مشکل بهره برداری از سموم کشاورزی می باشد. سموم کشاورزی علاوه بر هزینه های گزافی که بر قیمت تمام شده محصولات کشاورزی بوجود می آورند موجب خسارات زیاد نیز می شوند که در مقابل نیز خطرات زیادی برای انسان ها و محیط زیست به همراه می آورند. تاکنون 50 نوع سرطان ریه شناسایی شده که بخش عظم آن مربوط به مصرف سموم کشاورزی بوده است. از سویی، بقایای این سموم در خاک نیز قابلیت این را دارند که مدت زیادی در خاک فعال باقی بمانند  و علاوه بر تهدید جاندران خاکزی از طریق جذب توسط گیاه وارد زنجیره غذایی انسان گردند.

روش اول: تمیز کردن محیط گلخانه

شرایط گلخانه محیطی مناسبی را برای اسقرار حشرات و آفات را بوجود می آورد. این فضا می تواند با سرعت زیادی تبدیل به جایگاهی برای افزایش تعداد زیادی از آفات کشاورزی گردد. ولی با تحت کنترل قرار دادن محیط گلخانه ای می توان این بحران را رفع نمود. با تحت نظر داشتن و کنترل گلخانه می توان از خسارت وارد به محصولات پیشگری به عمل آورد.

بعضا افراد استفاده از سموم و پاشش آن توسط دستگاه سم پاش را در جهت دفع آفات کشاورزی راه حل مناسبی می دانند ولی  این روش به هیچ وجه برای کنترل آفات توصیه نمی شود. در واقع روش کاهش مصرف سموم در گلخانه مدیریت آفات در گلخانه ها می باشد. باید از اصول بهداشتی برای جلوگیری از وقوع آفات بهره بردار نمود. پاکسازی گلخانه را باید هم داخل آن و هم در اطراف محیط گلخانه انجام دهید.تنها با رعایت اصول بهداشتی در هر مرحله از تولید محصولات کشاورزی می توان به راحتی در تمام طول سال به صورت مداوم از سلامت و پاک سازی محیط اطمینان خاطر داشته باشید.

روش دوم: اطلاع از چگونگی شرایط زندگی آفات

متاسفانه تعداد کمی از کشاورزان از اطلاعات به روز برای تولیدات در گلخانه هایشان برخوردار می باشند. پس مشخص است  که اکثر مواقع پس از بروز مشکلات و ایجاد خسارت دست به اقدام برای کنترل شرایط می‌زنند و در این زمان خسارات غیر قابل جبرانی به بار می‌آید.

از آنجا كه محصولات گلخانه اي معمولاً  خارج از فصل رشد مانند زمستان كشت می‌گردند ، طبیعتاً این محصولات از ارزش اقتصادي بالایی برخوردار هستند. همانطور كه مشخص شده است كشت هاي مخلوط دو يا چند محصول موجب كاهش خسارت آفات خواهد شد. از این جهت  توجه به كشت مختلط دو يا چند محصول مانند كشت همزمان گوجه فرنگي و خيار ضمن كاهش خسارت آفات، ريسك اقتصادي ناشي از نوسانات بازار را نيز براي گلخانه دار بسیار کمتر کند. همچنین  قبول مقداري از خسارت آفات منجر به كاهش مصرف سموم شميايي و بالطبع كاهش هزينه هاي جاري گلخانه می شود.

جمع بندی درباره راهکارهای کاهش سموم در گلخانه

تقاضاي روزافزون مصرف كنندگان براي مواد غذايي سالم و باكيفيت، توسعه‌ي بيولوژيكي، كنترل بيولوژيكي، كشت ارگانيك و تبديل شدن IPM به عنوان يك موضوع سياستي جهاني از جمله عوامل تاثير گذار می باشد. IPM  منجر به برطرف كردن مشكلات ناشي از آفت ‌كش‌ها  همانند افزايش قيمت مواد غذايي، افزايش هزينه‌ هاي دولت براي تصفيه آب و خدمات پزشكي خواهد شد .

 به همین دلیل مديريت تلفيقي آفات موجب ارتقاء درآمد كشاورز خواهد شد و حافظ بهره ‌وري، بهداشت مصرف كننده و كشاورز می‌شود. از سوي ديگر اجراي مديريت تلفيقي محصول علاوه بر آن‌ كه با كاهش مصرف سم منجر به افزايش درآمد كشاورز می‌شود.