کمپکت خاک با کمپکتور

کمپکتورها و اصول کوبش خاک در فضا های محدود

برای ساخت و ساز ها نیاز به زمین های محکم و عاری از هر گونه رانش، نشست و یا فرسایش می باشد. از این رو نمی ‌توان به صرف مسطح بودن یک زمین اقدام به ساخت و ساز بر آنها داشت. برای آماده‌ سازی زمین ها به جهت ساخت و ساز ها، آنها را طی عملیات ‌هایی فشرده سازی می کنند. همراه با عملیات های فشرده سازی خاک می توانید از یک سطح کاملا مسطح و محکم که دیگر توانایی تحمل وزن بالای سازه ها را دارد برخوردار باشید. به دستگاهی که می تواند سطح خاک را به جهت ساخت و ساز های ساختمانی مسطح نماید، کمپکتور گفته می ‌شود.

کلمه کمپکتور نیز از معنی انگلیسی این اسم می آید. معنای لغوی کمپکتور در زبان انگلیسی مفهوم فشرده سازی و یا فشرده ساز را می رساند. از این رو می‌ توان از یک دستگاه کامپکتور انتظار فشرده سازی خاک، سنگدانه ‌ها، شن، ماسه و... را داشت. اهمیت استفاده از کامپکتور در ساختمان سازی در زمانی است که انتظار نشست خاک، چه بر اثر وزن سازه و یا فرسایش و شاید نشست های متعدد را داریم. اگر بر سطح زمینی که به هر دلیلی فکری در باب استحکام آن نشده است و احتمال نشست خاک می رود، سازه ای دایر کنیم، در آینده ای نزدیک همراه با نشست خاک شاهد ترکی هایی عمیق بر سازه و در موارد جدی تر تخریب ناگهانی سازه خواهیم بود.

از این رو بسیار جدی است که قبل از اقدام به تاسیس هر سازه ای بر هر زمینی از استحکام کامل خاک اطمینان کافی را حاصل نمایید. یکی از راه ‌های مهم در کسب این اطمینان می تواند از طریق فشرده سازی خاک توسط انواع کامپکتور تامین شود.

کمپکتور دستی و کاربرد های ساختمانی

احتمالاً همه انسان ها برای یک بار هم که شده شاهد کارکرد غلتک های سنگین در عملیات‌ های وسیع راه سازی بوده ‌اند. همان طور که از عملکرد ساده یک غلتک سنگین انتظار می ‌رود، آن تجهیز با تکیه بر وزن بسیار زیاد غلتکی که دارد می ‌تواند خاک و یا هر سطح دیگری را فشرده سازی کند.

اما غلتک ها، مناسب فضا های بزرگ، محوطه های وسیع و عملیات های راهسازی هستند. این تجهیزات بزرگ و سنگین را نمی توان در عملیات های ساختمانی و یا فضا های کوچک استفاده کرد. برای کوبش خاک در فضا های محدود است که انواع کمپکتور مانند کمپکتور صفحه ای، کمپکتور قورباغه ای، کمپکتور کانگورویی و... طراحی و تولید شده اند. از این رو می توان در فضا های محدود ساختمانی مانند انواع حیاط سازی ها، محوطه سازی ها، تاسیس پارکینگ ‌ها، استحکام خاک پی در تاسیس سازه های ساختمانی و... از انواع گوناگون کامپکتور بهره‌ مند شد.

البته این تجهیز بنا به نیاز مصرف کنندگان در شرایط کاری متنوع با ظرفیت های گوناگون طراحی و تولید می شود که بسته به نیاز پروژه می‌ توان یکی از این طرح های گوناگون از کمپکتور را خریداری و استفاده نمود. از این رو جدا از درک کامل نحوه عملکرد کمپکتور، شاید آشنایی با انواع این تجهیز نیز بتواند بسیار مفید واقع شود.

اصول فشرده سازی خاک با کامپکتور

فشرده سازی خاک توسط کامپکتور این طور ها هم نیست که برای هر سطحی با هر شرایطی و تنها با بهره گیری از یک کامپکتور ساده، فشرده سازی خاک به مرحله اجرا برسد. کارکرد مطلوب کامپکتور مستلزم رعایت برخی از مقدمات است. مقدماتی که تامین شرایط درست آنها می‌ تواند در نتایج مطلوب نهایی نقش تعیین کننده ای داشته باشد. برای این منظور اولین قدم می تواند اطمینان از یکپارچگی خاک باشد. این یکپارچگی تا حدودی از طریق جذب مقدار قابل توجهی از آب تأمین خواهد شد.

بدین ترتیب است که قبل از انجام فعالیت دستگاه کمپکتور، سطح زمین مورد نظر را تا آنجا که قدرت جذب خاک اجازه بدهد، آبیاری خواهند کرد. سپس پس از اطمینان کافی در جذب حداکثری آب توسط خاک، این خاک غنی از آب را به مدت ۲۴ ساعت به حال خود رها کرده تا آب در آن کاملاً ته نشین شود و خاک تنها رطوبتی از آب را در خود نگه دارد.

خاک مرطوب به نسبت به خاک خشک از یکپارچگی قابل قبول تری برخوردار است. از این رو می‌ توان همراه با خاک مرطوب عملیات کار کمپکتور را به انجام رسانید. البته در کارکرد کمپکتور باید این موضوع را جدی بگیرید که فضای مورد نظر همراه با خاک مرطوب باشد. کامپکتور در زمین گل آلود قادر به فعالیت نخواهد بود. چرا که جدا از گرفتار شدن در گل و لای زمین، احتمال پاشش گل و آب به اطراف دستگاه در حین کارکرد کمپکتور وجود دارد.

انواع کمپکتور کدامند؟

کمپکتور ها را براساس نوع طراحی در بدنه تا ساختار دستگاه و نحوه عملکرد فشرده سازی به دو گروه بزرگ کمپکتور صفحه‌ ای و کمپکتور قورباغه ای دسته بندی می کنند.

کمپکتور از هر نوعی که باشد همراه با ایجاد لرزش های عمیق بر سطح خاک باعث فشرده سازی آن خواهد شد. این لرزش ها آنچنان شدید است که می‌ تواند باعث ایجاد لرزش های خفیف و گاها عمیق بر دسته دستگاه کامپکتور شود. از این رو در دراز مدت می تواند تبعات حرکتی برای اپراتور های دستگاه داشته باشد. برای جلوگیری از این اتفاقات غالبا هر اپراتور بیش از چند ساعت با یک دستگاه کمپکتور فعالیت نخواهد داشت.

خرید کمپکتور صفحه ای یا قورباغه ای؟

-    آشنایی با کمپکتور صفحه ای:

در کمپکتور صفحه ای از یک صفحه فولادی سنگین با هدف کوبش خاک استفاده شده است. یک موتور بنزینی و گاهاً دیزلی که همراه دستگاه کمپکتور است. این صفحه سنگین فولادی را می توان در سرعت های قابل تنظیم به سمت بالا و پایین حرکت داده و در هر سیکل کاری یک ضربه سنگین و عمیق بر سطح خاک وارد خواهد کرد. در زمان خرید یک کمپکتور صفحه ای باید به نکاتی همچون مقدار نیروی کوبش مورد نیاز، مقدار سطح مورد نظر برای عملیات فشرده سازی و مولفه های حرکتی در کنار نوع موتور که می تواند بنزینی و یا دیزلی باشد، دقت لازم به عمل آید. در نظر داشته باشید که کمپکتور صفحه ای برای فضاهای محدود طراحی و تولید می شوند. از این رو نمی توان از آنها به جهت استفاده در فضاهای بزرگ مانند راه سازی ها استفاده نمود. 

-    آشنایی با کمپکتور قورباغه ای:

در انواع کمپکتور صفحه ای همراه با ایجاد یک فرکانس مشخص در صفحه فولادی شاهد کوبش خاک بودید؛ اما در نوع دیگر دستگاه کمپکتور که با عنوان کمپکتور قورباغه ای شناخته می شود، همراه با نیروی ضربه ای است که فشرده سازی خاک صورت می ‌گیرد. در کارکرد کمپکتور قورباغه ای که گاها از آن با عنوان کمپکتور کانگورویی نیز یاد می شود، می توانید شاهد جهش هایی از جانب پای دستگاه باشید که در ادامه همراه با وزن بالای تجهیز و کوبیده شدن بر سطح خاک، فرآیند فشرده سازی خاک به انجام خواهد رسید. درست شبیه به یک قورباغه در حین عملیات، جهش های درشتی از این تجهیز صورت می‌ گیرد. از کمپکتور قورباغه ای برای عملیات در فضا های محدود و مکان ها با مانور کم استفاده می ‌شود. از این رو در کانال سازی ها، پی سازی ها و... بسیار مناسب هستند. از عمق کوبش مطلوبی برخوردار هستند و به نسبت انواع صفحه ای قابلیت حمل و نقل راحت تری دارند؛ اما هرگز نمی توان از آنها به جهت کوبش خاک در سطوح بزرگ زمین استفاده کرد.