اسپیسر پلاستیکی بتن چیست؟

تعریف اسپیسر 

کلمه اسپیسر در لغت به معنای فاصله گذار است. در واقع اسپیسرها ابزاری هستند که برای ایجاد فاصله میان دو میلگرد استفاده می شوند و این فاصله را نیز به طور دقیق معین می کنند. این وسایل همچنین به عنوان یک پوشش مناسب بر روی میلگردها جهت جلوگیری از زنگ زدن آن ها استفاده می شود. اسپیسرها در اندازه ها و اشکال گوناگون وجود دارند و می توانند یک روکش کارآمد برای میلگردها به شمار روند. 

کاربرد اسپیسرها بسیار متنوع است و از آن ها در کارهای متفاوتی استفاده می شود. به عنوان مثال، اسپیسرها به عنوان روکش میلگرد در سازه هایی همچون دیوارها و دال ها استفاده می شوند. علاوه بر این ها، به کار بردن اسپیسر در ساختمان ها و پروژه های مختلفی مثل سد سازی یا ساخت تونل ها بسیار موثر بوده و با استفاده از آن ها کیفیت سازه ارتقا می یابد و پروژه مربوطه نیز با سرعت بالاتری اجرا خواهد شد.

اسپیسرها می توانند منجر به حفظ فاصله میان میلگردها شوند و همچنین برای ایجاد فاصله بین قالب بتن و خاموت هم مورد استفاده قرار گیرند.  همان طور که اشاره شد، اسپیسرها انواع گوناگونی دارند که هر کدام، کارکرد و ویژگی های مخصوص به خود را داراست. هدف اصلی کاربرد اسپیسر در سازه ها، ایجاد فاصله میان میلگرد و بتن می باشد که در این حالت، پوشش بتن را نمی توان از جنس موادی همچون چوب و یا سنگ تهیه کرد.

مزایای استفاده از اسپیسر

میلگردها در گذر زمان به دلیل قرار داشتن در معرض مواد شیمیایی و عوامل محیطی همچون رطوبت و جریان هوا، مجاورت با سولفات ها و سایر عوامل به تدریج دچار فرسودگی می شوند که بروز این مسئله می تواند برای یک سازه مشکلات عدیده ای را به وجود بیاورد. حال اگر از اسپیسر استفاده شود، پوششی سطح میلگرد را در بر خواهد گرفت که منجر به حفاظت آن در برابر عوامل محیطی و آب و هوایی خواهد شد. در فرایند ساخت بتن مسلح به جهت بالا بردن بازده کار از اسپیسر استفاده می کنند. با کاربرد این قطعات از جا به جا شدن شبکه میلگرد جلوگیری شده و آن را ثابت نگاه خواهند داشت.

پیش از این که استفاده از اسپیسرها روی کار بیایند، از قطعات چوب و سنگ برای ایجاد فاصله میان بتن و میلگرد استفاده میشد که معمولا از مقاومت بالایی برخوردار نبودند. به علاوه، این قطعات نمی توانستند یک پوشش یکپارچه بر سطح میلگردها ایجاد کنند و به همین دلیل فرایند خوردگی در آن ها سریع تر اتفاق می افتاد. امروزه با وجود اسپیسرها دیگر خبری از این مشکلات نبوده و با ایجاد روکشی یک دست بر روی میلگردها، مانع فرسودگی شان می شود.

از دیگر مزایای اسپیسرها بسیار کم وزن و سبک می باشند که باعث شده روی هم رفته این قطعه بسیار پر کاربرد و مفید واقع شود. لازم به ذکر است که این قطعه ممکن است به نام های دیگری از جمله کاور بتن، فاصله گذار، لقمه بتن، کاور میلگرد و سایر اسامی مشابه نیز شناخته شود.

کاربرد اسپیسر

زمانی که قصد احداث یک سازه و یا پوشش دادن میلگردها و آرماتور بندی را داشته باشیم، نکاتی در این زمینه وجود دارد که باید حتما رعایت شوند. اگر از اسپیسر استفاده نشود ممکن است یکی سری اتفاقات برای سازه رخ دهد که شامل چسبیدن میلگردها و آرماتور به بتن و همچنین بیرون زدگی آرماتورها و میلگردها است. اگر هر کدام از موارد مذکور رخ دهند، امکان نفوذ رطوبت و جریان یافتن هوا به داخل سازه وجود دارد که خود باعث خورده شدن میلگردها و آسیب به سازه مورد نظر خواهد شد.

حال اگر ازاسپیسر بتن استفاده شود، دیگر این موارد رخ نداده و باعث ارتقا کیفیت سازه و همچنین افزایش سرعت ساخت آن خواهد شد. اسپیسر ها را می توان در دال ها، دیوارها، پی ها و تمامی سازه های بتنی مورد استفاده قرار داد. از سایر کاربردهای اسپیسر هم در پروژه های عمرانی، تونل سازی، پل سازی، ساختمان سازی، سد سازی و سایر موارد مشابه می باشد.
انواع اسپیسر
جهت تعیین و حفظ فاصله ای دقیق میان قالب و میلگرد، از اسپیسرهای مختلفی می توان استفاده نمود. انتخاب سایز و نوع و مقاومت اسپیسر باید با توجه به نظر پیمانکار و با در نظر گرفتن میزان بار وارده بر سازه و نوع سازه مورد نظر تعیین گردد. اسپیسر ها به طور کلی در سه نوع پلاستیکی، بتنی و فلزی یافت می شوند که در میان آن ها، اسپیسر پلاستیکی به دلیل وزن کم، قیمت مناسب و مقرون به صرفه بودن آن برای پیمانکار و کارفرما نسبت به سایر اسپیسرها رایج تر است و کاربرد بیشتری دارد. 

اسپیسر پلاستیکی بتن چیست؟

اسپیسر پلاستیکی یکی از پر استفاده ترین و رایج ترین اسپیسرهایی است که در بتن های مسلح جهت تثبیت میلگردها در محل خود مورد استفاده قرار می گیرد. معمولا اسپیسر پلاستیکی به عنوان یک بخش بیگانه در سازه تلقی می شود چون که نمی تواند باری را تحمل کند و در بتن های مسلح هم قطعه ای که قابلیت تحمل بار وارده بر بتن را داشته باشد محسوب نمی شود.

بنابراین این اسپیسرها قسمتی از بتن مسلح نبوده که علت آن هم جنس این اسپیسر است. این اسپیسر هرگز نمی تواند با بتن آمیخته شده و به یک بافت یکنواخت برسد که این عدم سازگاری با بتن، یکی از عیوب اصلی این نوع اسپیسر به شمار می رود. 

خصوصیات اسپیسر پلاستیکی

در صورت استفاده از اسپیسر پلاستیکی در بتن مسلح، به این خاطر که ضریب انبساط و انقباض حرارتی پلاستیک در مقایسه با بتن ۱۰ تا ۱۵ برابر بیشتر می باشد، بنابراین چنان چه بتن مسلح تحت تاثیر تغییرات حرارتی و سرمایی قرار گیرد، در این صورت امکان دارد انبساط و انقباض مداوم پلاستیک رخ دهد که حتی اگر درجه حرارت هم خیلی بالا باشد ممکن است منجر به ذوب شدن پلاستیک شود. از دیگر مشخصات اسپیسر پلاستیکی می توان به این مورد اشاره کرد که بین بتن و پلاستیک یک شکاف بسیار کوچک بعد از پایان یافتن عملیات بتن ریزی ایجاد می شود. 

با این حال در برابر تمامی این معایب، اسپیسرهای پلاستیکی مزایایی هم دارند. این نوع از اسپیسرها بسیار به صرفه بوده و هزینه لازم جهت تهیه آن ها بسیار پایین می باشد. همچنین نصب این قطعات بسیار سریع بوده و فرایند تولید آن ها نیز به آسانی طی می شود و به همین دلیل تولید آن بیشتر از سایر انواع اسپیسرها می باشد.

به همین دلیل در کشور ما هم استفاده از اسپیسرهای پلاستیکی بیشتر از سایر انواع اسپیسر بوده و رایج تر می باشد. اسپیسرهای پلاستیکی را می توان به راحتی و در اشکال مختلف تولید کرد و در عین حال از مقاومت بالایی هم برخوردار هستند. شکل پذیری این اسپیسرها به مراتب آسان تر از سایر انواع آن بوده و ارزان ترین اسپیسر و به صرفه ترین آن ها می باشد.