اسپیسر خورشیدی ( اسپیسر میلگرد) چیست؟

می توان بیان کرد که اسپیسر یک کلمه انگلیسی بوده و در فارسی به معنای فاصله گذار می باشد. این تجهیزات ساده و مهم برای ساخت سازه های بتنی، یک نیاز اساسی به حساب می آیند. به صورت کلی اسپیسرهای به کار رفته در سازه های بتنی برای رعایت پوشش میلگردها در سازه های مسلح مثل دالها و دیوارها پی ها و سایر احجام بتنی مسلح قابل استفاده می باشد و در پروژه های مختلفی نظیر سد و تونل و سایر ساختمان ها و موارد دیگر مورد استفاده قرار می گیرد.

نکته بسیار مهم این است که اسپیسرهای بتن انواع و اقسام بسیار مختلفی دارند، که یکی از آن ها اسپیسرهای خورشیدی می باشد. اسپیسر ویل سان یا خورشیدی مخصوص استفاده در سطوح عمودی با وزن متوسط است.

این اسپیسرها فاقد دندانه در محیط بیرون خود می باشند و محیط خارجی توسط کمان های منظم با استقامت مناسب پوشیده شده است که احتمال شکستن دنـدانه های اسپیسر در تماس با قالب در ویلسان ها به هیچ عنوان امکان پذیر نخواهد بود. ویلسان در انواع ستون های عمودی مانند دیوارها، ستون ها، مقاطع مدور و… در بتن های درجا یا پیش ساخته به صورت گسترده مورد استفاده قرار می گیرد. در این مقاله قصد داریم تا به بررسی اسپیسر خورشیدی بپردازیم. شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای مقاله با همراه باشید.

اسپیسر چیست؟

می توان اذعان داشت که اسپیسرها قطعاتی بسیار پرکابرد و کارآمد هستند که در صنعت ساختمان سازی و در کل برای ساخت سازه های بتنی مورد استفاده قرار می گیرند. اسپیسرها یا فاصله نگه دارها علاوه بر ایجاد پوشش میلگردی مناسب، بسیاری مزیت های دیگر را به همراه دارند. باید اشاره شود که اسپیسر یا فاصله نگهدار در سایزهای مختلف ایجاد پوشش های میلگردی از 15 تا 150 میلیمتر طراحی و تولید شده اند و در تمام کارهای عمرانی به خصوص در ساخت سازه های بتنی استفاده می شود.

مهم ترین ضعفی که در یک سازه بتن مسلح مطرح می باشد بحث خوردگی میلگردها و عدم فاصله مناسب بین آن ها و بتن است. لازم به ذکر می باشد که موارد زیر می توانند با نفوذ به درون جان بتن میلگردها را دچار خوردگی نمایند که این خوردگی در نتیجه باعث وارد شدن صدمات جدی به سازه خواهد شد:  

• هوا
• رطوبت
• کلرایدها
• سولفونات ها
• سایر عوامل خورنده محیطی

از مهم ترین عوامل جلوگیری از خوردگی بتن ایجاد پوشش مناسب بر روی میلگردها با توجه  به شرایط سازه و شرایط آب و هوایی می باشد، به همین دلیل استفاده از آن ها در ساخت و ساز سازه های بتنی اهمیت ویژه ای دارد. ممکن است این سوال به وجود بیاید که چرا از قطعات سنگی با آجری برای ایجاد فاصله بین اعضای بتنی، استفاده نمی کنیم؟!

برای پاسخ به این سوال باید اشاره شود که تجربه نشان داده است، استفاده از قطعات سنگی و آجری یا چوبی به عنوان فاصله انداز بین میلگرد و سطح بتن هرگز نتوانسته پوشش میلگردی مناسب و یکپارچه ای را روی سطح میلگرد به وجود آورد و در این شرایط معمولاً به دلیل یکپارچه نبودن پوشش روی میلگرد ها در نقاطی که پوشش به دلیل یک اندازه نبودن تکیه گاه ها کمتر شده است،‌ احتمال خوردگی در آن نقاط بالاتر رفته است،. به علاوه اسپیسرها قطعاتی کارآمد و مقرون به صرفه و سبک می باشند که می توانند پوشش یکپارچه روی سطح میلگرد بوجود آورند. به همین دلیل استفاده از اسپیسرها به جای قطعات دیگر بسیار مهم هستند.

انواع اسپیسر کدام است؟

لازم به ذکر می باشد که اسپیسر ها انواع و اقسام مختلفی دارند که هر کدام از آن ها برای یک کاربری خاص طراحی و ساخته شده اند. اسپیسرها به صورت کلی به سه دسته زیر تقسیم بندی می شوند:

• اسپیسر پلاستیکی

اسپیسرهای پلاستیکی یکی از ارزان ترین اسپیسرهای موجود در بازار است به گونه ای که این نوع اسپیسر نسبت به اسپیسر بتنی و فلزی بسیار ارزان تر بوده و به همین علت در بسیاری از پروژه های عمرانی از این اسپیسر استفاده می شود. اما باید دقت کنیم که اسپیسرهای پلاستیکی معایبی نیز دارد که این معایب به صورت زیر می باشد:

• عدم چسبندگی خوب اسپیسر پلاستیکی به بتن
• همچنین ضریب حرارتی پلاستیک و بتن با هم متفاوت بوده که همین موضوع می تواند باعث ایجاد یکسری مشکلات شود.
• لازم به ذکر است، به دلیل آن که این نوع از اسپیسرها از جنس پلاستیک ساخته می شوند سختی زیادی در مقایسه با اسپیسرهای بتنی و فلزی ندارد.

• اسپیسر بتنی

می توان اذعان داشت که اسپیسرهای بتنی نسبت به اسپیسر پلاستیکی گران تر می باشند اما  در عین حال سختی بالاتری نیز دارد به همین دلیل برای استفاده در پروژه های عمرانی یکی از بهترین انواع اسپیسرها هستند. لازم به ذکر می باشد که اسپیسر بتنی مقاومت فشاری بالایی دارد که بسیاری از ضعف های اسپیسر پلاستیکی را نخواهد داشت و باعث کاهش عوامل آسیب رسان به بتنی که در آن از اسپیسر غیر بتنی استفاده شده است، می گردد. نکته قابل توجه آن است که در زمان ساخت این اسپیسرها حتما باید توجه شود که نوع بتنی که با آن اسپیسر بتنی ساخته می شود با بتن مورد استفاده یکی باشد تا ضریب حرارتی یکسانی داشته باشند.

• اسپیسر فلزی

اسپیسر فلزی نیز دقیقا مانند اسپیسر بتنی سختی بالایی دارد و به نسبت اسپیسر پلاستیکی و بتنی قیمت بالاتری نیز دارد. در طراحی این نوع اسپیسر باید دقت شود که به گونه ای باشد که بتوانیم میلگردها را به راحتی بر روی آن ها قرار دهیم. به علاوه اگر می خواهید از انواع اسپیسرهای مقرون به صرفه استفاده کنید، این نوع اسپیسرها برای شما مناسب نیستند.

اسپیسر خورشیدی چیست؟

اسپیسر خورشیدی یکی از انواع اسپیسرهاست که به دلیل ظاهر آن و مزایایی که دارد، در میان مهندسان سازه شهرت داشته و البته از آن در ساخت سازه های مختلف استفاده می شود. باید بیان شود که اسپیسر خورشیدی یک نوع اسپیسر گرد می باشد که در برخی از منابع ممکن است آن را با اسپیسر ویل سان بشناسند. نکته بسیار مهم و قابل توجه این است که این اسپیسر بهترین گزینه برای سطوح عمودی با وزن متوسط است و با توجه به طراحی خاصی که دارد استقامت بالایی در برابر وزن سازه و وزن قالب خواهد داشت. بنابراین یک انتخاب مناسب برای سازه های عمودی می باشد.

باید اشاره شود که این اسپیسرها فاقد دندانه هستند و ارتباط قالب با آن ها مشکلاتی در رابطه با شکستن دندانه ایجاد نخواهد کرد. اسپیسر های ویل سان یا اسپیسرهای خورشیدی با توجه به نوع سازه و اندازه آن ها در مورد میلگردهایی با سایزهای مختلف کاربرد بسیار وسیعی دارند. 

اگر بخواهیم این اسپیسرها را به صورت کامل تشریح کنیم، باید اشاره داشته باشیم که اسپیسر های خورشیدی شبیه به یک چرخ با یک محور مرکزی می باشند که با استفاده از یک حلقه مرکزی به میلگرد متصل می گردند. حد فاصل بین حلقه مرکزی تا محیط پیرامونی اسپیسر مشخص می نماید که برای چه اندازه ‌هایی قابل استفاده بوده و در چه سازه‌ هایی از آن ها استفاده می شود. هم چنین لازم به ذکر است که این اسپیسر ها در بتن ریزی سازه‌ های عمودی مانند مواردی که در زیر بیان می شود، مورد استفاده قرار می گیرد:

• بتن ریزی دیوارها
• اجرای ستون‌ها
• اجرای مقاطع مدور
• همچنین در سازه‌های بتنی پیش ساخته

همان گونه که اشاره کرده ایم، کاربرد اسپیسرهای خورشیدی بسیار گسترده است. اما باید اشاره شود که کاربرد اسپیسر های خورشیدی به شکلی است که در بسیاری از منابع حوزه ساخت و ساز از آن ها به عنوان اسپیسر دیواری هم یاد می ‌شود به دلیل آن که در سازه های مسطح مانند دیوارها از این اسپیسر بهره می گیرند. در واقع می توان اذعان داشت که طراحی بخش ‌های مختلف آن ها به شکلی است که در هر حالتی امکان استفاده از آن ها وجود دارد و تنها باید اندازه اسپیسر با اندازه سازه بتنی هم خوانی داشته باشد.

نکات بسیار مهم درباره اسپیسرهای خورشیدی:

•  کاربرد اسپیسر های خورشیدی در بخش‌های مختلف یک سازه تحت تأثیر فاکتورهای مختلفی قرار دارد، که در زیر به آن ها اشاره می شود:
• اندازه اسپیسر مشخص می‌ کند که امکان استفاده از آن ها برای چه میلگردهایی وجود دارد.
• تنوع بالای این ابزارها باعث شده که برای میلگردهایی با قطر ۸ میلی متر تا ۲۲ میلی متر قابل استفاده باشند.
• معمولاً در هر متر مربع از یک پروژه از سه عدد اسپیسر ویل سان یا اسپیسر خورشیدی استفاده می‌شود، اما در مورد اجرای ستون‌ها برای هر ستون ۳ متری، باید ۱۶ عدد اسپیسر به کار گرفته شود.

قیمت اسپیسرهای خورشیدی

شاید برخی از خریداران نسبت به قیمت اسپیسر خورشیدی نگران باشند. اما نکته مهم این است که اسپیسرهای خورشیدی از جمله اسپیسرهای پلاستیکی هستند که با قیمتی ارزان و مناسب در بازار عرضه می‌ شوند و شما می توانید با خیالی آسوده آن ها را تهیه کنید. ضمن اینکه تغییرات قیمتی آن ها تحت تأثیر اندازه کلی اسپیسر و هم چنین امکان قرارگیری میلگردها با اندازه‌های مختلف قرار می‌گیرد که طبیعتاً قیمت آن ها با توجه به نیاز ساخت و ساز شما متغیر می باشد.