تفاوت بتن مسلح و معمولی در چیست؟

بتن از مهم ترین مواد برای ساخت و ساز به حساب می آید که امروزه خیلی به آن توجه می شود. یکی از دلایل با ارزش بودن این ماده، تنوع آن می باشد. از انواع مختلف بتن در مکان ها و عملیات های مختلف می توان استفاده کرد.

به طور مثال بتن مورد استفاده در هوای سرد با بتن مورد نیاز در هوای گرم متفاوت است. همچنین متناسب با نوع عملیات مانند عملیات سد سازی و پی ریزی هم باید از بتن های مختلفی استفاده کرد. یکی از انواع بتن که کاربرد فراوانی هم دارد بتن آرمه یا بتن مسلح می باشد.

بتن مسلح و بتن معمولی با هم تفاوت هایی دارند که در این مقاله سعی داریم به بررسی مهم ترین تفاوت این دو ماده با ارزش و پر کاربرد بپردازیم.

بتن معمولی

این بتن همان طور که می دانید از ترکیب سیمان، آب، سنگدانه و مواد اضافی دیگر به وجود می آید. زمان گیرش اولیه در بتن معمولی بین 30 تا 90 دقیقه است.

بتن مسلح

این بتن مشابه بتن معمولی است ولی همان طور که از نامش هم پیداست در این نوع از بتن از المان های تسلیح کننده استفاده شده است. علت این کار افزایش مقاومت بتن در مقابل تنش های کششی است. این المان های فولادی به کار رفته در بتن مسلح، به شکل راد، میلگرد یا شبکه می باشند.

تفاوت های بتن مسلح و بتن معمولی

1.بتن مسلح در واقع همان بتن معمولی است اما نخستین تفاوت این دو این است که درون بتن آرمه( نام دیگر بتن مسلح) میلگرد های فولادی تعبیه شده است. وجود این قطعه دلایلی دارد که در ادامه هر یک را بررسی می کنیم:

•          همان طور که می دانید بتن از سیمان، سنگ دانه ها، آب و مواد افزودنی تشکیل شده است. ترکیب این مواد موجب افزایش مقاومت بتن می شوند. اما توجه داشته باشید که بتن معایبی هم دارد که از جمله آن می توان به مقاومت کم آن در برابر نیرو های کششی اشاره کرد. علت وجود میلگرد ها هم جبران این نقطه ضعف می باشد. با افزودن و تعبیه این قطعه، علاوه بر مقاومت کششی، مقاومت فشاری بتن مسلح هم افزایش پیدا می کند.
•          همان طور که می دانید هر ماده ای یک نقطه انبساط و یک نقطه انقباض دارد. میلگرد های فولادی از این نظر بسیار به بتن شبیه هستند. اگر این دو ماده از این نظر با هم متفاوت بودند ترکیبشان کار درستی محسوب نمی شد و موجب ترک خوردن بتن میشد. پس ضریب انبساط حرارتی فولاد و بتن یکی بوده و این از مزایای بتن مسلح نیز محسوب می شد.
•          بتن آرمه برای عملیات ساختمان سازی بسیار مفید است و علت آن وجود همین میلگرد های فلزی می باشد. این دو ماده در کنار یکدیگر بسیار مفیدند و علت آن این است که ضعف یک دیگر را می پوشانند. به طور مثال بتن معمولی در برابر آتش آسیب نا پذیر است و آسیب پذیری فولاد در مقابل آتش را از بین می برد. در قبالش فولاد با مقاومت فشاری بالای خود ضعف بتن را به خوبی می پوشاند.

2.دومین و مهم ترین تفاوت بتن معمولی با بتن مسلح در واقع برش بتن می باشد. همان طور که می دانید برش بتن معمولی اغلب با استفاده از تیغه کاتر بتن بر، صورت می گیرد. سوالی که این جا پیش می آید این است که آیا برای برش بتن مسلح هم مانند بتن معمولی می توان از تیغه کاتر استفاده کرد یا نه؟

برای پاسخ به این سوال باید گفت که برای برش بتن مسلح، از تیغه کاتر بتن بر مسلح باید استفاده کرد که مخصوص این کار است. شاید بپرسید که چرا نمی شود از همان تیغه بتن معمولی استفاده کرد. دلیل این کار این است که بتن آرمه دارای میلگرد های فولادی است و تیغه ی که برای برش از آن استفاده می شود باید بتواند این میلگرد ها را هم به خوبی برش دهد.

اگر برای برش بتن های مسلح از تیغه های بتن معمولی استفاده کنید دچار مشکلاتی مانند شکستگی سگمنت های تیغه و کند شدن سگمنت ها می شوید. پس باید برای برش بتن های آرمه از تیغه های مخصوص آن استفاده کرد.

3.مقاومت بتن در برابر فشار بسیار زیاد است.

این مقدار بین 2 الی 40 نیوتون بر میلی متر مربع است. این مقدار در بتن های محکم متفاوت و حدود 2100 نیوتون بر میلی متر مربع می باشد. با این حال مقاومت بتن های معمولی در مقابل کشش تنها 10 درصد از مقاومت فشاری آن است. 

فولاد به این علت که مقاومت بسیاری دارد در بسیاری از دستگاه ها به کار برده می شود که بتن یکی از آن هاست که با به کا رگیری قطعت فولادی در آن مقاومت کششی اش بسیار افزایش پیدا می کند.

میلگرد های فلزی به کار رفته در بتن های مسلح به دو صورت طولی و عرضی هستند که قسمت طولی آن، نیرو های کششی را تحمل می کند و میلگرد های عرضی هم نقش مهمی دارند که آن تحمل نیرو های برشی است.

همچنین فولاد را هم به صورت ثابت و محکم درون بتن نگه می دارد. به میلگرد های عرضی تعبیه شده در بتن های مسلح، خاموت نیز گفته می شود. خاموت ها به علت مزیت هایی که دارند در قسمت هایی که نیروی برشی در آن ها بیشتر است تعبیه شده اند.

همچنین از خم کردن میلگرد ها نیز می توان برای این منظور استفاده کرد. میلگرد ها به صورت های دیگر مانند آجدار یا آجدار تاییده نیز تولید می شوند. فولاد با مقاومت بالا با استفاده از نورد گرم به میل گرد آج دار تبدیل می شود.

همچنین میلگرد ها با عملیات آهن کاری سرد به میلگرد های تاییده آجدار تبدیل می شود. توجه داشته باشید که حداقل مقاومت فولادی که مقاومت بالایی دارد 2460 نیوتون بر میلی متر است که این رقم تقریبا دو برابر فولاد معمولی می باشد.

برای بتن مسلح همچنین در جاهایی که خطر خوردگی وجود دارد می توان از فولاد ضد زنگ هم استفاده کرد. هم چنین در برخی مواقع می توان از شبکه های فولادی جوشکاری شده هم استفاده کرد که مزیت آن تقویت دال های بتنی می باشد.