چرا میزان استهلاک در دستگاه کمپکتور بالاست؟

چرا استهلاک در دستگاه کمپکتور بالاست؟

به همان اندازه که در مورد انتخاب و نحوه خرید یک وسیله مکانیکی حساسیت وجود دارد، در مورد نگهداری، تعمیر و محافظت از آن نیز حساسیت و انتظاراتی وجود دارد. بسیاری از خریداران با توجه به ویژگی فضای امور پیمانکاری و قیمت‌های شدیداً رو به رشد اجناس در بازار امروز، معمولاً انتظار دارند تا وسیله خریداری شده عمر بالایی داشته باشد اما گاهاً برخلاف میل خریداران وسیله به سرعت در معرض خرابی و نقص فنی قرار می‌گیرد.

یکی از موضوعات مهم در پیش‌بینی عمر یک وسیله، داشتن اطلاعات کافی در مورد عملکرد و ساختار فنی آن است. همین موضوع باعث شد تا ما سراغ کمپکتور رفته و با نگاهی به نحوه عملکرد آن، میزان استهلاک و علل آن را بررسی کنیم. پس اگر شما نیز صاحب یک کمپکتور هستید یا حتی قصد خرید آن را دارید، برای متوجه شدن کلیات این موضوع، تا انتها با ما همراه باشید.

دورنمایی از کمپکتور

با بررسی نحوه عمل و ماهیت کمپکتور در دایره اهداف این بحث نیست اما به روال همیشگی در جهت ایجاد نگرشی مناسب در مورد خود بحث به عنوان پیش‌نیاز ماهیت کمپکتور را بررسی خواهیم کرد.

هدف اصلی از به کار گرفتن این وسیله، فشرده‌سازی خاک و در اصطلاح تسطیح آن است؛ همانطور که احتمالاً شنیده باشید، اولین گام در راه‌سازی کوبیدن خاک نرم زیرین و ایجاد لایه‌ای مستحکم از آن است. این کار به کمک کمپکتور انجام می‌شود.

این وسیله با لرزش (در کمپکتور صفحه‌ای) و ضربه (در کمپکتور قورباغه‌ای)، نیروی لازم جهت فشرده کردن خاک و سفت شدن لایه سطحی آن را فراهم می‌کند. نیروی لازم برای این کار توسط یک موتور تأمین می‌شود. خال با وجود دورنمایی از ماهیت این وسیله بهتر می‌توان استهلاک در آن را بررسی کرد.

استهلاک در کمپکتور صفحه‌ای؟ ارتعاشات هزینه‌زا هستند

در کمپکتور صفحه‌ای ، موتور با چرخش یک شفت خروجی که متصل به محوری ناموزون است، ارتعاش ایجاد می‌کند. در این روش وزن نامتوازن تحمیل شده به سانتریفیوژ خروجی موتور، باعث ایجاد ارتعاش خواهد شد.

ارتعاش ایجاد شده به خودی خود استهلاک‌زا است. اساساً یک ارتعاش از منظر مکانیک به معنی نوسان مداوم یک جسم حول یک نقطه خاص می‌شود؛ این نقطه خاص همان نقطه تعادل است. دقت کنید که ارتعاش کمپکتور صفحه‌ای میرا نیست، یعنی به طور مداوم تکرار شده و توسط یک منبع انرژی آن تأمین می‌شود. در هر دوره از ارتعاش مجموعه‌ای از قطعات وسیله با هم برخورد می‌کنند زیرا بدون برخود اساساً خود ارتعاش ایجاد نخواهد شد.

این برخورد مداوم قطعات و ذرات مواد باعث می‌شود تا وسیله شما به مرور دچار استهلاک شود. این همان میزان از استهلاکی است که مثلاً در کمک فنر ماشین قابل مشاهده است اما با این تفاوت که سرعت بیشتری دارد زیرا در ارتعاش کمپکتور صفحه‌ای ، انگار همان کمک فنر در لحظه هزاران بار دست‌انداز و بالا و پایین شدن را تجربه می‌کند.

تصور کنید اگر ماشین شما به طور مداوم ساعت‌ها با سرعت از دست‌انداز عبور کند چه اتفاقی برای کمک فنرها و اتاق ماشین رخ می‌دهد؛ شک نکنید به سرعت از هم می‌پاشد و در نقاطی شکاف و در نقاطی دیگر شکستی می‌دهد.

دقیقاً به همین علت است که در طراحی وسایل مکانیکی تلاش می‌شود تا ارتعاش به صفر برسد هر چند نه‌تنها این در عمل ممکن نیست، بلکه در وسیله‌ای مانند کمپکتور صفحه‌ای این ارتعاش است که اساس کار وسیله را تشکیل می‌دهد.

استهلاک در کمپکتور قورباغه‌ای؟ به قانون سوم نیوتن رجوع کنید

اساس کار در کمپکتور قورباغه‌ای به جای ارتعاش‌های ریز، ضربات متعدد است(البته نباید فراموش کرد که این هم از نظر مکانیکی نوعی ارتعاش است اما در اصطلاح عامه خیر). در این وسیله نیروی خروجی پیستون موتور صرف بالا و پایین شدن مداوم یک میله در راستای عمود خواهد شد. حرکت رفت و برگشتی میله باعث می‌شود تا کمپکتور قورباغه‌ای ضربات متعددی را توسط کفشک زیر به سطح خاک وارد کند. به قانون سوم نیوتن رجوع کنید:

        هر عملی عکس‌العملی برابر و در خلاف جهت دارد.

این یعنی هر ضربه محکمی که کمپکتور قورباغه‌ای به زمین وارد می‌کند، یک نیرو با همین قدرت و در خلاف جهت به خود کمپکتور قورباغه‌ای وارد خواهد شد. پس با این اوصاف این فقط زمین نیست که زیر قدرت بالای کمپکتور قورباغه‌ای فشرده و در اصلاح له می‌شود بلکه خود کمپکتور قورباغه‌ای نیز ضربات سنگینی را تجربه می‌کند. اینکه به طور مداوم ضربات سنگینی به وسیله وارد شود بدیهتاً باعث استهلاک بالای آن خواهد شد. پس اگر در مورد استهلاک کمپکتور قورباغه‌ای صحبت می‌کنیم، در واقع سخن از نیروی زیادی است که زمین به شکل عکس به آن وارد می‌کند. این فقط بخشی از مسئله است، از طرفی دیگر عملکرد خود وسیله نیز همراه با حرکات مداوم قطعات مختلفی است که ایجاد اصطکاک می‌کنند؛ اصطکاک مادر استهلاک در وسایل مکانیکی است. 

وسیله‌ای درگیر با ارتعاش و تنش مداوم

در نهایت باید گفت که آنچه عامل اصطکاک شدید زمین‌کوب می‌شود، تنش مداوم، فشار مداوم و اصطکاک مداومی است که وسیله در حین کار با آن‌ها دسته و پنجه نرم می‌کند. دقت به این موضوع و بررسی آن باعث می‌شود تا ما متوجه شویم که این تنش ذاتی در قطعات کمپکتور که تا این حد بالاست تا حدی احتناب‌ناپذیر است اما ما به عنوان کاربران این وسیله می‌توانیم با رعایت برخی نکات، استهلاک وسیله را کاهش دهیم.

شاید شرح دقیق نحوه کار با این وسیله در حوصله متن نباشد اما بیان این نکته الزامی است که پیروی از نکات و قواعد عملی کار با این وسیله برای حفظ سلامت و کاهش شدت استهلاک آن الزامی است. این در تمام وسایل مکانیکی متحرک الزامی است اما در وسیله‌ای با چنین سطحی از تنش و فشار، بیش از سایرین مهم بوده و در افزایش طول عمر مؤثر است. 

جنس متریال و کیفیت ساخت

غیر از کاربری صحیح، جنس متریال دخیل در ساخت کمپکتور ، ساختار فنی و طراحی مکانیکی آن نیز بی‌اثر نیست. به همین علت است که برخی برندها در شرایط برابر نیز همواره قیمت بیشتری برای محصولات خود در نظر می‌گیرند چون متریال مرغوب و طراحی مهندسی شده، منجر به افزایش قیمت کمپکتور خواهد شد.

این یک شعار نیست؛ برای داشتن یک وسیله مقاوم‌تر با طول عمر طولانی باید پول بیشتری نیز بپردازید.