ستون ریز چیست؟

ستون ها یکی از ارکان اصلی ساختمان بوده، که وظیفه اصلی آن ها تحمل بارها می باشد. جهت ریختن ستون ها در ابعاد و ارتفاع‌های مختلف از دستگاهی به نام ستون ریز استفاده می کنند. دستگاه ستون ریز شباهت زیاده به بالابرها دارند. مصالح با استفاده از باکت متحرکی که بر روی ریل جابجا می‌شود بتن را تا ارتفاع موردنیاز بالا برده و سپس عملیات تخلیه و پر کردن ستون را انجام می‌دهند. 

تفاوت ستون ریز با بالابر ساختمانی

ستون ریزهای ریلی از لحاظ شیوه کار و نحوه حمل بار، به بالابرهای ساختمانی شباهت دارند. اما دو تفاوت اصلی و ساختاری دارند:

• موتور دستگاه ستون ریز بر خلاف دستگاه بالابر در قسمت پایین مستقر شده و مصالح از طریق ریل ستون ریز به بالا کشیده می‌شوند. این امر در بالابر ساختمانی بدین صورت انجام گرفته که موتور در بالای ساختمان مستقر شده و مصالح را از طریق سیم بکسل به سمت بالا کشیده می‌شود.
• در ستون ریزها ریل به شکل خرپا و به صورت شیب‌دار طراحی شده و به عنوان تکیه‌گاهی جهت حمل بار محسوب می‌شود. در حالی که در بالابر ساختمانی وظیفه ریل جابجایی کالسکه و ایجاد فاصله میان دستگاه بالابر و لبه ساختمان است. 

مراحل ریختن ستون با استفاده از ستون ریز

جهت ریختن هر ستونی چه دستی چه با دستگاه ستون ریز، ابتدا باید آرماتورها و قالب ستون را آماده نمود. جهت این امر پیاده‌سازی مراحل زیر الزامی است:

آرماتوربندی جهت تشکیل ساختار ستون

جهت این امر در ابتدا باید میلگردها را به صورت دقیق و در ابعاد و اندازه‌های موردنظر خم و برش داد و سپس در کنار هم قرار داد تا ساختار ستون شکل بگیرد. 

بستن قالب های ستون به طور کامل

پس از قراردادن آرماتورها کنار یکدیگر، باید قالب‌های ستون را دور آرماتورها بسته و به واسطه پین و گوه به یکدیگر متصل نمود تا کاملا محکم شود. 

تراز نمودن قالب ستون ریز

پس از آنکه قالب‌بندی جهت ستون انجام گرفت، باید تراز بودن قالب را چک نمایید. این عمل توسط بستن یک ریسمان عمودی به قالب‌ها و سپس تنظیم فاصله در ابتدا و انتها قالب انجام می‌گیرد. تراز بودن به معنای یکسانی فاصله در ابتدا و انتهای هر قالب است، تا ستون‌ها صاف و یکدست ریخته شوند. 

بتن ریزی در داخل ستون

در این مرحله نوبت به استفاده از دستگاه ستون ریز می‌رسد. در ابتدا دستگاه بتن‌ریز ستون را در محل بتن‌ریزی مستقر نموده و طوری تنظیم نمایید که ریل در امتداد قالب ستون قرار گیرد (به صورتی که خروجی واگن در بالای ستون مستقر شود. واگن ستون ریز را با بتن پر نموده و دستگاه را روشن کنید تا واگن به بالای قالب ستون برسد و عمل تخلیه بتن را انجام دهد. این عملیات را تا جایی ادامه می‌دهیم تا قالب ستون به طور کامل از بتن پر گردد. 

موارد ضروری بتن ریزی داخل ستون ها

• بتنی که قرار است داخل ستون ریخته شود باید دارای تراکم بالایی باشد. از این جهت حتما از دستگاه میکسر برای ساخت بتن استفاده کنید و به میزان تراکم بتن توجه داشته باشید.
• زمانی که بتن را از میکسر تخلیه می‌کنید،  به این نکته توجه داشته باشید که بتن ابتدایی از مقاومت بالایی برخوردار نبوده و فاقد تراکم مناسب است. توصیه می‌کنیم از فرغون اولی که از دستگاه بتونیر خارج می‌شود جهت پر کردن ستون‌ها استفاده ننمایید، چون دانه‌بندی مناسبی ندارد.
• پس از هر بار پر کردن ستون، بتن ریخته شده را توسط ویبراتور بتن به طور کامل ارتعاش داده تا خلل و فضاهای خیلی بین دانه‌های بتن از بین برود و بتنی با تراکم و مقاومت بالا ایجاد شود. 
• به این نکته مهم توجه داشته باشید که پس از ویبره زدن ستون‌ها مجددا باید قالب‌ها به طور کامل تراز گردند. ارتعاش سبب بر هم خوردن تراز قالب‌های ستون می‌گردد. 
• پس از اتمام عملیات بتن‌ریزی و شکل‌گیری ستون‌ها و باز نمودن قالب‌ها، باید دور ستون‌های ریخته شده را گونی پیچ و سپس آب‌پاشی نمود. توجه داشته باشید که عملیات آب‌پاشی ستون بدون آنکه گونی‌پیچ شده باشد هیچ تاثیری نخواهد داشت. 

• ستون ریز در هنگام بالا بردن بار زور می‌زند و موتور صدای عجیبی می‌دهد، علت چیست؟

  اگر در هنگام بالا بردن بار توسط ستون ریز دستگاه زور می‌زند به احتمال زیاد برق به صورت مناسب به موتور دستگاه نمی‌رسد. هم کابل هم برق را چک نمایید. توجه کنید که کابل مناسب باید از سایز 2 در 4 تهیه شود. (2 رشته با قطر مقطع 4 میلیمتر)